Enerji ve Çevre Dünyası 111. Sayı (Temmuz-Ağustos 2014)

201 4 yılının ilk 5 ayında elektrik piyasasında geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla, yaklaşık %4'1 ük bir büyüme görüyoruz. Bu artış oranının, yılın ilk aylarında yaşanan soğuk hava ve makroekonomik büyümenin beklentilerin üzerinde gerçekleşmesinden kaynaklandığını tahmin ediyoruz. Arz tarafındaki artış da talepteki bu gelişime paralel gerçekleşti. Ancak, özellikle yılın ilk aylarında yaşanan kuraklık nedeniyle hidro kaynakların üretime katkısının sınırlı kalması, gün öncesi elektrik piyasasında fiyatların beklentilerin bir miktar üzerinde gerçekleşmesine sebep oldu. Bununla birlikte, Mayıs sonunda 86 yeni üretim tesisinin faaliyete geçmesi ile Türkiye'nin kurulu gücünde yaklaşık 2.000 MW'ın üzerinde artış oldu ve ülkemizin kurulu gücü 66.000 MW'ın üzerine çıktı. Yenilenebilir kaynakların üretimdeki payı o/o I ve özel sektörün üretimdeki payı da %2 seviyesinde arttı. Bu dönemde ithalatta %32 civarında, ihracatta ise yaklaşık %35 civarında bir artışla karşılaştık. 201 4'ün ilk yarısında, enerji piyasalarının gündemindeki en önemli maddelerden birisi, geçtiğimiz yıl yürürlüğe girenyeni Elektrik Piyasası Kanunu çerçevesinde kurulması öngörülen EPİAŞ (Enerji Piyasaları İşletme AŞ.), nam-ı diğer Enerji Borsası oldu. Sektör oyuncuları açısından, enerji piyasalarının serbestleşmesi ve likit, şeffaf, güvenilir bir referans fiyat üretme kapasitesine sahip hale gelmesi yolunda önemli bir sembol haline gelen EPİAŞ'ın kurulması sürecinde son aşamayageldik. Şirketin hissedarlarının önümüzdeki süreçte belirlenerek 3. çeyrek itibariyle kuruluş sürecinin tamamlanacağını ve hızlı bir şekilde operasyonel hazırlıkların başlamasını öngörüyoruz. Söyleşi O Enerji Ticareti Sektörümüz açısından yakından takip edilen bir diğer önemli husus ise EÜAŞ portföyündeki santrallerin özelleştirme süreci. Özelleştirme ihalelerinin başarıyla sürdürülmesi ve piyasanın serbestleşmesi yönünde hayati öneme sahip olan bu özelleştirmelere yönelik irade ve kararlılığın net bir şekilde ortaya konmuş olması, piyasanın serbestleşmesi açısından çok olumlu bir durum. Nitekim bu iradenin yansıması olarak, EÜAŞ bu yıl ilk kez ihale yoluyla elektrik satışı yaptı. 100 MW'lık satışın, sektör oyuncuları olarak uzun zamandır üzerinde durduğumuz, piyasanın en büyük oyuncusu olan EÜAŞ'ın üretiminin mümkün olan en yüksek oranda piyasa koşullarında ticaretinin gerçekleşmesi yönündeki arzumuzun gerçekleşmesi açısından ümit verici bir gelişme olduğunu ifade etmek istiyorum. Gelecek 5 yıllık periyodda enerji piyasasında ve enerji ticaretinde ne gibi değişikliklerin ve gelişmelerin yaşanacağını öngörüyorsunuz? Önümüzdeki 5 yıllık süreçte, enerji piyasasının liberalizasyonu sürecinde önemli adımların atılacağına ve dolayısıyla ülkemizde enerji ticaretinin büyük bir ivmeyle büyüyeceğine inanıyoruz. Bu yıl içerisinde EPİAŞ'ın kuruluşunun tamamlanması ve piyasa işletim faaliyetini devralması, bu süreçte atılacak ilk önemli adım olacak. Bununla birlikte gün öncesi piyasasının da çok kısa süre içerisinde işlemeye başlayacağını öngörüyoruz. Bu gelişme de ülkemizin enerji piyasası açısından kritik bir dönüm noktası olacak. Yine mevcut çalışmalar kararlılıkla sürdürüldüğü takdirde, ülkemizde artık BİST bünyesindeki vadeli işlem piyasasının da önemli bir ticaret ortamı olabileceğini düşünüyoruz. Önümüzdeki dönemde tezgahüstü piyasalardaki elektrik ticareti konusunda da büyük bir ivme bekliyoruz. Özellikle damga vergisi engelinin aşılması ve ülkemizdeki ticaret şirketlerinin risk algılarının ve yaklaşımlarının gelişmesiyle birlikte, bu piyasaların organize piyasalara da yön ve işaret verebilecek bir güce ulaşmasını ümit ediyoruz. Ayrıca, dış ticarette özellikle bu yıl sonuna doğru ENTSO-E ile nihai katılım anlaşmasının imzalanması ile birlikte önemli bir gelişim bekliyoruz. Gürcistan ile Türkiye'deki hattın tamamlanmış olmasından dolayı, özellikle bu ülkenin piyasasındaki gelişimlerin ülkemizin elektrik ticareti potansiyeline olumlu yansıyacağını düşünüyoruz. Ülkemiz için çokyeni bir kavram olmakla beraber, şu anda çalışmalarına devam edilen talep tarafının piyasa katılımı konusunda da önümüzdeki 5 yıllık süreçte önemli gelişmeler yaşanacağına inanıyoruz. Perakende elektrik ticaretinde de, önümüzdeki dönemde ülkemizde ciddi bir açılım bekliyoruz. Serbest tüketici limitinin sıfıra çekilmesi, şu anda yetersiz kalan serbest tüketici işlemleri ile ilgili teknik altyapının iyileştirilmesi yönünde atılacakadımlar, hukuki ayrıştırma konusunda elde edilecek başarı ve rekabet konusunda mevzuatlardaki ya da bunların uygulamalarındaki eksikliklerin giderilmesi ile birlikte, şu anda bulunduğumuz noktanın çok ötesinde bir perakende elektrik ticareti ortamına sahip olacağımıza inanıyoruz. Doğalgaz piyasasındaki gelişmelere de bakarsak, öncelikle Doğalgaz Piyasası Kanunu'nda değişiklik öngören tasarının en kısa sürede Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde yasalaşarak yürürlüğe girmesini arzu ediyoruz. Bu değişiklikle birlikte ilk olarak BOTAŞ'ın ticari faaliyetlerine göre ayrıştırılmasını, ardından dengeleme gazı piyasası ve gün öncesi piyasasının yürürlüğe girmesini ve de ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI TEMMUZ- AGusros 201• 25

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=