Sunuş O Özkan AĞIŞ Türkiye Kojenerasyon ve Temiz Enerji Teknolojileri Derneği (TURKOTED) Yönetim Kurulu Başkanı ozkan.agis@enerko.com.tr info@turkoted.org En Büyük Enerji Kaynağı: Enerji Tasarrufu Ne shale gazı, ne de asfaltit. Bu kadar büyük enerji kaynağını Türkiye'nin en yeni ve en büyük ekonomimize kazandırmak için ne enerji kaynağı, tasarruf edilen ener- yapmak lazım? jidir. Nasıl yani? Yapılacak iş son derece açıktır ve koTürkiye'nin 2012 yılında toplam !aydır. Formülün adı "kazan kazan" enerji tüketimi 1 14 milyon Tep oldu. Enerji yoğunluğu da 260 kep/ 1000 $ olarak hesaplandı. Birim GSYH üretimi için (mesela 1000 $ başına) 260 kep'lik enerji tüketimi çok çok yüksek. Bu rakam sosyo-ekonomik gelişmişlik içinde olan ülkelerde çok düşük. Örneğin, Almanya'da 130 kep, Japonya'da 90 kep. Türkiye'nin enerji yoğunluğunu Almanya seviyeveya "kazandır kazan"dır. Doğal gazda sadece %20 tasarruf sağlanırsa, ithalat faturamız 4.0 milyar $ azalır. İthal kömürde %20 tasarruf edebilirsek, ithalata 1.0 milyar $ daha az para öderiz. Doğal gazımızın yaklaşık %50'sini elektrik üretiminde kullanıyoruz. Elektrik üreten doğal gaz kombine sine indirebilirsek, yılda 53 milyon çevrim santrallarının bugün %50'1iTep,Japonya seviyesine indirebilirsek yılda 74 milyon Tep enerji tasarrufu sağlayabileceğiz. Japonya'nın enerji tasarrufunda extrem bir ülke olduğunu düşünüp kendimize Almanya'yı örnek alırsak, yılda 57 milyon Tep tasarruf imkanımızın olduğunu görüyoruz. Bu tasarrufu yapabildiğimiz takdirde, doğal gaz ithalatına da (38 milyon Tep), taşkömürü ithalatına da ( 18 milyon Tep) ihtiyacımız kalmayacaktır. 2 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI MARr2013 ler civarında olan çevrim verimini, %60'1ara çıkartacak teknolojilerle çalışmalarını sağlayabilirsek, %20 enerji tasarrufu kazanırız. Bu da, yılda 5 milyar m3 doğal gazın daha az ithal edilmesi demektir ve parasal karşılığı da, yılda 2.2 milyar $'dır. Doğal gaz kombine çevrim santrallarında o/o I O çevrim verim artışı, yatırımcıları yüksek teknolojilere teşvik etmekle olur. Her zaman ve her yerde olduğu gibi, ileri teknoloji yatırımları pahalıdır. Bu pahalılığın bir kısmı, üretim veya kapasite primi şeklinde verilebileceği gibi, birkaç yıllık satın alma garantisi desteğiyle de paylaşılabilir. İthal kömür santralarında da durum aynıdır. Bugün ortalama %35 çevrim verimi ile çalışan termik santral verimlerini, ileri teknoloji ile donatılmış süperkritik veya ultra süperkritik basınçlı santrallarda %47'1ere varan çevrim verimi sağlamak ve dolayısıyla %30 kömür tasarrufu elde etmek mümkündür ve Dünya'da bu yönde ilerlemektedir. Bizim gibi ve bizim kadar enerjide dışa bağımlı Avrupa ülkeleri, hem enerji bağımlılıklarını azaltmak, hem de enerji yoğunluğunu düşürmek için 20 yıldan beri, enerjinin verimli kullanılmasını teşvik etmektedirler. Avrupa Birliği, Enerji - Verimlilik - Tasarruf yasalarını çıkartmış ve zamanla da revize etmiştir. Üye ülkeler AB'nin bu çerçeve yasalarına göre kendi ülkelerinin teşvik yönetmeliklerini yapmış ve teşvik mekanizmala-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=