Enerji ve Çevre Dünyası 122. Sayı (Kasım-Aralık 2015)

Makale O denklemde bölgesel ve uluslararası güçlerin en çok nüfuz güvence altına alıp kritik bir sınır bölgesindeki siyasal nüfu- mücadelesine giriştiği bölgelerin başında gelmektedir. Zira zunu artırmak çabası öne çıkmıştır. Hazar bölgesine yönelik bu bölge zengin hidrokarbon kaynakları ile "Büyük 0yun"un olarak Çin'in, önümüzdeki dönemde ABD ve Batı'nın bölge yeni coğrafi mekanı niteliğini almıştır. İngiltere ve Rusya'nın, üzerinde hakimiyet kurmalarını önleyecek stratejiler izleye- ! 9. Yüzyıl'da Hindistan'daki ticaret yollarının kontrol etme ceği değerlendirilmektedir. mücadelesini ifade eden "Büyük Oyun" artık Hazar petrolü ve doğal gazın çıkartılması ve nakil boru hatlarının kurulması Avrupa Birliği açısından ise Hazar bölgesi enerji talep gü- üzerine oynanmaya başlamıştır. "Yeni Büyük Oyun"da oyun- venliğinin sağlanması boyutunda öne çıkmaktadır. Enerjiye cular ise ABD, Rusya, Çin Türkiye, İran ve bağımsızlığını kesintisiz ve güvenilir kaynaklardan ulaşmak isteyen AB, kazanan Hazar ülkeleri olmuştur. Rü lukseyl ea 'ryi naeoml aanl i evneetrej ik nbiakğyı marldı l ıı ğmı nl aı r adzaa lbt aubl ui lnmmeakk tiaçdi nı r . b ö l g e gRüuvs ye an 'l ni kı n b, oHyauzt au r bDu el unni zmi 'an ket ai l dgı irs. i nBi ni r szi ya ams ai , nel akro tnaommai km ev en kendi nüfuzu altında olan bu bölgede "yakın çevre" b ap m ö o l l a g it ç e ik l a ü a m l s k a ı e n k l ın e ta rd g i e ı ü r r z . eeğrii nodl ae rsai yka bs ianğüı mf uszı zulnı ğuı ndı eyveanmi ek at tzi ar mn me yı şi Re l ui ns dy ae , thuat l ma aOyrat av eA sbyoar' du ahkai tsl aı nr ı ı r vl aar sı ı toal as ıryal ak gHöarzdaürğpü ebt röol gl evyei gd aı şzı ı bn ıı rna ka ak cı şaı nk ı bkoornut rhoal t leatrmı peryoej eçl ea rl ı işyı rl ek eb nö, l gAe Bd De e, tRkui ns yoal m' y ı asyaaf çd ae l ıkş omnatkrtoal dü ınr ü. Ri l uesryl eat, mb öe yl gee, dBeakti ı 'nnüı nf unzüufnuuz uk nour ui sme as nı nı nı r öl atme as iyna çç ae lkı ş akno nRtursoyl üa , sHa ğa zl aamr abyöı l gh ee sdi eefnl eemr jei kk at ey dn ai rk. l Ba ör ı yül ezceer i nbdöel ggees re l a m g ğ ü e l c a y ü r i n ın i ü sı t k e k o m u r r e u m k m t a a e y y d aı i r v ç . e a İ r glı a ş ü n m n e v a y e k t b T a ö , ü lg d rk e o i s y ğ in e u- in b b öa d t l e g ı g e v ü y e v l ee g n k ül e n iğ n ei d y n i i e s i lü d e r o t d i ğ ş ü i r m r u ­ ti leerrcl ei hmeedsiil mbeeski l ei çni ne np obl iot irkua hüar etltamrı eikçti ne dki relenrd. i t o p r a k l a r ı n ı n kOeynu, nİ r ai çne, rRs ui nsdyea Ti l eüirşkbi iyr el i ğ, iAi çBi nDd'en ibn öşl egme dsei ykees ni adlitsıinndeayyeer re ad li nı r­ mb oeryuehçaat llaı şrmı yal akttaaşdıınr.mİ raas ınn,dbaöel ng eunyignupnemt raol ilyveet