Uğur TÜRKMEN P�OJE FİN'ANSMANI / GARANTİ BANKASI OTOPRODÜKTÖR YATIRIMLARININ FiNANSMANI Financing of the autoproducer investments, which is one of the most developing fıelds in the energy market of Turkey in recent years became one of the most popular discussion issues. Especially electricity over-supply foreseen for the next period brought a couple of changes in the sector. Autorpoducers produce electiricty energy and seli the excess energy to TETAŞ, TEDAŞ and authorized companies. Producing electricity energy due to certain assumptions, autoproducers lost an important amount of money by a document published by Electricity Works Administration stating that the electricity selling price will be decreased to 45,000 TUkWh from 65,000 TUkWh. These developments re-emphasized that fınansing of the autoproducer investments should be analyzed with utmost cara. The approaches of the fınancing companies and the main issues at stake are risk management of the project, the profıt of the autoproducer investment and the pay-back potential of the income. Especially electricity over-supply foreseen for the next period made the risk management in fınansing of autoproduces investments much mora important. Most of the autoproducer investments in operation or under construct in Turkey are built by guarantee structure of sponsored limited recourse or full recourse. The basic reason of this is inability to prevent existing risks. By the completion and bringing the electricity market laws and regulations into force, the risk structure of the autoproducer projects will be determined distinctly; fınancing and creating alternative fınansing techniques will be possible. 321 ECOGENERATION WORLD Türkiye enerji piyasasında son yıllarda hızla gelişen alanlardan biri olan otoprodüktör yatırımlarının finansmanı, son zamanlarda sıkça tartışılan konulardan biri haline gelmiştir. Özellikle önümüzdeki dönemde öngörülen elektrik arzı fazlası sektörde bir takım değişiklikleri de beraberinde getirmektedir. Otoprodüktörler, elektrik enerjisi üretmekte ve ihtiyaç fazlalarını TETAŞ, TEDAŞ ve Görevli Şirketlere satmaktadırlar. Elektrik enerjisi üretirken belirli varsayımlarla hareket eden otoprodüktörler, Enerji İşleri Genel Müdürlüğü'nün yayınladığı bir yazı ile, elektrik satış fiyatının 65,000 TL/kWh' ten 45,000 TL/kWh'e indirmesi nedeniyle önemli ölçüde gelir kaybına uğramışlardır. Son günlerde yaşadığımız bu gelişmeler, otoprodüktör yatırımlarının finansmanı üzerindeki analizlerin son derece titizlikle yapılması gerektiğini tekrar ortaya koymuştur. Bu konuda, finans kuruluşlarının yaklaşımları ve temelde göz önünde bulundurdukları unsurlar, projenin risk yönetimi, yapılacak otoprodüktör yatırımının karlı olması ve yaratılacak nakit akışlarının, sağlanacak finansmanı geri ödeme gücüdür. Özellikle önümüzdeki dönemlerde, elektrik üretiminde öngörülen arz fazlası, otoprodüktör yatırımlarının finansmanında risk yönetimini oldukça hassas ve önemli bir konu haline getirmiştir. Fizibilite Analizi, Nakit Akışları ve Risk Yönetimi: Otoprodüktör yatırımlarında, finansör kurum, otoprodüktörün kendi yaratacağı nakit akışları ile yıllık anapara ve faiz ödemelerini gerçekleştirebilme yeterliliğini analiz eder. Finansörlerin bu aşamada dikkate aldıkları temel göstergelerden biri, projenin Borç Karşılama Oranıdır. Finansörler arasında genel kabul görmüş prensip bu oranının 1.3x' ün üzerinde olmasıdır. Fizibilite çalışması sırasında, finansörlerin dikkat ettiği önemli noktalardan bir diğeri ise, yapılan varsayımların geçerliliği ve bu varsayımlardan sapma olasılığı, yani projenin riskidir. Genel olarak finansörler bu riskleri sistematik bir bakış açısı ile analiz eder. Otoprodüktörlerin risk yapılarını aşağıdaki temel başlıklar altında incelemek mümkündür: Yatırımcılar (Sponsors): Yatırımcıların kimliği, ortaklık yapısı, faaliyet alanları, piyasadaki güvenilirlikleri ve projeye olan taahhütleri incelenir. Tamamlanma Riski (Completion Risk): Yatırımın, öngörülen yatırım tutarı ile tamamlanabilme olasılığı analiz edilir. Öngörülmemiş maliyetlerin varlığı, anahtar teslim anlaşmasının (EPC Contract) mevcudiyeti; ve eğer varsa bu anlaşmayı yapan firma, tecrübeleri ve anlaşmanın şartları; ve inşaat sırasında ortaya çıkabilecek riskler incelenir. Operasyon Riski (Operational Risk): Otoprodüktörün işletmecisi, işletme anlaş-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=