Makale o Tablo 2. Profil Tanımları Yüksek seviyede gelir düzeyine sahip bu profil ısınma, sıcak su ve yemek pişirme ihtiyacı için doğalgaz kullanmaktadır. Aydınlatma için ampül kullanan aile, klima ve plazma TV gibi elektrik tüketimi - nispeten yüksek elektrikli ev aletleri kullanmaktadır. Bilgisayarın "' yanı sıra laptop da evde bulunmaktadır. Diğer profillerden farklı e olarak genel mutfak ve ev aletlerinin yanı sıra çöp öğütücüsü ve jakuzisi vardır. Motor hacmi 2000cc olan son model bir otomobile sahiptir ve şehirçi ve şehirlerarası ulaşımda yoğunlukla aracı ile seyahat etmektedir. Yılda 6 saat yurt içi, 14 saat de yurt dışı uçuş gerçekleştirmektedirler. Orta seviyede gelir sahibi kişiler için tanımlanmış bu profil de ısınma, sıcak su ve yemek pişirme ihtiyaçlarını doğalgaz kullanarak gidermektedir. Aydınlatma için ampülün yanı sıra floresan ve enerji N verimli ampüller de kullanmaktadır. Soğutma amacıyla hem klima "' hem detavan fanı bulunmaktadır. PlazmaTY'yegöredahaazelektrik tüketimi olan LCD televizyona sahiptir ve stand by konumunda Q. bırakmamaya dikkat etmektedir. Motor hacmi 1600cc olan eski model bir otomobile sahiptir ancak ulaşımda minibüs, metro ve deniz otobüsü gibi toplu taşım araçlarını mümkün olduğunca tercih etmektedir. Ayrıca 2 adet yurt içi uçuş da hesaba katılmıştır. Düşük gelir seviyesine sahip bu profil ısınma için odun, kömür; sıcak su veyemekpişirme için isetüp kullanmaktadır. Arnpülvefloresan lamba kullanan bu grubun aydınlatma masrafı yaşam alanının küçüklüğünden dolayı oldukça düşüktür. Normal televiyona sahiptir ancak soğutma ,., için klima veya tavan fanı kullanmamaktadır. Bilgisayarı veya laptopu "' olmayan bu ailenin ev aletleri diğer profillere göre daha azdır. Mutfak e Q. robotu, mikrodalga fırını, elektrikli fırını, fritözü ve kahve makinesi yoktur. Herhangi bir araca sahip olmayan bu profil, şehirçi ulaşımda otobüs, minibüs, metro ve deniz motoru gibi toplu taşım araçlarını kullanmakatdır. Şehirlerarası ulaşım için ise otobüs ve tren ile seyahat etmektedir. Uçak ile herhangi bir seyahati yoktur. Profillerin yaşam alışkanlıklarınagöre yıllık CO2 salımlarının ana bileşenlerine dağılımı ise Tablo J'te özetlenmektedir(8). Profil l 'in kişi başı karbondioksit emisyonları Türkiye 2000 yılı ortalaması olan 3.12 ton/kişi'nin üç katından daha fazla, hatta AB seviyesinin de (7.93 ton/kişi) üzerindedir. İstanbul özelinde üç profilin aritmetik ortalaması 5.08 ton/kişi olup, yine söz konusu rakamlardan çok daha yüksektir[!). Profil 1, ulaşımda özel aracını tercih etmesi ve daha sık uçak seyahatleri ile diğer profillere göre oldukça yüksek CO2 salımı ile ön plana çıkmaktadır. Evde elektrik aletlerini sayısının fazla olması ve kullanım sürelerinin uzun olması da hanebaşına yapılan salımın Profil 2 ve Profil 3'e göre neredeyse 2 katına çıkartmaktadır[8). Profil 2 ve Profil 3 hane başı yıllık CO2 miktarı fazla farklılık göstermemekle birlikte, Profil 2'nin otomobil sahibi olması ve uçak seyahati yapması kişi başı ulaşım emisyonlarını Profil 3'ün dört katına