Enerji ve Çevre Dünyası 113. Sayı (Ekim 2014)

Söyleşi O Elektrik Piyasası ve Özelleştirmeler için ayrılan %40'1ık hissenin, talep eden firmalar arasında paylaştırılmasından sonra, EPİAŞ'ın kuruluşu tamamlanacakTürkiye'de elektrik tüketiminin %47'si tır. EPİAŞ'ın kuruluşu ve ilgili denetleyici sanayi tarafından birimlerin bağımsız olarak görevlerini Yatırımcıların önünü görebildiği, doğru fiyat sinyalinin oluşabileceği etkin ve liberal bir elektrik piyasasının işlevselliği, aynı seviyede liberal bir doğalgaz piyasasının varlığı ile mümkündür. yapmaları durumunda, elektrik piyasagerçekleştirilmektedir. Bu anlamda ülkenin ihracata dayalı, sanayi üretimini destekleyici bir Türkiye enerji piyasasında büyüme modeline sahip olması yaşanan son gelişmeleri nasıl cari açık, istihdam vb. sorunların değerlendiriyorsunuz? Hem çözümüne destek olacağı gibi, sına olan güven hızla artacaktır. Doğalgaz, elektrik üretim kaynağı olarak %4S'lik payıyla Türkiye'de hem fiyat belirleyici, hem de en büyük risk unsuru halinde karşımıza çıkmaktadır. Ülkemizde 20 1 2 Şubat ve 20 1 3 Aralık aylarında doğalgaz tedariğinde yaşanan problemlere bağlı firmanız hem de sektör açısından 2015 yılından beklentileriniz nelerdir? Enerji sektörü, tüm diğer sektörlerin temel girdisi olan elektrik enerjisini tedarik ettiği için, ekonominin geneli ile birlikte ele alınmaktadır. Bu nedenle, sektördeki yatırımcıların karar almasında, ekonomik gidişatın yönü büyük önem arz etmektedir. Yatırımcı, yaklaşık 5 yılı yatırım dönemi olmak üzere en az 20 yıllık bir perspektifle fizibilite çalışmalarını hazırlamakta ve buna göre borçlanmaktadır. Dolayısı ile enerji yatırımlarının, ekonomik istikrarla ve büyümeyle birebir ilişkisi bulunmaktadır. Türkiye'de elektrik tüketiminin %47'si sanayi tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu anlamda ülkenin ihracata dayalı, sanayi üretimini destekleyici bir büyüme modeline sahip olması cari açık, istihdam vb. sorunların çözümüne destek olacağı gibi, gerek yerli gerekse yabancı yatırımcıların sektöre ilgi duyması için yeterli elektrik talebini oluşturacaktır. Enerji yatırımları, uzun vadeli ve sermaye yoğun yapısı ile yatırımcı için öngörülebilirliğin en önemli olduğu sektördür. Yapılan yatırımların büyük bir kısmı ithal teknolojilere dayanmaktadır. Yatırım kredilerinin döviz (USD, 36 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI EKIM2014 gerek yerli gerekse yabancı yatırımcıların sektöre ilgi duyması için yeterli elektrik talebini oluşturacaktır. EUR), satış gelirlerinin ise TL olması sektöründöviz kuru değişiklikleri karşısında büyük hassasiyete sahip olmasına neden olmaktadır. Diğer bir yandan, üretimde büyük ağırlığa sahip olan doğal gazda ithalata bağımlı olunması da riski artırmaktadır. Bu şartlarda, yatırım kararı verilirken, baz alınacak piyasa fiyatının, piyasadaki arz-talep dengesine dayanarak belirlenmesi esas olmalıdır. Piyasada likiditenin artırılması ve yatırımcılara doğru yatırım sinyalini verecek olan referans piyasa fiyatının oluşturulması kritiktir. Bu açıdan büyük öneme sahip olan enerji borsası EPİAŞ'ın etkin işleyişinin sağlanması gerekmektedir. EPİAŞ'ın işlerlik kazanması ile birlikte elektrik piyasasında likidite artacak; piyasa daha etkin ve şeffaf işlemeye başlayacaktır. Üretim/tüketim optimizasyonu ile piyasada mevcut ürünlerin de çeşitlendirilmesi sağlanarak tüketicilere daha fazla seçenek sunulacaktır. Türkiye, 2000'Ii yıllardan itibaren elektrik piyasasının serbestleşme sürecinde büyük bir ilerleme kaydetmiştir. olarak elektrik fiyatlarında yaşanan aşırı yükselmeler ve zaman zaman yaşanan kesintiler, kaynak çeşitliliğinin ve doğalgaz altyapı yatırımlarının önemini ortaya koymaktadır. Doğalgaz piyasasında serbestleşme sürecinin henüz başında olunması, özellikle doğalgaza dayalı üretim yapan termik santrallerde üretim ve ciro öngörülerinin gerçekleşmesi noktasında sıkıntılara neden olabilmektedir. Bu kapsamda BOTAŞ'ın doğal gaz ticaretindeki ağırlığı azaltılmalı ve elektrik sektöründe yaşanan serbestleşme sürecine benzer bir süreç doğalgaz sektöründe de yürütülmelidir. Ek olarak, 201 5 yılı itibari ile yeni DUY taslağı yürürlüğe alındığı taktirde, Gün Öncesi ve Dengeleme Güç Piyasası ile birlikte Gün İçi Piyasası'nın da işlerliği artacaktır. Bu durum firmaların, özellikle rüzgar santralleri ile yaptıkları üretimi ve yaşanan enerji dengesizliklerini daha iyi bir şekilde yönetmelerine olanak verecektir. Öte yandan, 2015 yılında yurt dışı elektrik ithalat-ihracat kapasitesinin, özellikle Bulgaristan ve Yunanistan sınırında artması beklenmektedir. Bu durum enerji ticareti likiditesinde önemli bir artışı sağlayacaktır.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=