Enerji ve Çevre Dünyası 104. Sayı (Eylül 2013)

Enerji Verimliliği O Teknik Bilgi 4. Pompa Sisteminin Optimizasyonu Ölçme sırasında elde edilen veriler detaylı bir incelemeye tabi tutulur. Bu mühendislere pompanın ve sistemin gerçek ihtiyaçları ve işletme şartları hakkında kapsamlı bir bilgi verir. Neticede bu bilgiler ışığında enerji tüketimini düşürecek, aynı zamanda da sistem kullanılabilirliğini arttıracak önlemler ortaya konulabilir. Ekipmanların ana gider kalemleri ba kım ve onarım giderlerinin yanında enerji giderleridir. Eğer sistem dizayn limitlerinin dışında çalışıyorsa her iki gider kalemi de olması gerekenin çok üzerinde değerlere ulaşabilir. Tabii ki bir işletmenin önceliği olabilecek en düşük maliyetle çalışmanın yanında sistemin kesintisiz çalışmasının temin edilmesidir. Sistem optimizasyonu enerji yonun den daha verimli bir işletim sağlarken, pompanız için daha uzun bir ömrü de garanti edecektir. Eğer pompa tek başına incelemeye alınırsa, örneğin sadece motor veya çarkının iyileştirilmesi durumunda, yaklaşık %3,5 verim artışı sağlanır. Bunun yerine modül olarak, elektrik ekipmanlar, motor ve pompa komp le incelemeye alınırsa verim yaklaşık % 1 O kadar artırılabilir. Fakat tüm bunların yanında komple sistem bir likte değerlendirilirse (pompa modü l ü, kontrol yöntemi ve işletim modu), %60'a kadar enerji tasarrufu elde etKazanı beslemek amacıyla iki adet pompa paralel olarak çalışmaktadırlar. İnceleme yapılan pompalar 1 986 yılın da imal edilmiş ve uzun yıllardır kullanıl maktadırlar. Pompaların her biri 4 MW yüksek ge rilim motor ile sürülmekte ve pom pa ile motor arasında, motor devrini %60'a kadar düşürebilen hidrolik kap lin bulunmaktadır. Gerçek yük profilini çıkarabilmek amacıyla KSB veri kayıt cihazı çalışmakta olan iki adet pompaya bağlanmıştır. Pompaların yatak larından alınan titreşim hızlarının yanı sıra emme ve basma basınç değerleri de 7 gün boyunca kaydedilmiştir. Güç tüketimi ve debi değerleri işletme ta rafından temin edilmiştir. Kaydedilen tüm veriler, günlük/hafta lık/aylık raporlardaki yük eğrileri kullanılarak düzeltilmiş ve excel tablolarına mek mümkündür. aktarılmıştır. 5. Örnek Uygulama ve 5.1. Ölçüm Teknikleri Sonuçları Pompanın oluşturduğu basmayüksekli- Türkiye'de bir enerji santralında ya- ği, pompalanan akışkan debisine aktarı- pılan "SES" hizmeti üç adet yüksek lan mekanik güce eşittir. Pompa basma basınçlı kazan besi suyu pompalarına uygulanmıştır. Pompalar %50 kapasiteli olacak şekilde dizayn edilmiştir. 64 ENERJi ve ÇEVRE OÜNYASI EYLüL 2013 yüksekliği, çıkıştaki sıvı seviyesi olarak tanımlanır ve emme / basma hatlarında ölçülen kinetik enerji ile belirlenir. p1 -p 1 v/-v/ H=H1 -H1 =z1 -z1 + � + 2g (eş. 5. 1 ) 5. 1 eşitliğinde görülen değerler, pom panın emme ve basma hattı üzerinde flanşlara en yakın noktada uygun bir yerden alınmalıdır. Farklı referans seviyelerve ölçme düz lemi durumunda 5.2 eşitliği kullanılır: Pw·-Pw· v/-v,.1 H = zı--z, . +z,,11.-zM ,. +� +---ıg (eş. 5.2) Ölçüm için önceden hazırlanan uygun çaplı manometre bağlantılarına monte edilen basınç sensörleri kullanılmıştır. Şekil 5.1. Pompa basma yüksekliğini belirleyebilmek için kullanılan referas seviyeler

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=