Enerji ve Çevre Dünyası 101. Sayı (Nisan 2013)

Makale O Şekil 9. Aynı Kaynak Dikişinin Enine Kesit Görüntüsü Şekil I O. Kaynak Dikişinin Nokta Bulutu Görüntüsü 5. Verimlilik Arttıran Özellikleri 3D Faz ölçüm sistemi; hassas, minyatür ve patente sahip ışık yansıtma sisteminin; çıkarılabilir bir optik uca bağlanması esasına dayanmaktadır. Bu uygulamanın en büyük avantajı; aynı video probunun hem görüntüleme hem de ölçüm için kullanılabilmesidir. Stereo ve gölge ölçüm metodları hem zaman kaybınasebebiyetverdiğinden hem de uzmanlık gerektirdiğinden; bu teknik, çok önemli verimlilik avantajı sağlamaktadır. Örneğin; stereo ölçümde, öncelikle ölçüm yapmayan optik cihaz kullanılarak hatanın yerini belirlemek gerekmektedir Sonrasında bu uç bir stereo uç ile değiştirilmeli, hatanın konumu tekrar belirlenmeli, görüntü sabitlenip imleçler uygun şekilde yerleştirildikten sonra ölçüm yapılabilmektedir. 3D Faz ölçümü ile ise; hatanın yeri belirlenir, görüntü sabitlenir/dondurulur ve ölçüm yapılır. Bu yöntemde baroskop ucunu değiştirmeye gerek olmadığından; ölçümlerde yüksek verimlilik sağlamaktadır. 88 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI NISAN2013 6. Önemli ve Hassas Uygulamalar Yeni teknolojinin önemli uygulamalarından biri de, uçak motorlarının 'shroud' (tip-to-shroud) açıklığının ölçülmesidir. Uçak motorları ve diğer eksenel akışlı turbo motorları tipik olarak; kanat ucu ve kanat koruması/shroud arasındaki radyal açıklığı en aza indirmek üzere tasarlanmıştır. Uç ve 'Shroud' arasındaki boşluklar; sistem çıkış bölgesinde gaz veya hava sızıntısına izin verdikleri için; verimliliğin düşmesine sebep olabilmektedirler. Sonuç olarak; hem üretim hem de servis esnasında; motor işleyişi sırasında aralıklar değiştiği için; bu açıklığın ölçülmesi çok önemlidir. Yüksek operasyonel dönme hızları ve yüksek sıcaklıklar; kanatların radyal elastik büyümesine ve aynı zamanda 'shroud'ların termal genleşmesine sebebiyet vermektedir. Şekil 1 1. Uçak Motoru Tip-to-Shroud Ölçümü Geleneksel yöntemde; shroud açıklığının (tip-to-shroud) ölçümünde, ince bir metal çubuk, eksenel olarak delinmiş bir cıvatanın içinden geçirilir ve bu çubuk fan kasasına doğru yerleştirilir. Burada çubuğun arka ucu, kanat ucunun olması gereken yerdir. Motordaki işlem bittikten sonra, çubuktaki aşınma miktarı ölçülmektedir. Açıkça görüldüğü gibi; bu, çok hassas bir teknik değildir ve çoğunlukla bazı problemlere yol açabilmektedir; metalin çubuktan kurtulup motora zarar verebilmesi gibi. Günümüzde; faz ölçüm yönteminde 'shroud' açıklığı ölçümü; basit, temassız ve yüksek hassasiyetli teknik kullanılarak uygulanmaktadır. 7. Sonuç 3D Faz Ölçümü, hata ölçüm karakterizasyonuna dair farklı bir yaklaşım ve video baroskop teknolojisi için önemli bir dönüm noktasıdır. Daha önceki metodlarda, küçük/dar iç alanların 3D yüzey taramasının yapılması mümkün olmamaktaydı. Bu kapsamlı sistem; daha yüksek hassasiyet, daha yüksek verimlilik, operatör için ölçüm tekniğinin doğrulanması ve bir yüzey veya bulgu hakkında oldukça fazla bilgi imkanı sağlamaktadır.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=