Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 148. Sayı (Mart 2019)

36 Enerji ve Çevre / Mart 2019 enerji-dunyasi.com TEKNİK DOÇ. DR. AHMET TEKE Çukurova Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği E nerji İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan, 2017 Denge Tablosu’na göre, ülkemiz birincil enerji arzı 2017 yılında 145,3 milyon TEP olarak gerçekleşmiştir. Birincil enerji talebindeki pay dağılımı ise sırasıyla; petrolde %31, doğalgazda %30, kömürde %27, hidrolik dışı yenilenebilir enerji kaynaklarında %8,5 ve hidrolik enerjide %3,5 olmuştur. Enerji İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan 2017 Denge Tablosuna göre, birincil enerji arzımızın sektörlere göre dağılımı ise sırasıyla %25 konut ve hizmet sektörü, %24 sanayi, %23 çevrim ve enerji sektörü, %20 ulaştırma, %5 enerji dışı kullanım ve %3 tarım ve hayvancılık sektörü şeklindedir. Enerji talebi artışında Çin’den sonra 2. sırada yer alan ülke- mizin, enerjide kaynak yönünden dışa bağımlılık oranı 2017 yılı için yaklaşık %73’ler seviyesinde olup, bu değer ciddi bir arz güvenliği sorununu da beraberinde getirmektedir. Ülkemizin elektrik sistemi kurulu gücü 2018 yılı itibariyle 88,55 GW olarak gerçekleşmiştir. Bu kurulu gücün %47,8’lik bölümünü yenilenebilir enerji kaynakları oluşturmaktadır. Fakat son bir yılda yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üretimi ise %29 olarak gerçekleşmiştir. Yani elektrik ener- jisi üretiminde %71’lik bir fosil kaynaklı enerji kullanımı söz konusudur. Bu fosil yakıtlı santrallerdeki elektrik enerjisinin önemli bölümü ithal kaynaklardan elde edilmektedir. Ülkemizin elektrik enerjisinde kaynak yönünden dışa bağımlılık oranı ise, yaklaşık %51 seviyesindedir. Ülkemizde enerji ve elektrik enerjisi talebindeki artış hızı, bir önceki yıla göre yaklaşık %6 olarak gerçekleşmiştir. Bu değerlerle, Türkiye gelişmekte olan ülkeler içerisinde geçtiği- miz 15 yıllık dönemde, enerji talep artışının en hızlı gerçekleştiği ülkelerden biri olmuştur. Nüfus ve gelir artışı ile birlikte artan enerji talebinin yerli kaynaklarla sağlanmasının son derece stratejik olduğu bu dönemde, ülkemizin belirleyeceği enerji stratejileri ve uygulamaya dönük politikaları, çok kritik ve uzun vadede çok boyutlu etkileri olacak bir konudur. Ülkemizde enerjide (dolayısıyla elektrik enerjisinin de üre- tilmesinde) dışa bağımlılık oranının oldukça yüksek olması ve enerji ithalatı maliyetinin cari açığın önemli bir bölümünü ENERJİDE / ELEKTRİK ENERJİSİNDE GÜNCEL DEĞERLER VE ENERJİ VERİMLİLİĞİ Tarım ve Hayvancılık % 3 Enerji Dışı Kullanım % 5 Ulaştırma % 20 Çevrim ve Enerji % 23 Sanayi % 24 Konut ve Hizmet % 25 Birincil Enerji Talebi (%) Birincil Enerji Talebi (%) Petrol Doğalgaz Kömür Hidrolik 0 10 20 30 40 Yenilenebilir (Hidrolik Dışı)