Mal<ale O Yenilenebilir Enerji EOR. ı,, ■Wlnd ■Affor/Refor ■ RtoO/Aııoldtd Conııersl on ■Lındflll Methan,e ■ B!omau/Bl0<har (IHn CookstO\IH forest Managemenı lıırge Hydro OOS (US·basedl fuel Swlıchlng Run-of-,ı�r Hydro ll ııestod: methıne • WH, tewater Methane ■ Coal Mlnf' Meıhane ■ Not s�clf l ed Şekil 2. Gönüllü Karbon Piyasaları Otc, Proje Tipleri, 20 I I. üçüncü taraf finansmanına konu olan Paylaşımlı Tasarruf Sözleşmesi ve Garanti tasarruf sözleşmesi üzerinde durulacaktır. Paylaşımlı Tasarruf Sözleşmesi (PTS - Shared Saving Contract) kredinin EVD şirketi tarafından alınması durumunda yapılan sözleşmedir. Paylaşımlı Tasarruf Sözleşmelerinde kredinin geri ödeme ve performans riski EVD şirketine aittir. Finansman maliyeti yüksek, proje sonucu elde edilen tasarruf düşük, yapılan projeler genellikle küçük ölçekli ve kapsamları dardır[3]. Garanti Tasarruf Sözleşmelerinde ise kredi, proje sahibi firma tarafından alınmaktadır. Garanti tasarruf sözleşmelerinde kredinin geri ödeme riski proje sahibine, performans riski ise EVD şirketine aittir. Finansman maliyeti düşük, proje sonucu elde edilen tasarruf yüksek, yapılan projeler genellikle büyük ölçekli ve kapsamları geniştir[3]. 6. Yenilenebilir Enerji, Enerji Verimliliği ve Emisyon Ticareti Yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği finansmanında karşımıza çıkan bir başka konu ise karbon standart ve sertifıkalarıdır. Emisyon ticaretinde, ticareti yapılan varlıklar bu sertifikalardır. Emisyon sertifikası belirli bir zaman diliminde, tanımlanmış olan sera gazlarının sayısal olarak belirlenmiş miktarlarının salınması hakkı veya proje faaliyetleri (Temiz Kalkınma Mekanizması -TKM ve Ortak Uygulama - OU) sonucu elde edilen emisyon azaltımı miktarının karşılığıdır. Ton karbondioksit eşdeğeri olarak ifade edilmektedir. Bu standartlar da VCS (Voluntary Carbon Standard), Chicago Climate Exchange (CCX), Gold (Gold Standard), CAR (Climate Action Reserve), ACR (American Carbon Registry), ISO 14064 vb.'dir. Dünyada en çok uygulanan standart VCS'dir. Türkiye'de ise en çok Gold Standart uygulanmaktadır. Gold sertifikalarla Türkiye Gönüllü Karbon Pazarı için önemli bir tedarikçidir. Gönüllü karbon pazarındaki proje tipleri[4] aşağıda verilmiştir (Şekil 2). Şekilde görüldüğü gibi 201 1 yılında rüzgar 48 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI ocAK- ŞUBAr 2014 35 'T 1 5 140 30 $171 S 120 25 1 S 100 1 20 S 80 ıs $ 60 10 $ 40 $ 20 o $0 NorıhAmu�ı ıt.dı Alrkı uı. n Am•rkı Non• EiJ Eı.ırope ô<Hrıll Eı.ıropt 2010 Volume ■ 2011 Volume -2011 V.ılue -2010 V.-ıtue Şekil 3. Gönüllü Karbon Piyasaları OTC, Hacim ve Değerin bölgesel değişimi ($/ton C01 eşdeğeri/Milyon US$) Dağılımı, 2010-201 1. projeleri %30 pazar payıyla pazarda birinci sırayı alırken, enerji verimliliği ve yakıt değiştirme projeleri o/o 4 dolayında seyretmektedir. Türkiye'de yenilenebilir enerji projeleriyle ilgili hayli proje gerçekleştirilmiştir. Bu projelerin bir bölümünde Gold standart tercih edilmiştir. Verimlilikle ilgili proje yapan bazı firmalarda, karbon projeleri de birlikte yapılmaktadır. Gold Standard için bu zaten bir gerekliliktir. Geri dönüşü kısa olan enerji verimliliği projelerinde ise firmalar süratle verimlilik projelerini gerçekleştirmektedir. Gönüllü Karbon Piyasalarındaki hacim ve değerin bölgesel değişimi[4] 20 1 O ve 20 1 1 yılları için karşılaştırmalı olarak verilmiştir (Şekil 3). 20 1 1 yılında elde edilen hacim 20 1 O yılı hacminin altında gerçekleşmiştir. Bu, politik ve teknik nedenlerden dolayı olabilir. Ortalama fiyatlarda ise krizin etkisi halen gözlenmektedir. Bazı artışlar ise standart tiplerindeki farklılıklardan kaynaklanmaktadır. Yukarda belirtilen sertifikaların satışından elde edilen gelirler, proje üzerinde ciddi bir kaldıraç etkisi yaratmaktadır. Bu da projeleri yapılabilir hale getirmektedir. Kaynaklar [ 1] Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü http://www.eie.gov.tr/ [2] IEA, Energy Policies of IEA Countries - USAReview, IEA Publications, 2007, France [3] Satman, A; Meylani ,E,A ; Onaygil,S ,"Enerji Verimliliği Danışmanlık şirketlerinin finansman yöntemleri ve Türkiye için öneriler" !.Ulusal Enerji Verimliliği Forumu, 2009 http://www.uevf.com.tr/uevfl /index.asp?sf= 1 2 [4] Hamilton,K;Stanley,P,M"DEVELOPING DIMENSION: State of the Voluntary Carbon Markets 20 1 2 " h ttp ://www. ecosyste m m arketp I ace. co m/ pages/dynamic/resources.1 ibrary.page.php?page_ id = 9 l 84§ion = library&eod = 1 Bu makale ICCl20 I J'te bildiri olarak sunulmuştur.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=