l edroi ğsaağl lgaayzaıcnaı nk kn eo dn eu mn i ydl ae bi sutl eu nd mi ğ ian si ı tnaamr aoğ lma reank Ae Bl dDe ' ne idneammebma regkot epdoi rl i t. i İkraalna'raı yo öl mn ae sl i ık Ha ma zbaarr gj eoonpuonl i at işğai mü az leı or ilnadr aeköknael dmı rl ıi l me taks iı l ekraer ayroı al laı nçmmı aş potansiyeli taşımaktadır. BHöalzgaer ü Hl kaevl ezrai sn ıi 'nn a( Kya öz ankei sl itka np, oAl iztei kr ba al ayrcı agn e, nTeül rdkemoe rnti satkalnı k) ge ön s teekromneokmt ei kd i rv. eOgrütva ek nai lmi rayç ool l laarrlaak upl uestlraor lavr aes ıd opği yaal sgaal azrı na ui l el a şdteı rsıtl me kal es ım, be ök yöl enceeç ıbkamğ aı mk tsaı zdlıırk. l aBruı nhı eedkeof lneor emui kl a şkaabl ki lımn me ka g Riç e u in r s e b k b o m ö r l e u g ke h t a e ü t d l t k i ı r e s . i l B s e t u r e i n n m e in i d n ei R n n u d le sı y ş b a ın u ' d n ü a ı l n k r eo e l t e n a r g la i e n r l bl i e z a m l t e ıy y e a e le y r r e a i k n d i a a aç d ş ıl o m m ğ a a ul l y a a a r r , ı ı önem taşımaktadır. Hazar Denizi'nin statüsü sorunu Hazar424.300 km 2 bir alanı kaplayan, okyanus ve denizlerle o y n a l e a n h n i dr H - ü k a n a z y n a a a r n , l ş b ın e ü b y e e n ü k k b e lü ü s ğ i y d ü ü ı n k şı e n iç d d e a g n ö hi e lü il r e d h g ü a e r n . ç g T m i u b i z ş ir l t u e b n a su ğ g l ü a k n n ü ü t t ı m l s e ı s ü b i z n u e e lu d s n a e m h n a i i p z ol ulğaar a, k1 9a6d l ai l ned4ı r3ı 5l mkaikl ot amdeı rt. rOe ratraal as ımgae n1 i.ş0l i 3ğ0e ks ai l ohmi p tei tr.r eToupzluanm kıyı uzunluğu 7.000 kilometre, su yüzey alanı 424.300 km2, toplam su kütlesi yaklaşık 78.700 kilometredir. d dH a a a ğ z d ı a lm a r ğ a D ıl d m a e a n n siz ö ın i n ' ı n n c i n e a r s H t d a a ın t z ü a d s r a ü , n i k S t o i a v k rt y ıy ı e ş ıd m tl a e a ş r y a d B e i b r v l a i l ğ e ş t i l ' a n o n in m la n ı 1 ş 9 t S 9 ır S . 1 C S yB Sı Clı v n B e ­ Sİ rSaCn Bt'anrianf ıdnadğaınl mbaes ıl ni rdl eannesno nr er aj i mk ı lyeı dpaaşydl aeşvı llme tı lşe rdaurrausmı ndaayyednı .i bKaağz aı mk i ss ıtzal nı k' ı l na rdı na ı dkaahzi laon al mn aAs ı zi el er bbai ryl ci kat ne , HTaüzrakrmi çei nn i syteanni bv ier yual ut as ğl aırnadraa szıernegj ii nmhi ni d br oekl i ralrebnomn ersei zgeür vn ldeer mi n ien goel dl mu ği şutni ru. nHaanzl aa r- Çl a ri nı n' i ny abnöı l gs ı er ay eh ıyzöl ı neekl oi knvoemr di ki ğbi ümyüücma ed sei lnei dsea ği sl aey, asci yaaks ei an me raj içy-i dş ıal mşai dsdı ye et lnei nrdei rj immiişnt bi r.eHl i ral eznamr ' ıenssi nt aetyü ös ün ekl oi kntuasrutnı şdmaakl aersı i dn abhiar 60 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI KAsıMtARAL1K 201s

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=