58 Dünya Bankası Türkiye Enerji Raporu World Bank Energy Report of Turkey Dünya Bankası'nın James Moose, Rarıjit Lamech ve Amar Armaguaye'den oluşan Enerji Heyeti, 9 Haziran ile 21 Haziran 2002 tarihleri arasında Ankara'yı ziyaret etti. Heyetin amacı ulusal nakil şebekesi borcu ve elektrik piyasasının yeniden yapılandırılması konusunu gözden geçirmek, yenilenebilir enerji projesinin hazırlanmasına devam etmek, enerji ve çevre seminerine katılmaktı. Heyet, ziyaret sırasında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (ETKB), Hazine Müsteşarlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK), Türk Sanayi Kalkınma Bankası, Özelleştirme Kurulu, TEİAŞ, TETTAŞ, TEDAŞ, BOTAŞ, Çevre Bakanlığı, DSİ ve Bilgin Elektrik ile görüştü. Görüşmelerle ilgili olarak Dünya Bankası'nın hazırladığı raporda, gerek ETKB'ya, gerekse EPDK'ya yapılan öneriler ile geçmişte yapılan anlaşmalar ve bu anlaşmalardan sonraki uygulamalar yer alıyor. Heyetin, görüşmeleri sırasında TOR projelerinin durumu da gündeme geldi. TOR'ların durumunun yıl sonunda kararlaştırmak için bir prosedür ve program hazırlanması kabul edildi. Anlaşmaya varılmış bulunan yükümlülüklerin gerçekleştirilmesi görüşünden hareketle, Hazine, Bakanlık ve Kıırııl'ıın çalışma hızlarını arttırmaları istendi. Raporda TOR projeleri için Hazine'nin teminat ilkelerini hazırlamak zorunda olduğu ifadesi yer alırken "Arz ve talep dengesi konusunda şu anda orta vadede TOR projelerinin yapacağı ek üretime ihtiyaç duyulmadığını saptayacak kadar yeterli bilgi mevcuttur. Yeni BOTprojelerine de ihtiyaç duyulmamaktadır" denilmekte. Dünya Bankası Heyeti'nin görüşmeler sonrasında hazırlanan raporundan ilginç bölümler şöyle: 3. Arz Talep Çalışması: Bu çalışma Mayıs ayında başladı ve ECA danışmanlık şirketi tarafmdan yürütülmektedir. Çalışma şu anda istenen veriyi sağlamak için Hükümetin başarısızlığından dolayı ertelendi. Heyet, tatmin edici bir analiz için gerek duyulan kapsamlı verinin büyük oranda toplandığını ve şu anda gereken verinin açıklanması için Enerji Bakanlığı'nın onayına ihtiyaç duyulduğunu anlamış bulunmaktadır. ETKB dahili onayları alarak bu veriyi acilen açıklamalıdır. Bununla birlikte, çalışmanın sonuçları, neredeyse sadece orta vadeli fazla arz durumunu ve içeri alınan işlemesi gereken ek enerjinin yüksek ekonomik maliyeti konusunda zaten bilinen fazla bilgiyi teyit edecektir. Bu yüzden, alınması gereken artan eneıji anlaşmaları tarafından belirtilen ekonomik yükü ortadan kaldırabilmek amacıyla, olumlu adımlar atılmadan önce çalışma sonuçlarını görmek içinbeklemeyegerekyoktur. 6. Elektrik fiyatları halen yeterince yüksektir. Mayıs'ta ortalama perakende fiyat vergiler hariç, 1 1 1.180 TL/kWh ya da o ayın kuru dolar başına 1,390.000 TL olmak üzere 8 centtir. Vergiler dahil ortalama fiyat aynı kur üzerinden 9.8 US cent/kWh olmuştur. Vergiler hariç toptan satış 78.100 TL ya da aynı kurdan 5.5 US cent/kWh olarak saptanmıştır. Perakende fiyatlar Hazineden gelen emirle ETKB tarafından belirlenmektedir. Yergi düzenlemesi biter bitmez ve lisanslar yayınlanır yayınlanmaz, EPDK bütün enerji sektörü için fiyat belirleme rolünü üzerine alacaktır. Bu ise 2002'nin sonunda gerçekleşmelidir. Toptan satış fiyatları etkin bir şekilde maliyetler üzerinden TETTAŞ tarafmdan belirlenmektedir. Bu yıl Türk Lirası üzerinden fiyatlar enflasyondan daha yavaş arttı. Bununla birlikte, yakrn zamana kadar Türk Lirası dolar karşısrnda güçlenmiştir ve böylece elektrik fiyatları aslında dolar bazında, enflasyon oranında artmıştır. 7. Elektrik sektörünün halen mali sorunları bulunmaktadır, çünkü TEDAŞ'ın zararı halen yüksektir. Bugün itibariyle zarar (teknik ve teknik olmayan zarar) %21 oranındadır. Bu oranın % 19.6'ya düşürülmesi hedeflenmekte ama henüz gerçekleştirilmemiştir. Ayrıca ECOGENERATION WORLD
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=