çıkartmıştır[8]. Çalışmanın günümüzden on yıl kadar önceki verilerle gerçekleştirildiği düşünülürse, ekonomik koşulların değişmesiyle beraber söz konusu profillerin yaşam alışkanlıklarında da farklılıklar olmuştur. Nitekim, ülkemiz gelişen ekonomisi ve artan nüfusu ile emisyon seviyesinin 1 990 ve 2009 yılları 80 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI EYLOL 2013 Tablo 3. Kişi Başı Emisyonların Profillere Göre Dağılımı Profll 1 % Profil 2 % Profil ] % Hane başına salınan 1 1 . 73 - 6.71 - 6.64 toplamCO2 Hanelerde kişi 2.93 27.28 1 .68 64. 1 2 1 .66 88.30 başına salınan CO2 Ulaşımda kişi 7.81 72.72 0.94 35.88 0.22 1 1 .70 başına salınan CO2 Toplam kişi başı CO2 1 0.74 100 2.62 100 1 .88 100 arasında yüzde 129 artırmıştır. Bu süreçte nüfusumuz 55.1 milyon'dan 72milyon kişiye ulaşmış, yüzde 30.4'1ük bu artışa karşılık kişi başı karbondioksit emisyonumuz yüzde 54.8 artarak 2.3 ton CO/kişi'den 3.57 tonCO/kişi'ye ulaşmıştır [ 1). Bu durumda, Profil l 'in artık tek otomobili olmadığını tahmin edebiliriz. Profil 2 ve Profil 3'ün elektrikli ev aletlerinin sayısının artmış olduğu ve Profil 3 için otomobil sahibi olmanın veya uçak yolculuğunun artık ulaşılmaz olmadığı bir gerçektir. İstanbul başta olmak üzere büyük şehirlerimizde kişi başına yarattığımız emisyonlar hızlı bir şekilde artmıştır ve artmaya da devam etmektedir. Öte yandan iklim değişikliği olumsuz etkilerine maruz kalan sosyal ve ekonomik sınıfların dağılımı konusunda ülkemizde çok fazla araştırma yapılmamış olmasına rağmen, sel ve aşırı sıcaklık gibi doğa olaylarının düşük seviye ekonomik gelirleri olan kişileri etkilediği bilinmektedir. Bu kesimin genellikle sel tehlikesi olan bölgelerde yaşadıkları ve aşırı sıcaklara karşı korunmasız oldukları için sağlık problemleri ile karşı karşıya kaldıkları tahmin edilebilir. Kırsal kesimde ise sel ve kuraklık gibi doğa olaylarından en çok zarar gören kişiler tarım sektörü çalışanlarıdır. Ekonomik gelirleri tamamen tarıma dayalı bu kişilerin yoksulluk oranı kentsel kesimde yaşayanlardan daha yüksektir. Cari satınalma gücü paritesine göre 4,3 dolar sınırı esas alındığında, kırsal yerleşim yerlerinde yaşayanlarda yoksulluk oranı 201 1 yılında % 6,83 olarak tahmin edilmiştir. Aynı yoksulluk sınırına göre kentsel yerlerde yaşayanların yoksulluk oranları ise 201 1 yılı için % 0,94 olmuştur[9]. Karbon Sertifikaları Karbon sertifikaları emisyon azaltım projelerine finansal destek sağlayan bir teşvik mekanizmasıdır. Projeler, sera gazı emisyonlarında azaltım gerçekleştirmenin yanısıra getirdiği yenilikçi teknolojiler ile ülkeye olumlu sosyal ve ekonomik katkılarda da bulunmaktadır. Rüzgar ve güneş gibi doğal kaynaklardan elektrik elde edilmesi hem fosil yakıtlara bağımlılığı azaltmakta hem de yeni iş imkanları sağlayarak istihdam yaratmaktadır. Hindistan, Çin ve Brezilya gibi gelişmekte olan ülkelerde Kyoto Protokolü kapsamında Temiz Kalkınma Mekanizması ile yenilenebilir enerji projelerinin hayata geçirilmesine katkıda bulunulmaktadır. Böylece
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=