Gaz yakıtlı cihazlar için iki çeşit atık gaz klapeler bulunmak tadır: • Termik klape • Motorlu klape 2. 1 . Termik Klape Termik klapeler, DiN 3388-4 göre fansız çalışan cihazlara uyumlu olarak kullanılmaktadır. Bu klapeler akış emniyetine göre monte edilebilir. Çalışması bimetal ile sağlanmaktadır. Bimetalin etrafında bulunan atık gazın ısınması veya orta mın soğuması sayesinde atık gaz klape harekete geçirilmek tedir. Brülör devreye girmesi ile birlikte yaklaşık 50 °C'de klape açılmaktadır ve 80-100 ° C civarında tam açılma mey dana gelmektedir. Bu klapelerde yıllık bakım yapılmadığı takdirde ve malze menin yorulması ile birlikte tehlike oluşturabilir. 2.2. Motorlu Klape Motorlu klapeler, gaz ve fuel oil yakıtlı ısıtma sistemlerinde kazanın baca çıkışına monte edilmektedir. Motor ile ku manda edilen kapak, ısı sistemi dinlenmeye geçtiğinde atık gaz yolunu kapatır. Böylece ısı kaynağında üretilen enerji hapsedilerek depolanmış, baca çekişiyle atmosfere atık gaz kaybı ve aynı şekilde soğuk havanın girmesi engellenerek gereksiz soğumalar önlenmiş olur. Bu sistem hem enerji ta sarrufu sağlayarak yıllık yakıt giderlerini azalmakta (sisteme göre %5-12), hem de ısı sistemin ömrünü uzatarak tesisatŞekil 2. Motorlu klape (DiN 3388-2). ta arızaların ortaya çıkmasını en aza indirgemektedir. Motorlu klapeler ek bir enerji ile devreye girmektedir. Brü lör devreye girmeden önce klape elektrik sayesinde kısa sürede (5-7 san.) tekrar devreye girmektedir. Şalter saye sinde kontrol mekanizması sağlanmaktadır. Motorlu klape ler bacaya bağlanmaktadır ve fansız çalışan cihazlarda atık gaz sensörün arkasına veya önüne takılmaktadır. Önüne takılması durumunda tamamen cihazın; içyapısı, kurulum Enerji Verimliliği ' ) Makale sından, deneyler ile ilgili geçerli olan DiN 3388-2'dir. Bu standart üç farklı kuruluma göre ayırt etmektedir: • Ventil ile asgari açıklık (serbest kalan çap), • Sızdırmaz ventil (metal ile dayanma), • Sekonder hava klapeli sızdırmaz ventil, mecburi ayar sis temi veya termik klapeyle. Tam bir sızdırmaz klape ancak brülörlü cihazlarda kullanıl malıdır. 2.3. Sekonder Hava Klapesi Sekonder hava klapeler bacalara kendi üzerinde bulunan mekanizmaları sayesinde hava temin eden ekipmanlardır. Ek havanın baca içerisine girmesiyle baca gazının hızını artırarak -yoğuşma-çiğ kurutma için kullanılır. Bağımsız çalışan sekon der hava klapeleri-çekiş düzenleyici olarak da adlandırılmak tadır. Çekiş düzenleyicisi ayrıca yanmanın hava çekişindeki değişimlerden etkilenmeden düzenli olmasını sağlar. Ayrıca kazan dairesi ile baca arasında oluşabilecek basınç farkı ne deniyle bir hava akışı sağlanmalı ki bacaya ek hava girmesi sağlansın. DiN 4795 göre negatif basınçlı tasarlanış bacalar için belli şartların yerine getirmesi durumunda uygulanabilir: • Atık gaz yolun tam olarak açık olması, • Bacada tıkanma veya sızıntı olma durumunda tehlike arz etmez ise, • Atık gaz tesisatın bakım ve temizliği engellenmemesi, • Kullanıma uygun olarak korozyona dayanıklı ve yoğuşma nın sızmasını engelleyici şekilde tasarlanır ise. Sekonder hava klapeler kazan dairelerinde veya yanında bulunan veya bacanın yatay bağlantısı geçen yan odada hava Tu�h�v� A}"U l.:JpQ: Ayulı*� B.ac.ı sa:1 ve kullanıma bağlıdır. Klapelerin emniyet ve güvenlik açı- Şekil 3. Hava klapesi çalışma prensibi. ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI MAvısıHAZIRAN2oıs 63
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=