Teknik Bilgi O Ben Bir Bedavacıyım Mehmet Göksel GÜNGÖR Siemens San.Tic. AŞ. Rüzgar Analizi ve Mikrokonumlandırma Mühendisi Dil uçsuz bucaksız bir konu. Öğrendikçe öğreniliyor. İnsanı bir de merak sarınca, çiçekten çiçeğe konan balansı gibi her çiçeğin polenini toplamak istiyor. Öylesine geçişken bir coğrafyada yaşıyoruz ki kullandığımız her sözcük renkli bir mozaiğin parçası gibi. Hepsinin ayrı geçmişi var ve tümünün kökeninde insanı şaşkınlıktan şaşkınlığa sürükleyen sürprizler gizli. Senelerdir bir nevi aşkla sarıldığım, şu anki velinimetim rüzgara da bu bakış açıyla yaklaşmak istedim. Sektörümüzde herkes bir şekilde rüzgarı arkasına almış gidiyor. İşin mühendisliği, ekonomisi, satışı gayet iyi biliniyorsa da, kelime kökenlerinin çok iyi bilinmediğini düşünüyorum. Yazımda, günlük hayatımızda sıklıkla kullandığımız rüzgarla bağlantılı kelimelerin kökenlerine doğru bir yolculuk yaptım. Etimolog yani kökenbilimci değilim, yaptığım sadece ve sadece farklı yerlerde günyüzüne çıkartılmış hazineleri bir araya getirmek oldu. Türkçemiz inanılmaz bir kültür sentezinin ürünü. Dilimiz, 10000'i aşkın genel kullanımda kelime içermekte. 1500 kelime kadarı Eski Türkçe'den alınmış veya Eski Türkçe köklerinden üretilmiş, 3300 kadarı Arapça'dan, 3200 kadarı Fransızca ve Latince'den, 1000 kadarı Farsça'dan, 500 kadarı İngilizce'den, 400 kadarı İtalyanca'dan, 300 kadarı Yunanca'dan, 250 kadarı başka dillerden alınmış. l 930'1u yıllardaki dil devrimi sırasında üretilmiş olan 600 civarında kelimemiz var. 250 kadar onomatope-yansıma sesler (zırt, pırt, çat, pat...) ve 250 kadar da kökeni bilinmeyen sözcük barındırmakta. Şöyle ilginç bir örnek vermek istiyorum: Köken olarak Şampiyon Fener-bahçe deyimi sırasıyla Fransızca, Yunanca-Farsça kelimeler içeriyor. Bu kadarlık bir girizgahtan sonra kelimelerimize geçebiliriz: Rüzgar Rüzgar kelimesi Farsça iki ayrı kelimenin birleşmesinden oluşuyor. "Ruz" kelimesi gün,gündüz,zaman anlamına geliyor, "Kar" ise aynen Türkçe'de kullanıldığı anlamıyla yine Farsça kökenli; getırı, kazanım anlamında. "RCızKar" ise bir günde yapılan iş veya günün getirdiği, günün kazanımı anlamına geliyor. 17.yüzyılın dilbilimcisi Meninski'nin Türkçe için hazırladığı Thesaurus adlı eserde rüzgar için verilen örnek cümle şu şekilde : "Rüzigarumı niçün zayı eyleyem ? (vaktimi niçin ziyan edeyim ?). Ancak kelimenin bugünkü rüzgar anlamında kullanılmaya başlanması nasıl olmuştur açıkçası burası biraz muamma. Belki Anado-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=