Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 156. Sayı (Mart 2020)

20 Enerji ve Çevre / Mart 2020 enerji-dunyasi.com T ürkiye rüzgar enerjisi sektörü olarak son 10 yılda bir sektörü neredeyse sıfırdan kurduğumuzu söylememiz yanlış olmaz. Özellikle son 8 yılda rüzgar enerjisi santrali kurulumla- rında kat ettiğimiz mesafe gerçekten çok dikkat çekici. 2012 yılına baktığımızda 2.312 MW olan toplam rüzgar enerjisi kurulu gücü bugün itibarıyla 8.000 MW’ı zorluyor. Bu çarpıcı büyüme sürecinin en önemli kilometre taşlarından biri 2016 yılı oldu diyebiliriz; çünkü o yıl 1.500 MW’lık yeni kurulu gücü devreye aldık. Bu ülke- miz için bir rekordu. Ancak rüzgar ener- jisi sektörü yeni kurulu güç açısından 2018’i yalnızca 490 MW ile tamamladı. Biz 10 yılda kendisini sıfırdan var etmiş, ciddi bir bilgi birikimine sahip olmuş ve dünya devi firmalara tedarik sağlayan şirketleri barındıran, ciddi oranda ihracat yapan bir sektörün bu duruma gelmesini kabul edemiyoruz, bu döngüden mut- laka çıkılması gerektiğine inanıyoruz. Bunun için de 2020 çok belirleyici bir yıl olacak. Son 6 aydır sıklıkla dile getirdiğimiz ve bu yılın sonunda sona erecek olan yenilenebilir enerji kaynak- ları destek mekanizması YEKDEM’in mutlaka devam ettirilmesi gerektiğine inanıyoruz. Bu bir teşvik değil bir destek mekanizması. Hem yenilenebilir hem de yerli / milli enerji kaynaklarını kullanan yenilenebilir enerji sektörünün bu meka- nizmanın devamına ihtiyacı var. Verilere baktığımızda da bu tabloyu görebi- liyoruz. Örneğin 2018 yılında rüzgar santralleri ülkemizde yaklaşık 20 milyar kilovatsaatlik elektrik enerjisi üretti. Eğer bu üretim rüzgar santrallerinden değil de doğalgaz santrallerinden sağlanmış olsaydı ülkemiz 900 milyon dolarlık bir doğalgaz ithalatı yapmak zorunda kala- caktı. Ayrıca bu sektörde halen 10 binden fazla çalışanı istihdam ediliyor, bu ciddi bir rakam. Finans tarafına baktığımızda onların da yenilenebilir enerji projelerine destek sağlamakla ilgili öncelikleri görü- yoruz; çünkü karbon salımını azaltan ve kendisini sorunsuzca ödeyen projeler bunlar. Biz yeni YEKDEM’in 15 yıl gibi uzun vadede ve daha düşük faiz oranları nedeniyle ülkemiz için daha az maliyet yaratacak döviz cinsinden ( euro olabil- mesi ihtimaliyle) belirlenmesi gerektiği yönünde görüşlerimizi paylaşmıştık. Bu döviz bazlı mekanizma aynı zamanda ülkemize doğrudan yabancı yatırım- cıların ilgisinin artması için de gerekli. Yaptığımız çalışmalar rüzgar enerjisi için yeni YEKDEM’de kilovatsaat başına 5,22 dolar/cent’in ideal olacağını ortaya koyuyor. Kaldı ki kapasite veya YEKA yarışmaları yöntemiyle, ilan edilecek bu seviyede bir destekten daha da aşağılara inen fiyatlar için projelerin rekabet ede- ceğini tecrübe ettik. Özetle döviz bazlı ve önerdiğimiz seviyede yeni YEKDEM fiyatı, hazine veya tüketiciler üstünde yük oluşturmayıp, projelerin finanse edilebilirliği sağlayacak bir gösterge, uluslararası finansmana erişim için bir çıpa olacaktır. Mevcut projelerde kapa- site artışı, YEKA 1 ve YEKA 2'deki büyük ölçekli projeler ve gelecekte yapılması öngörülen yeni YEKA'larda uluslararası finansman ihtimallerini genişletmek adına ölçek ekonomisinin ve sürdürebi- lirliğin gözetilmesini önemli buluyoruz. Bu sebeple, düzenli ve planlı şekilde kapasite tahsislerinin sağlanması çok önemli. Bu ister mini YEKA'lar isterse TEİAŞ kapasite yarışmaları yöntemiyle yapılsın, geliştirme ve inşaat süreçleri 5-6 yılları bulan yatırımlarda ve ekipman üretimindeki ağır sanayi yatırımlarında, tüm şirketlerimizin önlerini görebilmeleri adına elzemdir. Yeni mekanizmanın daha fazla bek- letilmeden ilan edilmesinin, yatırımcı ve sanayicilerimizin 10 yıllık çabasını koru- makla kalmayıp daha da ileriye götü- receğine yürekten inanıyoruz. 2020 yılından en önemli beklentimizin bu olduğunu söyleyebiliriz. Toplam 4.500 MW büyüklüğündeki projelerin tamam- lanması için, yatırımların sürdürülmesi ve yerli ekipman kullanımı desteğinin tüm projelere verilmesi için aşmamız gereken en önemli konu yeni YEKDEM mekaniz- masının hızlı ve olumlu etki yaratacak şekilde ilanıdır. n GÖRÜŞ YEKDEM MUTLAKA DEVAM ETTİRİLMELİ Hakan Yıldırım TÜREB Başkanı