Enerji ve Çevre Dünyası 12. Sayı (Temmuz-Ağustos 2002) / Ecogeneration World - Cogeneration, Waste Recovery, Renewables & On-site Generation - Kojenerasyon Atıktan Enerji, Yenilebilir Enerji, Yerinde Üretim

Türbinlerden % 1 0'unu oksijenin oluşturduğu çok temiz bir ekzoz gazı elde ediliyor. NOx ve CO seviyeleri dünyada belirlenen standartların çok altında - yaklaşık 1/4, 1/5 seviyesinde. Elektriksel olarak bütün korumalar, voltaj, frekans vs. kontrolleri cihazın kendi içinde yapılıyor. Dışarıdan ayrıca bir kontrol yapılması gerekmiyor. Şebekeye paralel ya da şebekeden bağımsız çalışabiliyor. Bu ürünle doğal gaz, propan, dizel yakıtlarının yanı sıra, biyogaz gibi alternatif diğer gazları da kullanma imkanı var. Özellikle biyogazda hidrojen sülfürü de yakabiliyor olması büyük bir avantaj olarak görülüyor. Diğer bazı sistemlerde, hidrojen sülfürün elimine edilmesi için ön bir tesis kurmak gerekiyorken, bu türbinlerde direkt olarak hidrojen sülfür muhtevasıyla birlikte belli bir seviyeye kadar yakılabiliyor. Türbinler sessiz çalışıyor ve bakımı da son derece kolay. Yılda bir hava filtresinin değiştirilmesi yeterli. Bakımı ve olası bir arıza durumunda müdahale edilebilmesi açısından hem absorpsiyonlu chillerde, hem de türbinin üzerinde modemle bağlanma imkanı var. Dolasıyla türbinlere dışarıdan telefonla ulaşıp üzerinde arıza giderme ya da performansını izleme işlemleri yapmak mümkün oluyor. Direkt ekzoz gazı kullanılan dünyanın ilk absorpsiyonlu chiller'ı GSD'de kullanılan absorpsiyonlu chiller'in en büyük özelliği, direkt ekzoz gazını kullanan dünyadaki ilk tesis olması. 30 kW türbinlerde ekzoz gazı çıkış sıcaklığı 260°, 60 kW türbinlerde ise 305 °. Elektrik üretimini düşürüp, atık gazı biraz daha yüksek ısıda almak için sıcaklık 500 °'nin üzerine de çıkartılabiliyor. Bu durum, kurulacak olan sistemin, elektrik ya da ısı yoğun olması durumuna göre ayarlanabiliyor. Atık ısıyı soğutmak için sadece absorpsiyonlu ehiller kullanılıyor. Absorpsiyonlu ehiller içinde gaz bulunmuyor. Atık ısı direkt olarak absorpsiyonlu ehillerin jeneratör kısmını ısıtmak için kullanılıyor. içerisindeki çevrim, suyun MAKALE / ARTICLE buharlaştırılması ve soğutucu bir meta olarak kullanılması prensibine dayanıyor. Suyun çok düşük basınçlarda, çok düşük sıcaklıklarda buharlaşabilme özelliğinden yararlanarak, suyun önce buharlaştırılıp, sonra içeride yoğunlaştırılması yöntemi uygulanıyor. Bir bakıma, buzdolabı ya da soğutucularda kullanılan gazlı sistemin, vakum altında Suyun çok düşük basınç ve sıcaklıklarda buharlaşabilme özelliğinden yararlanarak, suyun önce buharlaştırılıp, sonra içeride yoğunlaştırılması yöntemi, bir bakıma, buzdolabı ya da soğutucularda kullanılan gazlı sistemin, vakum altında suyla çalışması gibi bir uygulamadır. suyla çalışması gibi bir uygulama oluyor. Soğutma için ayrı bir proses gerekmiyor. Daha sonra absorpsiyonlu ehillerin suyu alınıp bütün katlara dağıtılıyor. Katlarda da 'fan coil'ler vasıtasıyla binanın soğutulması ve havalandırılması yapılıyor. 9 katlı GSD binasının bütün ısıtma ve soğutma işlemi 60 kW'lık elektrik enerjisini üreten türbinlerden çıkan atık gazı kullanılarak sağlınıyor. Bundan daha büyük bir bina olduğunda bir türbin ve bir absorpsiyonlu ehiller daha eklemek gerekiyor. 30 ve 60 kW'lık modüler sistem olduğu için, biraz daha büyük bir alanda 30 ya da 60 kW'lık bir türbin konularak sistem büyütülüp, küçültülebiliyor. Soğutmada 8 ° ila 12° arasında istediğimiz sıcaklıkta soğuk suyu sisteme verilebiliyor. Bu da tam otomatik olarak absorpsiyonlu ehiller üzerinden ayarlanıyor. Absorpsiyonlu ehiller, suyun olması gereken ısısını, dış ortam sıcaklığına göre otomatik olarak ayarlıyor. Dış ortam sıcaklığı düşünce, soğutma azalıyor; yükseldikçe de artırıyor. Böylece performansının optimum düzeyde kalması sağlanıyor. ECOGENERATION WORLD 53

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=