İLETİM ve DAĞITIM o Makale Yüksek Gerilim Güç Kesicilerinde Kontrollü Anahtarlama Prensibi, Avantajları ve Uygulama Örnekleri Caner AYHAN, BSc, MSc Protection & Control Engineer Digital Grid, Energy Management, SIEMENS azaltacak çözümlerin araştırılmasına yoğunlaştı [1] [2]. Yüksek gerilim kesicilerinin kontrollü anahtarlanması, indüktif ve kapasitif yüklerin anahtarlanması gibi uy- gulamalarda halihazırda geniş olarak kullanılmaktadır. Demeraj akımlarının azaltılması, anahtarlama esnasın da oluşan geçici gerilim yükselmelerinin önlenmesi, Özet kesicinin bağlı bulunduğu ekipmanın üzerinde oluşaKontrollü anahtarlama teknolojisi yüksek gerilim güç cak elektromekanik etkilerin indirgenmesi gibi teknik kesici/erinde her kutbun ayrı ayrı açılması veya kapa- ve ekonomik faydaları mevcuttur [1] [2]. t7/ması prensibine dayanır. Bu yöntem, anahtarlama esnasındaki geçici ve kararsız durumları azaltmak, ekipman arızalarına karşı önlem almak, ve güç kalitesini art7rmak için etkili bir yoldur. Bu makale kontrollü anahtarlama teorisini ve günümüz uygulamalarını içerir, yöntemin faydalarını tart7şır, ulusal şebekede şönt kapasitör, şönt reaktör, transformatör, ve enerji nakil hatlarında yapılan kontrollü anahtarlama uygulumalarını paylaşır, aynı zamanda elde edilen deneyimleri aktarır. Anahtar kelimeler: kesici; anahtarlama; kontrol; kapasitör; reaktör; transformatör; nakil hatt7 1. Giriş Elektrik iletim ve dağıtım sistemlerinin her ne kadar olgunlaştığı ve yeterince güven verdiği iddia edilse de iyileştirme amacı güden araştırma ve geliştirme çabaları hiç bir zaman sonlanmadı. Yeni çalışmalar ise daha çok, modern bilgi teknolojilerinin sunduğu akıllı ekipmanların kullanılmasıyla bakım maliyetlerini 1 06 ENERJİ ve ÇEVRE DÜNYASI Sayı 125 - NİSAN 2016 Şönt kapasitör ve reaktörlerin, iletim hatlarının, ve transformatörlerin anahtarlanması geçici elektriksel dalgalanmalara sebep olur ve bu da ekipman arız larına, güç kalitesi problemlerine, aynı zamanda da koruma rölelerininyanlışçalışmasına sebep olabilir [1] . Şönt kapasitörlerin enerjilenmesi esnasında kapsitör ve diğer sistem ekipmanlarında demeraj akımları, gerilim yükselmeleri, kesici kontak erezyonu, mekanik stresler ve izolasyon stresleri, toprak potansiyeli yükselmesi, kontrol ve koruma kablolarında geçici dalgalanmalar gibi bir çok etki meydana gelir. Şönt kapasitörlerin anahtarlanması esnasında radyal iletim hatlarının sonlarında gerilim yükselmeleri olduğu gibi bu hatların sonlarında bulunan transformatörlerin ikincil sargılarına bağlıolan orta gerilimve alçak gerilim hatlarında da aynı etki görülür [1] . Şönt reaktörlerin enerjilerinin kesilmesi durumunda kesici arızalarına neden olan ark tutuşmaları oluşur. Dahası, enerjileme sonucunda, istenmeyen bir anda oluşan yüksek genlikli doğru akımlar, güç transformatörlerinin doyuma ulaşmasına neden olur [1].
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=