Söyleşi O riğin satışı buhar maliyetimizi düşürüyor. Yıllık 2 milyar kWh civarında olan elektrik üretiminin tamamı, ikili anlaşmalarla serbest tüketicilere, diğer piyasa katılımcılarına, Gün Öncesi Elektrik Piyasasına ve Dengeleme Güç Piyasasına, piyasa koşullarına göre miktarları optimize edilerek satılıyor. Buhar üretimi ise Soda Sanayii A.Ş.'nin Soda ve Krom fabrikalarında kullanılıyor. Mersin Soda Kojen sisteminde örneğin % l lik bir verim artışı ne kazandırır? vadeli zaman aralıklarında, uzmanlarla bir araya gelerek bir kontrolün yapılmasını sağlıyorlar. Sistem olarak her büyük bakımda, değiştirilen parçanın en son versiyon yedek parça olmasına dikkat ediliyor. Böylece otomatik olarak 3 ya da 6 sene gibi zaman aralıklarında parçalar iyileştirilmiş ve güncellenmiş oluyor. Emre amadelikte ayrıca GE ile performans anlaşmamız var. Makine herhangi bir durumda arıza verdiğinde onun bir an ewel devreye girmesi, bize olduğu kadar GE'ye de fayda sağlıyor. Çünkü makineler taahhüt edilen emre amadeliği karşılayamazsa, GE bize ceza ödemesi yapmak zorunda kalıyor. Bizim toplam kojen verimimiz yaklaşık %82'dir. Şu an bakıma giren makinemizin yenilenmesiyle birlikte bu oranın %83'e çıkacağını düşünüyoruz. Doğalgaza ödenen yıllık para göz önüne alındığında, % l 'lik bir verim artışı yaklaşık 5 milyon TL kar getiriyor. Bu oran bize kojenerasyon santralinin ne kadar önemli olduğunu gösteriyor zaten. GE Enerji Hizmetleri Türkiye ve İsrail Direktörü Ancak bu oranı sağlarve üstüne çıkarYavuz Aydın ve Soda Sanayi AŞ. Genel M üdürü larsa da biz onlara bir bonus ödemesi Mehmet Gürbüz ________________ yapıyoruz. Mesela bu sene de emre Bu sistemde çıkacak bir aksilik üretiminizi ne kadar olumsuz etkiler? Oluşabilecek riskler nelerdir? Biz ortalama 2 milyar kWh elektrik üretiyoruz ve soda prosesi için de 4 milyon ton buhar üretiyoruz. Makinelerimizin emre amadeliği oldukça yüksek. Devre dışı olma sayıları da yok denecek kadar az. Kojenden önce devre dışı olmalar, şebekeden gelen arızalar oldukça fazlaydı. Ama kojen tesisiyle hem buharda hem de elektrik üretiminde geçmişe göre çok daha güvenli hissediyoruz. Biz bir kimya fabrikasıyız ve kimya ağır bir sektördür. Herhangi bir cihazın devre dışı olması durumunda, tekrar devreye alınması ve tam üretime geçmesi 24 saatlik bir üretim kaybına neden oluyor. Bu da doğalgaza, buhara, suya kısaca her şeye yansıyor. Geçmişteki devre dışı olmalardan zararımız çok fazlaydı ama şimdi kojende devre dışı olma minimuma indi. Ayrıca devre dışı olsa dahi devreye alma 58 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI NISAN2oı3 çok daha hızlı oluyor. Kojen tesisinin en amadelik başarısı nedeniyle yine biz önemli avantajı bu oldu. Kojen tesisinin GE'ye bonus ödeyeceğiz sanırım. Planlı ve plansız bakımları için GE ile 12 yıllık bir bakım ve performans anlaşmamız var. Düzenli olarak bakımımız yapılıyorve belirliaralıklarla hem mühendislik, hem de yedek parça teminleri sağlanıyor. Herhangi bir arıza esnasında da tüm hizmetler GE tarafından sağlanıyor. Ayrıca makinelerimiz Atlanta'dan 24 saat onlinemonitoring sistemi ile sürekli olarak takip ediliyor. GE'nin bir başka faydası da, burada Servis Koordinatörü olarak sürekli bir teknik eleman bulundurmasıdır. İkinci makinemiz, ilkiyle aynı özellikte olmasına rağmen, daha geliştirilmiş ve performansı daha yüksek bir makine. Ürettiği elektrik de yaklaşık 3 MW diğerine göre daha fazla. Bu ay yapılan planlı bakım ile ilk makinemiz de GE ile yaptığımız anlaşma kapsamında yenilenerek ikinci makinemizin seviyesine getirildi ve böylece hem elektrik üretimimizde %2.3 hem de verimimizde % 1 .4 iyileştirme sağlandı. GE'den makinelerle ilgili sürekli olarak teknik bültenlerle bir bilgi alışverişi de sağlanıyor. Örneğin makineye herhangi bir iyileştirme yapılması gerektiğinde, onların belirlediği kısa, orta ve uzun Sistemin ilk yatırım maliyetine dair neler söylemek istersiniz? Amortisman süreleri nasıl oldu? İlk makinemiz tahminlerimizin çok ötesinde bir sürede kendini amorti etti. Yaptığımız fizibilite çalışmalarına göre, 6 ay daha erken ilk yatırım maliyetini karşıladık ve sistem kendini 17 ayda amorti etti. Gerçi 2006 yılında elektrik fiyatları daha iyiydi ve doğalgaz fiyatları da düşüktü. Biz proje kapsaminda ön hazırlığımızı zaten ikigaztürbinine göre yapmıştık ve yaklaşık 70 milyon dolara mal etmiştik. Bunu da 1 7 ayda karşıladık. Bugünkü koşullara göre bu sistemi kurduğumuzda belki kendini 2 ya da 3 yılda amorti edecek ama olaya bir de şöyle bakmak gerekir; bu kapasitede bir elektrik üretimi için yapılan sistem kendini 6-7 yılda karşılayacakken, kojenerasyon tesisi ile yapılan üretim bu süreyi yarı yarıya indirir. Çok açık söylemem gerekirse, şu an 2005 yılında doğalgaza geçmeseydik, ardından kojenerasyon tesisini kurmasaydık ve fuel-oil kullanıyor olsaydık, biz Soda Sanayi AŞ. olarak piyasa koşullarıyla baş edemezdik.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=