Enerji ve Çevre Dünyası 101. Sayı (Nisan 2013)

Teknik Bilgi O sayesinde ekstra bir yakma sistemiyle sıcaklığı artırmaya ihtiyaç duyulmaz. Yardımcı Yakma (Supplemantary Fired) sistemlerimiz ile de istenildiğinde değişken ısı ve yüksek sıcaklık ihtiyaçlarına cevap verebilmekteyiz. DLE (Dry Low Emission) yakma teknolojisi Yakıt Elektrik ►- Düşük Basınçlı Buhar ile sağladığımız yüksek yanma verimi Şekil 6. Akışkan Yataklı Kazanlar ile Kojenerasyon Uygulamaları ve düşük egzoz emisyonu, diğer avantajlarımız arasındadır. Günümüzde akışkan yataklı kömür kazan teknolojileri ile yakma verimlilikleri %87'ye ulaşmış durumdadır. Bu tür yakma tesisleri sayesinde, yüksek basınçlı buhar üretimi ile backpressure ya da kondenseli buhar türbini uygulamaları ile 1 0/ 1 ila 3/ 1 arasında ısı/elektrik kullanan tesislerde de kojen uygulamaları yapmak mümkündür. Siemens olarak KK&K modelimiz ile elektriksel güç olarak 75 � ile I O MW arasında buhar türbinleri ile düşük güçlerde de uygulamalar yapabilmekteyiz. Akışkan yataklı yakma sistemleri ile kaynak konusunda dışa bağımlı olmadığımız kömür, biomass gibi yakıtlarla sıcak su ve buhar maliyetlerinizi yarıya düşürmekte, yatırım geri dönüş süresi kısa olan kojenerasyon tesisi kurulabilmektedir. Bu türbinlerimizin, işletme ve bakı m maliyetleri son derece düşüktür. Buhar türbinlerimizin kısa sürede devreye girip çıkabilmeleri sayesinde, prosesin ihtiyaçlarına kolaylı kla cevap verebilmektedirler. Şeker, maden, kağıt gibi tiyacını karşıladığı için 24 saat çalışması ve düzenli bakımların dışında kesintiye uğramamasıdır. Ürünlerimizde emre amadelik (availability) oranımızın yüksekliği incelendiğinde, bu sürekliliği sağlamakta oldukça başarılı oldukları gözükmektedir. Bu tür tesislerin dur-kalk sürelerini belirleyen zannedilenin aksine türbinin kendisi değil, atık ısı kazanlarının gerekli çalışma basınç ve sıcaklığa ulaşma süresidir. Tesisin tam verimde çalışabilmesi için yardımcı ekipmanın da devreye girmesi gerekmektedir. Gaz türbinlerinin devreye girme süreleri, diğer yardı mcı tesislerin devreye girmesi ile paralellik gösterir. İstenildiğinde, enerji piyasasındaki değişimlere göre, türbinlerimiz günlük veya haftalık dur-kalk şekliyle de çalıştırılabilmektedir. Bu tür yatırımların sürdürülebilirliğinin en önemli kriteri, yerel servis hizmetlerinin düşük maliyetlerle teminidir. Siemens Enerji Servisgrubumuzyerel insan kaynaklarıyla, Türkiye'de yıllardır çalışsektörlerde bu tür uygulamaların kul- makta olan gaz ve buhar türbinlerimize, lanıldığı birçok referansımız mevcuttur. Yakma sistemi olarak yüksek basınçlı buhar üreten, doğal gaz kazanlarıyla da kullanıldığı uygulamalar da vardır. Gaz türbinlerinin bakım maliyetleri sanılanın aksine, motorlara göre yüksek değildir. Aslında 5-6 yıllı k daha uzun süreli bakım maliyetleri ile karşılaştırıldığında yüksek olmadığı gözükecektir. Kojenerasyon enerji santrallerindeki diğer bir önemli konu, tesislerin ısıl ih7 8 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI NiSAN 2013 bakım ve servis hizmetleri vermektedir. Endüstride nerdeyse tüm tesisler elektrik enerjisinin yanı sıra, sıcak su, buhar, kızgın yağ gibi diğer ısı kaynaklarını da kullanmaktadırlar. Ancak ısı/elektrik oranı olarak 1 / 1 ile 1 0/ 1 oranlarında çalışan tesis sayısı , dünya ortalamasında %20'yi geçmez. Diğer tesisler elektrik kullanımı dışındaki az miktarda ısı kullanımını, kendi kurdukları yakma sistemleri ile sağlamaktadırlar. Bu tür tesislerin ısı enerjilerini, merkezi bir kojenerasyon tesisi ile sağlamak mümkündür. OSB bölgeleri bu tür uygulamalara uygundur. OSB bölgelerinden bazıları, elektrik, doğal gaz, su gibi dağıtımların yanı sıra buhar ve sıcak su dağıtım şebekesini de kurarak, sanayicinin ısı ihtiyaçlarını yarı fiyatına sağlamakta ve kojenerasyon tesislerinin yüksek verimliliğini de kullanarak örnek çalışmalar yapmaktadırlar. Bu tür dağıtım şebekeleri ile yarıçapı 2-3 km kadar alandaki müşterilerine buhar, 1 O kilometredekilere ise sıcak su temin edebilmektedirler. Üretilen ucuz ve temiz elektriği de, dağıtım şebekeleri ile yine müşterilerine satmaktadırlar. Sanayinin şehre yakın geliştiği bölgelerde ise, üretilen bu ısıların, konutların ısıtılması ve soğutulmasında kullanıldığı birçok örnek de vardır. İleride kojenerasyon tesislerin verimliliği düşünüldüğünde, elektrik ve doğal gaz dağıtım şebekelerinin yanı sıra, ısı dağıtım şebekelerinin yaygınlaşması da kaçınılmazdır. Siemens AŞ. olarak konuyla ilgili farkındalıklara sahip olup, araştırma ve geliştirme çalışmalarına devam etmekteyiz. Kaynaklar: • Siemens San.Tic. A.Ş. , www.siemens.com/ petrol-ve-gaz • Türkiye Kojenerasyon ve Temiz Enerji Teknolojileri Derneği, www. turkoted.org • EPDK, Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik ve Tebliği • Lisanssız Elektrik ÜretimiKojenerasyon, Dr. Refik Tiryaki, EPDK, Enerji Uzmanı, ICCI 2012. --

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=