Söyleşi O Enerji Ticareti ithalat ile yeniden ihracat olmak üzere ticaret önündeki engellerin kaldırılmasını arzu ediyoruz. Türkiye'de enerji piyasasının genel sorunları ve dernek olarak sunduğunuz çözüm önerileri hakkında bilgi verebilir misiniz? Bir kere her şeyden önce, Türkiye'de enerji piyasasında geçtiğimiz I O yıllık süreçte büyük birdönüşümün yaşandığını ve bu süreçte önemli başarılara imza atıldığını vurgulamamız gerekiyor. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun kuruluşu başta olmak üzere, yapılan mevzuat ve uygulama değişiklikleri, Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezi'nin kuruluşu ve mevcut piyasanın aşamalı şekilde faaliyete geçişi, dağıtım özelleştirmeleri ve Avrupa enterkonnekte sistemine bağlantı gibi devrim niteliğinde değişiklikleri içeren yoğun bir dönemi geride bıraktık. Özellikle devletin enerji sektöründeki hakim rolünün devamı ve bu rolün fiyat oluşumlarını etkileme imkanı barındıran konumu, şeffaflık konusunda adım atmakta zorlanılması, teknik kapasite yetersizliğinden kaynaklı ve öngörülemeyen maliyet yükleri, fiyat oluşum metodolojisinin belirsizliği ve bundan dolayı fiyatlara karşı oluşan güvensizlik, ikili anlaşmalarda her sözleşme başına yeniden ödenen damga vergisi, perakende elektrik ticaretinde rekabeti engelleyici bazı hususlar, standart eksikliği gibi başlıca sorunlar, elektrik ticaretinin büyüme hızını aşağı yönlü etkilemektedir. ETD olarak sektörümüz adına uzun vadede öncelikli hedefimiz, adil rekabetin sağlandığı şeffaf ve serbest bir piyasa yapısıdır. EPİAŞ'ın yönetim kurulundaki temsil yapısı ve organizasyonu, rekabet, şeffaflık ve öngörülebilirlik sağlayacak olan serbestleşme sürecinin 26 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI TEMMuz-AGusros201• ilk ve önemli adımı olarakgörüyoruz. Bu bağlamda sektör oyuncularının da EPİAŞ'ın organizasyon yapısında yer alması, sadece hissedarlık anlamında değil, aynı zamandayönetim ve denetim kademelerinde diğer paydaşlarla eşit oranda sektör temsiline önem veriyoruz. Sadece piyasa işleyişine bağlı olmayan bazı önemli sorunlar, piyasada derinlik ve likiditenin sağlanmasının önünde engel teşkil ediyor. Bunların başında ise tezgahüstü piyasalarda yapılan ticaretin önündeki en önemli engel olan damga vergisi sorunu sayılabilir. Yeni Elektrik Piyasası Kanunu ile EPİAŞ Enerji sektörü katılımcılarının önemli ve BİST bünyesinde yapılan işlemlere bir diğer sıkıntısı da orta ve uzun vadede güvenilir ve şeffaf fiyat oluşumu ile öngörülebilirliği sağlayacak fiyat referansının ortaya çıkamaması. Bu sorunu aşabilmenin en önemli adımı da, piyasanın kendi dinamikleri ile şekillenebilmesini sağlayacak işlem miktarı ve derinliğinin sağlanması, bunun için de kamu şirketleri dahil tüm piyasa katılımcıları arasında rekabet ve şeffaflığı sağlanmalıdır. Öte yandan likiditeyi uzun vadeye yayan fiziki uzlaştırmalı ürünlerle, piyasanın uzun vadeli gösterge fiyatlarını maliyetleri doğrultusunda rekabetçi koşullarda oluşturacak olan piyasa oyuncuları BİST bünyesinde şekillenecek, türev emtia piyasalarının hacmine yön verecektir. Bunun için doğru zamanlama ile doğru risk yönetimi ürünlerinin piyasa oyuncularına sunulması gerektiğine inanıyoruz. damga vergisi muafiyeti getirilirken, tacirlerin kendi aralarında organize piyasalar dışında yaptıkları ticaret bu muafiyet kapsamı dışında kaldı. Bu durum, EPİAŞ'a sinyal verecek tezgahüstü piyasalardaki işlem hacminin gelişmesine engel oluyor. Bu yönlendirme ile EPİAŞ'ta şekillenmesi beklenen yüksek hacim gösterge fiyatı henüz yakalanamadığından bir kısır döngü oluşturmakta, bu da platformda ticaret hacminin düşük seyretmesine ve dolayısıyla piyasanın işlem hacminin olabileceğinden çok daha küçük kalmasına sebep olmaktadır. Yine Türkiye piyasasındagerek derinlik ve likidite, gerekse fiyat dengelemesi açısından önem arz eden dış ticaret ile ilgili konular da enerji ticareti açısından önemlidir. Bu konuda en az sorun yaşanması için de Türkiye'de enerji ve dış ticaret ile ilgili kurum ve kuruluşlarının
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=