Makale O sağlar. Kazan boruları sistemde yanma odası duvarları ve yanma havası yönünde yerleştirilir. Sistemde kullanılan kireçtaşı parçacık boyutları kabarcıklı akışkan yatak teknolojisine göre daha küçük olduğu için birim ağırlık başına uygulanan kireçtaşı yüzey alanı artar bu durumda da kükürt dioksit-kireçtaşı reaksiyon hızı artar. Sonuç olarak sisteme uygulanan kireçtaşı miktarı daha azdır. Kazanda yakılacak olan yakıtın içerdiği kükürt ve kireçtaşıyla girdiği reaksiyona bağlı olarak, bu sistemlerde %90'1ara varan kükürt dioksit giderme verimi elde edilir. Kabarcıklı akışkan yataklı kazanlarda birim alandan edilen güç 1,3 MW/m2, dol aşımlı akışkan yataklı kazanlarda ise 4,5 MW/ m2'dir. Bu nedenle dolaşımlı akışkan yataklı kazanlarda boyutlar daha küçük ve ilk yatırım maliyetleri de daha düşüktür. Akışkan Yatak Teknolojisinin Avantajları 1 . Yüksek yanma verimi: Düzgün katı-gaz karışımı ve parçacıkların yatak kalma süresinin uzun olması ve kazanı terk eden parçacıkların yeniden yanma prosesine girmesi, yanma verimini arttırır. il. Yakıt hazırlama prosesinin kolaylığı: Kullanılan yakıtın tanecik boyutları, pulvarize kazanlaragöre daha büyüktür. Bu nedenle yakıt hazırlama üniteleri daha basit yapıda, işletme, bakım ve ilk yatırım maliyetleri daha düşüktür. Tablo 1. - Kabarcıklı (BFB) ve dalaşımlı (CFB) akışkan yatak sistemleri için genel dizayn değerleri - - - --- - - - - · - - - BFB Yanma sıcaklığı (OC) 760 - 870 Yakıt parçaçık boyutu (mm) O- 50 Akışkanlaşma hızı (m/s) 1 -3 Kireçtaşı parçaçık boyutu (mm) 0.3 -0.5 Ortalama buhar hızı (m/s) 13 - 39 Ortalama buhar sıcaklığı (OC) 150- 543 Ortalama buhar basıncı (bar) 10- 1 60 64 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI MART2013 CFB 800 -900 O- 25 3 - 10 0.1 -0.2 12 - 360 180 -580 10 - 275 - 1 11. Yüksek emre amadelik: Kül erime noktası düşük yakıtların kullanılması durumunda, yanma sıcaklığı değerleri erime sıcaklığının altında olacağı için küllerin eriyerek ısı transfer yüzeylerine yapışma riski ortadan kalkar. Böylelikle işletme ve verimliliğe etki eden problemler önlenir ve 90-95% aralığında yüksek emre amadelik seviyelerine ulaşılır. iV. Esnek yakıt bileşim oranı: Yatak malzemesinin yüksek ısı kapasitesi, yakıtın anında ısınması ve parçacıkların uzun süre yakma işlemine tabi tutulması nedenleriyle, düşük ısıl değerine sahip yakıtların sistemde kolaylıkla yakılmasını sağlar. V. Düşük Nox ve S02 emisyon salınımı: Yanma esnasında yakıtın bünyesinde bulunan kükürdün oksitlenmesiyle kükürt dioksit oluşumu, yatak bölgesine kireçtaşı verilmesiyle tutulur. Sistemde tutulan kükürt dioksitler yatak külü ve uçucu kül olarak sistem dışına taşınır. Yakıt ve yanma havasının içermiş olduğu azot, yanma prosesinden sonra azot oksitlere dönüşür. Özellikle yanma havasındaki atmosferik azot l 200°C ve üzerindeki sıcaklıklarda oksijen ile reaksiyona girer ve ısıl-azot oksitler oluşur. Akışkan yataklı kazanlarda düşük yanma sıcaklık değerlerinden dolayı azot oksit oluşumu gerçekleşmez. Kademeli besleme havası uygulamasıyla indirgeyici atmosfer ortamı yaratılarak, yakıtların içermiş olduğu azotların yanma prosesinden sonra azot oksitlere dönüşümünün önüne geçilir. Sonuç olarak; düşük yanma sıcaklığı ve kademeli besleme havası ile NOx emisyonu düşürülür, yakma prosesine kireçtaşı ilavesi SO2.nin tutulması sağlanır. Böylelikle baca gazı arıtma sistemlerine ihtiyaç duyulmadan, çevre sınırlarının altında Nox ve SO2 emisyon salınımı gerçekleştirilir. VI. Kullanılabilir kül: Yakma işleminden sonra silolarda toplan kül tarıma elverişli toprakların elde edilmesinde, atık/çamur stabilizasyonu sayesinde yol yapımı işlerinde taban malzemesi elde etmek, açık madenlerin geri kazanımında dolgu malzemesi olarak ve son olarak çimento tesislerinde ham madde olarak kullanılabilir. Akışkan yataklı sistemlerin kullanımımıza sunmuş olduğu diğer bir çok avantaj ve her geçen gün bu alanda teknolojik gelişmelerin de kaydedildiği göz önüne alınırsa ülkemizdeki başta linyit, atıkların bertarafı ve biyokütle kaynaklarının en efektif şekilde değerlendirilmesiyle artan enerji ihtiyaçlarının karşılanmasında temiz, verimli ve güvenilirliği kanıtlanmış olan akışkan yataklı yakma teknolojilerine daha fazla önem verilmelidir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=