Enerji ve Çevre Dünyası 12. Sayı (Temmuz-Ağustos 2002) / Ecogeneration World - Cogeneration, Waste Recovery, Renewables & On-site Generation - Kojenerasyon Atıktan Enerji, Yenilebilir Enerji, Yerinde Üretim

26 GÜNCEL/AGENDA borç servisini, -ki borç servisinden ana para ödemeleri ve faiz ödemeleri ile birlikte dikkate almak gerekiyor kar gö şılayabilecek nakit akımına sahip olup olmadığını rmeye çalışıyoruz. Burada yaptığımız çalışma kabaca şu; projenin gelirlerini üst tarafa koyarsak, işletme giderlerini düşüyoruz. Kar dağıtımı olup olmamasına göre vs. projenin geli rleri üzerindeki vergi yükünü de koyduktan sonra, yatı rım indiriminden sonra kalan vergi yükünü Diğer baktığımız bir unsur da; projenin iç verim oranı. Projenin iç verim oranının -bu uluslararası bi r standarttır minimum %15 olması gerekiyor; projeye finansman sağlayan kuruluşların yatırdıkları paraları kredi vadesi ile geri alabilmeleri için. Genel olarak tüm proje finansmanlarında sorulan sorulardan birkaç tanesini ben özetledim. Bu elimizde check-list gibidi r. Bunlar aşağı yukarı tüm proje finansmanlarında sorulan sorulardı r. Sadece kojenerasyon yatırımlarına özgü değildir. Bunlarla sını rlı olmamak koşuluyla finansman sağlayabilmemiz için bu soruların büyük bi r çoğunluğuna olumlu yanıt almamız gerekir. Tüm bu çalışmaları yaptıktan sonra biz, projeyi fizible bulursak; hem teknik fizibilite hem de mali fizibilitenin gerçekleşmesi gerekiyor banka için. Nasıl kredilendiriyoruz? Burada fiyatlama ve teminatlandı rmadan bahsetmek gerekiyor. Öncesinde alıcı kredilerinden bahsedeyim. Otoprodüktör yatı rımlarının büyük bir kısmı alıcı kredileri ile yurt dışından finanse edilir. Burada uluslararası ihracat kredi kuruluşları tarafından sigorta edilen krediler kullanılı r. Ancak her yatırımda %30'Iar seviyesinde yurt içi finansman sağlanması da söz konusudur. Bu da ticari kredi olarak özel sermayeli Türk bankaları tarafından sağlanı r. İhracat sigorta kuruluşları da verdikleri sigortalar için bir Türk bankasının garantisini temin ettiğinden projenin tamamının Türk bankaları tarafından incelenmesi ve kredilendirilmesi söz konusudur. Ticari kredi ki kurumlar vergisine stopajı da koyduktan sonra kalan net nakdi o dönem için ödenmesi gereken Projeleri dediğim; yurt içi harcamaları ve genellikle işletme sermayesi ihtiyacının bankalarca finanse edilmesidir. borçlara oranlıyoruz. Bu borçlar, ana para ve faiz ödemeleridi r. Bunu her dönemde minimum 1,5 diye yazdım avemabugepnelde 1 ,3 olmasını bekliyoruz roje finansmanlarında da genel kabul görmüş bir borç servisi oranıdır. öHdeerndeöcneekmbdoe yaratılan nakdin, rçların en az 1,3 katı olması gerekiyor; projeye finansman sağlayabilmemiz için. mali ve teknik açıdan inceleyip fizible bulsak dahi Projelerin tamamının yurt içi bankalar tarafından finanse b e i dilmesi söz konusu olmakla rlikte bunun oldukça güç olduğunu söylemek mümkün. Projelerin 1,3 seviyesindeki borç servis oranını karşılayabilmesi için finansman giderlerinin oldukça düşük olması gerekiyor. Türk bankalarının fonlama eğer proje sahibi müşteri banka nezdinde yeterli kredibiliteye sahip değilse bu projelerin finanse edilmesi oldukça güç. Bu tüm proje finansmanları için geçerli. Burada proje sahibinden bir teknik mali fizibilite raporu istiyoruz. Proje sahibinin verdiği fizibilite raporu bizim için "base senaryo" dediğimiz, olması muhtemel olan senaryodur. Biz kendi yapımızı oluşturduktan sonra bu yapı üzerinde hassasiyet analizleri dediğimiz çok değişik senaryolar üretiyoruz. Burada aldığımız değişkenler ve bunların değişme bantları, tamamen söylediğim bizim için banch mark olan, daha önce incelediğimiz ve sonuçlandı rdığımız gerçek projelerden elde ettiğimiz sonuçlara göre değişiyor. Burada binlerce senaryo üretmek mümkün. Bu binlerce senaryonun ortalamasında projenin dönemler itibarıyla 1,3 borç servis oranını karşılaması gerekiyor. ECOGENERATION WORLD maliyetleri uluslararası piyasalardan sağlanan alıcı kredilerinin oldukça üstünde olduğundan -en azından günümüz koşullarında böyle- projenin tamamının Türk bankaları tarafından finanse edilmesi oldukça güç. Biz, projeleri mali ve teknik açıdan inceleyip fizible bulsak dahi eğer proje sahibi müşteri banka nezdinde yeterl i kredibiliteye sahip değilse bu projelerin finanse edilmesi oldukça güç. Bu tüm proje finansmanları için geçerli. Biz hiçbir zaman bir projenin ratingini, kredi müşterisi olacak firmanın ratinginin üzerinde tutmuyoruz. Proje ne kadar sağlıklı bir nakit akışına sahip gözükürse gözüksün proje sahibinin kendi üzerinde barındığı risklerden ayrı

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=