Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 154. Sayı (Kasım-Aralık 2019)

enerji-dunyasi.com 26 Enerji ve Çevre / Kasım-Aralık 2019 Ü lkemizde hava kirliliğinin önlen- mesi için yapılan çalışmalarla başlayan doğalgaz kullanımı- nın gelişimi günümüzde aynı düzeyde önemsenmiyor. Neredeyse Türkiye’nin tüm il ve ilçeler düzeyinde yaygınlaşan doğalgaz altyapı çalışmaları tamamlan- mış durumdayken, doğalgaz kullanımının istenilen düzeyde artmaması ve yaygın- laşmamasının altındaki nedenler gün- cel doğalgaz fiyatlarının yüksek olması açıkça görünüyor. 2018 yılı kış mevsimi öncesinde (Ağustos 2018) yürürlükte olan doğalgaz fiyatları ile bugünkü fiyatları, yani 15 aylık dönem içinde gerçekleşen çeşitli fiyat değişimlerinin sonuçlarını, karşılaştırdı- ğımızda, BOTAŞ’ın doğalgaz tarifelerin- deki fiyatlarda %53-57 artış görülürken, İGDAŞ’ın birim fiyatlarında ise %44-52 artış görülüyor. Aynı dönem içinde Brent tipi petrol ise %13 düşerken, ABD doları %12, Avro ise %7 artmış, TÜİK’in bu döneme ait verilerinde ise TÜFE %18, ÜFE ise %14 artış göstermiş. Doğalgaz fiyatlarına bu dönem içinde 5 kez zam, 1 kez de indirim yapıldı. Sonuçta doğalgaz kullanan tüketicileri- miz yaklaşık %50’lik fiyat artışı ile karşı karşıya kalırlarken, ülkemizde 2019 Ekim ayında gerçekleştiği belirtilen yıllık enf- lasyonun %9’un altında kaldığı açıklandı. Ama aynı zamanda 2020 yılında geçerli olacak yasal vergiler ise %20’nin üzerinde artırılmak zorunda kalındı. Dünyada ve özellikle ülkemizdeki uluslararası doğalgaz alım-satım fiyatla- rını belirleyen, mevcut kontratlarımızda da bu mekanizmaların içinde petrole bağımlılık yani petrol varil fiyatlarının artışı veya düşüşü önemli ise Brent tipi petrol fiyatı bu dönemde %13 düşmüş- ken, neden bizim doğalgaz fiyatları %50 arttı? Öğrendik ki bizim kontratlardaki doğalgazın fiyatını belirleyen petrol fiyatı bugünlerdeki ile değil, 9 ay öncesinde- kine göre hesaplanıyormuş. Avrupa’da doğalgaz ticaretinin yapıl- dığı merkezlerde doğalgaz fiyatının 123 $/m 3 olduğu dönemde (Aralık 2019 için fiyatların 185-190 $/m 3 civarında olabile- ceği belirtiliyor) neden BOTAŞ hala 253 $/m 3 birim fiyat ile doğalgaz alıyor ve halkımıza bu fiyat üzerinden belirlenen birim fiyatlarla doğalgazı satıyor? Çünkü mevcut kontratlarımızda hesaplar bu şekilde yapılıyor. O halde yakın bir gelecekte sona erecek olan tüm kontratlarımızı bugü- nün koşullarına uydurmak zorundayız. Fiyatını bizim belirlediğimiz veya piya- sadan günün koşullarına göre serbestçe ve uygun gördüğümüz fiyatlarla alabile- ceğimiz bir kontrat ve düzenleme oluş- GÜNCEL YORUM DOĞALGAZ ALIM FİYATIMIZ AVRUPA’DAKİLERE KIYASLA İKİ MİSLİ OLMAYABİLİR Muhittin Tekman Makina Mühendisi - MBA B2B Medya Yayın Danışmanı Avrupa’da doğalgaz ticaretinin yapıldığı merkezlerde doğalgaz fiyatının 123 $/m3 olduğu dönemde (Aralık 2019 için fiyatların 185-190 $/m 3 civarında olabileceği belirtiliyor) neden BOTAŞ hala 253 $/m 3 birim fiyat ile doğalgaz alıyor ve halkımıza bu fiyat üzerinden belirlenen birim fiyatlarla doğalgazı satıyor?