Enerji Verimliliği O Makale Türkiye Enerji Verimliliği Strateji Belgesinin Analizi Konut Sektörünün Geleceğe Yönelik Değerlendirmesi Rainer ELSLAND Tobias FLEITER Can DIVRAK Martin WIETSCHEL Fraunhofer lnstitute for Systems and lnnovation Research iSi, Almanya 1. Giriş 2012 yılında Türkiye hükümeti tarafından artan enerji talebiyle başa çıkmak için Enerji Verimliliği Strateji Belgesi (EVSB) yayınlandı (SEEP, 2012). Bu belgede 2023 yılına kadar önümüzdeki I O yıl için hedefler belirlenmiş olup, enerji kullanan aletlerin pazar dönüşümü (AB Eke-Tasarım yönetmeliğini takiben (Directive 2005/32/EC, 2005; Directive 2009/ 1 25/EC, 2009)) veya binalarda enerji kullanımı (AB binalarda enerji performansı yönetmeliğini takiben (BEPR, 2008; BEPR, 20 1O; Directive 2002/9 1 /EC, 2002)) gibi tüm talep sektörlerinde uygulanacak politikaları gerektirmektedir. EVSB'de tanımlanmış olan hedeflere ulaşmak için enerji verimliliği önemli bir rol oynamaktadır. 20 1O yılında, nihai enerji talebinin yüzde 3S'i konut sektörüne ait olup, bu sektörün öneminin - sadece nihai enerji talebindeki yüksek oranından dolayı değil, aynı zamanda yükselen hayat standartları, azalan hanehalkı büyüklüğü, artan kentleşme oranı ve buna bağlı olarak artan yeni bina talebi ile birlikte - artması beklenmektedir (EUROSTAT, 2013; MENR, 2012; TEDAS, 2013). Bu çalışmanın amacı, EVSB politikalarının 2030 yılına kadar Türkiye'deki konut sektörünün enerji talebine etkisini analiz etmektir. 2. Enerji Verimliliği Strateji Belgesi (EVSB) 2012 yılında yayınlanan EVSB, enerji verimliliği politikalarının 2023 yılına kadar gelişimi için bir çerçeve sunup, belirlenen hedeflerin yerine getirilmesi için gerekli olan eylem planlarını da açıklamaktadır (SEEP, 2012). 2023 yılına kadar GSYIH başına tüketilen enerji miktarında (enerji yoğunluğu) 201 1 değerinin en az yüzde 20 altına inmek ana hedef olarak belirlenmiştir. EVSB'de belirlenen hedef ve eylem planları yıllık olarak devletin ve AB'nin politikalarındaki değişikliklere göre güncellenmektedir. EVSB toplamda 7 tane stratejik amaç (SA) içermektedir ve bunlardan iki tanesi konut sektörünü ilgilendirmektedir. • SA-2: Enerji verimliliği yüksek binaların enerji taleplerini ve karbon emisyonlarını azaltmak ve yenilenebilir enerji kaynakları kullanan sürdürülebilir çevre dostu binaları yaygınlaştırmak. • SA-3: Enerji verimli ürünlerin piyasa dönüşümünü sağlamak. SA-2 iki ana hedefi içermektedir. Birincisi, 2023 yılında, kentsel dönüşüm kanunu ve deprem yönetmeliği kapsamında kullanılabilir niteliği haiz olan binalar arasından; büyük şehir mücavir alanlarındaki yapı gurup sınıfı 2'inci sınıf veya üzeri olan konutlar ile birlikte toplam kullanım alanı 10.000 m2'nin üzerindeki ticari ve hizmet binalarının tamamında, yürürlükteki standartları sağlayan ısı yalıtımı ve enerji verimli ısıtma sistemleri bulunması hedefidir. Bu hedefe ulaşmak için belirlenen ana eylemler: Yürürlükteki mevcut binalarda enerji performansı (BEP) yönetmeliğinin AB yönetmeliğine göre revize edilmesi, binalara mimari yapılarına göre azami enerji ihtiyacı ve azami emisyon sınırlaması getirilmesidir. İkincisi ise, 20 1O yılındaki yapı stoğunun en az l/4'ünün 2023 yılına kadar, sürdürülebilir yapı haline getirilmesidir. SA-3 asgari enerji verimlilik sınıfının üzerindeki lambaların, buzdolaplarının, ve elektrik motorlarının piyasa dönüşümü 2012 yılı sonuna kadar; ısıtma/soğutma sistemlerinin ve diğer enerji verimli ürünlerin piyasa dönüşümü ise AB uygulamalarına paralel olarak tamamlamayı hedeflemektedir. ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI EYLOL201J 53
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=