Makale O Yenilenebilir Enerji son derece önem taşımaktadır. Bu anlamda, Kalkınma Bankası özellikle yurt dışı finansal kurumlardan sağladığı kredi kaynaklarıyla, uzun vade (7- 1 O yıl) ve uygun faiz alternatifi ile yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği yatırımlarının finansmanını sağlamış ve bu yatırımları finanse etmeye devam etmektedir. Ülkemizin önde gelen demir-çelik kuruluşlarından birisinin atık baca gazlarını değerlendirerek elektrik üretmeyi planladığı proje, bankamız tarafından kredilendirilmektedir. 50 MW gücündeki bu proje ile şirketin elektrik giderinde %70 oranında bir azalma meydana gelecektir. Yine, ülkemizin önemli çimento üreticilerinden bir şirketin sahip olduğu çimento fabrikalarında gerçekleştireceği "üretim hatlarının modernizasyonu"nu öngören enerji verimliliği projesinin finansmanıyla, yıllık tasarrufu orta büyüklükteki bir enerji santralinin üretimi kadar olan bir yatırım da Bankamız tarafından finanse edilmektedir. 2. Yenilenebilir Enerji Ve Çevre Hiçbir insan yapımı proje tamamen çevreye etkisiz olamaz. Potansiyel etkiler projenin boyutuna, doğasına ve yer özelliğine bağlıdır. Yenilenebilir Enerji projelerinde Çevresel Etki Değerlendirme süreci son derece önemliclir. Hatta proje terminini ciddi biçimde etkilediği gibi finansmanda kullanılacak kaynaklar açısından da bu süreç şart olarak getirilebilmektedir. Yenilenebilir enerji türleri ile ilgili çevresel etkiler yatırım ve işletme dönemlerinde gözlenmektedir. Yatırım döneminde sistemler kurulurken dikkat edilmesi gereken hususların başında alan kullanımı gelmektedir. Sistemin kurulacağı alanın doğal bitki örtüsü ve yaşam alanına zarar vermeden alanla bütünleşik bir yerleşim çok önemlidir. Bu etkilere birkaç örnek vermek gerekirse; • HES projelerinde; türlerin ve doğal yaşam ortamlarının yok olması, deltaların erimesi, yeraltı sularının azalması ve doğal göllerin kuruması, can suyu, balık geçitleri vb. • Rüzgar projelerinde, gürültü ve görüntü kirliliği, kuşlara ve radyo-TV sinyallerine verilen zarar. • Jeotermal projelerinde akışkanın çevreye yayılmasını önleyen reenjeksiyon kuyularının olmaması sonucu ortaya çıkan etkiler. • Güneş enerjisi santrallerinde sistemde kullanılan maddelerin kontrol altında tutulmamaları sonucu çıkan etkiler vb.'dir. Yukarda belirtilen nedenle bu projelerde Çevresel Etki Değerlendirme süreci titizlikle uygulanmalıdır. 44 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI ocAK-şusAr201• Çevresel Etki Değerlendirmeşi (ÇED), kalkınma projelerinin çevresel etkilerinin belirlendiği, çevreye olabilecek olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en a�a indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ve teknoloji alternatiflerinin teşpit edilerek değerlendirildiği ve bu projelerin inşaat, işletme ve işletme sonrası dönemlerinde naşıl uygulandığının izlendiği ve denetlendiği bir süreçtir[ 1 ] . Bu süreç, kendi bqŞına bir karar verme süreci olmayıp, karar verme si,in�ci ile i;>irlikte gelişen ve onu deştekleyen pek çok aşamadan oh.ışmaktadır. Bu süreçle ilgili 30 Haı;iran 201 1 'de l;k 1,,istelerde yapılan bazı değişikliklerle birlikte halen yürürlükte olan l 7.07.Z008 tarih ve 26939 sayılı ÇEO Yönetmeliğine göre: • Kurulu gücü ıs MWm ve üıeri olan nehir tipi hidroelektrik santraller. • KurtJIY gücü 75 MWe ve (.izeri rüzgar enerji şantralleri. • Jeotermal kayrnığın çıkartılm,!şı ve jeoterm<1I enerji kullanan tesisler (l�ı kapaşitesi ıs MWe ve üı;eri). • Güneş enerjişine dayalı kyrı,ılu güçü 75 MWe üzerinde olan sc1ntraller. Çevresel l;tki Değerlençlirmeşi Uygulanacak Projeler l,,isteşinde; • Kı,ırylu güçü 0-4Ş MWm araşınçla olan nehir tipi hidroelektrik santra.ller. • Kurulu gücü I Q MWe ve üı;eri rüzgar enerji santn:ılleri. • Jeotermal kaynak kyllc!na.ra.k enerji (.ireten ve kyrıJlu güçü 5 MWe ve üzerindeki teşişler. • Güneş enerjisine dayalı kyrulu güçü I O MWe ve üı;eri santnıller. ise Seçme E;leme KritE)rleri l.,Jy�ylanacak Projeler listesinde yer alm<1kta.dır. Yenilenel;>ilir E)nerji VE) E)nE)rji verimliliği projelerini çoğı,ınlukla ultJslararc\Şı fin4ns kyrylı,ışl<1rınclan temin eçlilE)n kaynaklarla finanse eçlilcJiğinden projeler ulusal çevre mevı;uatının yanı sıra söı; konusu uluşlaran\.şı finanş kı,ın,ıluşla.rının çevre kort.ıma i;inlemlerine ilişkin mevı;ı,ıatları çerçevesinçle de değerlendirilmektedir. 3. l;nerji Verimliliği Enerji verimliliği "Binalarda yaşam standardı ve hiı;met kalitesinin, endüstriyel işlE)tmelerde işe üretim kalitesi ve miktarının düşüşüne yol açmadan !;>irim hizmet veya ürün miktarı başına enerji tüketiminin azaltılmasıdır." Neden enerji verimliliği denilçliğinde isi:); foşil kayrnıkla.rın görünür gelecekte tükeneçek olması, alternatif kaynakların hen(,iz ekonomik olmaması, artan talep, ithalat bağımlılığı, iklim değişikliği, ekolojik dengenin a,larm vermesi vb. nedenler sayılabilir. Enerji verimliliğinin en önemli göstergesi ise Enerji Yoğunluğudur. Enerji yoğunluğu ve kişi başı enerji
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=