Enerji ve Çevre Dünyası 13. Sayı (Ekim 2002) / Ecogeneration World - Cogeneration, Waste Recovery, Renewables & On-site Generation - Kojenerasyon Atıktan Enerji, Yenilebilir Enerji, Yerinde Üretim

60 bir geçişin gerçekleştirilmesi ve sektör özelleştirilmesinin kolaylaştırılmasında, yetkili sözleşmelerin kritik önemi olduğu konusunda ortak ve açık bir anlayışa sahip olmaları gerekmektedir. Halen Özelleştirme idaresi, ETKB, EPDK ve TETTAŞ'ın bu hususun varlığını fark etmiş oldukları pek belli olmamaktadır. Dağıtım TOR'ları için 'prototip sözleşme' henüz hazırlanmamıştır. Daha önceden belirtildiği gibi çalışmayı tamamlamak için Elektrik Kanununda, Piyasa Rehberi tasarısında ve yönetmelikler tasarısında yeterli temel bulunmaktadır. Yenilenebilir eneıji projeleri de Heyetin incelemeleri sırasında ele alınan konulardan biri. Bunlarla ilgili raporda yer alan hususlar şöyle: 1 3. 17 ve 1 8 Haziran tarihlerinde Ankara'da, ana proje ortakları olan ETKB, DSİ, Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB), EIE, EÜAŞ ve özel sektörün de katılımıyla 2 günlük bir hazırlık seminer çalışması gerçekleştirildi. Tüm proje ortakları, Şekil 1 ve Şekil 2'de gösterilen uygulama aşamaları ve projenin tasarımıyla ilgili olarak genel anlamda anlayış ve fikir birliği içinde bulunmuşlardır. Proje hazırlık Heyetinde aşağıda yer alan üç husus sonuç olarak saptanmıştır. Yenilenebilir Enerji Üretim Tesisleri Devlet Genel Kurulum Çer�evesi: ETKB aşağıda yer alan hususları belirleyecek Yenilenebilir Enerji Kalkınma Resmi Kararı (bundan sonra Resmi Kararolarak anılacaktır) hazırlayarak Aralık 2002'de yayımlayacaktır; a. Yenilenebilir enerji kaynaklarıyla çalışacak (yeterliliği bulunan tesisler) dağıtımlı enerji üretim tesislerinin kalkJnması için gerekli Devlet politikası hedeflerinin uygulanabilmesini hızlandırabilmek amacıyla strateji, teşvik ve programların koordinasyonunu sağlayacak kurumsal bir çalışma çerçevesi. Resmi Karar da uygulama aktivitelerini koordine etmesi amacıyla gerekli liderlik sorumluluğunu alacak kurum olabilmesi için önerilen Yenilenebilir Enerji Birimi'ni kurmalıdır (YEB). b. Kurulması önerilen YEB'in yeri, rolü, işlevleri, sorumlulukları ve devletle ilgili düzenlemeler. i) DSİ ve EİE benzeri varolan uzmanlaşmış kuruluşlarla işbirliği içinde bulunarak yenilenebilirenerji kaynakları değerlendirmesinin yapılması; ii) projeyi geliştiren özel kişilerin yenilenebilir enerji kaynağı ve/veya DSi gibi ilgili yetkili kurumlardan izin alıııarak bölgelere/binalara ilişkin kullanıma ait 'koşullu hakları' kazanması; iii) ilgili yasal yetki sahiplerinin yeterliliği bulunan tesisler için gerekli teşvikleri projeyi geliştiren özel kişilere vermesinin sağlanması hususunda 'Proje Geliştirme Sirküleri' kapsamında YEB'niıı işlevleri konusu üzerinde ayrıca durulması gerekecektir. c. Projeyi geliştiren özel kişilerin karlı bir tesis (veya tesisler grubu) geliştirebilmek amacıyla YEB'e başvurabilmeleri ve 'koşullu hakları' garanti edebilmeleri için sahip olmaları gereken asgari özellikler. 'Fizibilite Çalışması' da dahil olmak üzere başvuruların kapsamı ve baklş açıcı. d. Projeyi geliştirecek özel kişilerden gelecek olan önerileri değerlendinne, görüntüleyebilme ve derecelendirme için YEB'in kullanacağı 'Teknik ve Ekonomik Kriterler' . ETKB, Dünya Bankası (ve diğer hisse sahipleri) ile Eylül/Ekim 2002'de gerçekleştirilecek görüşmelerde tartışılabilmesi için taslak halindeki Resmi Karar metnini Eylül 2002 başında hazırlamayı taahhüt eder. Yeterliliği Bulunan Projelerin Önceden Görüntülenmiş Listesinin Ticari Detaylarıyla Hazırlanması: Pek çoğu belirli özel sektör sponsorlarla koşullu olarak bağlantılı bulunan çok fazla sayıda potansiyel proje bulunmaktadır. Koşullu uygulama haklarına sahip olacak projeler listesinin önerilmekte olan yenilenebilir enerji projesi kapsamında uygulanacak yeni 'proje geliştirme sirküleri' dahilinde daha içerikli bir incelemeye tabi tutulması konusunda fikir birliğine varılmıştır. TSKB bu proje listesi üzerinde çalışarak kendi yatırım değerlendirmesine ve sponsorlarının şirket değerlendirmesi ve sonuçlandırma çalışmasına başlayacaktır. ETKB ve DSİ de aşağıda yer alan kriterleri göz önünde bulundurarak bu proje listesini hazırlayacaktır: a. Projelerde DSİ'nin onaylı 'Şirket Enerji Üretimi'nin geçerlilikleri de dahil olmak üzere bir 'Fizibilite Çalışması' bulunduracakJardır. b. Proje yatırım maliyetleri 1 ,500 USD/kW altında olacaktır. (2,000 USD/kW altında maliyete sahip olan projelerde destekleyici görüntüleme de hazırlanabilir) c. Üretilen elektrik fiyatları orta-voltaj dağıtım seviyesi için EPDK'dan onaylanmış toptan satış fiyatı civarında olmalıdır (yaklaşık olarak 5.0 ile 6.0 US cent/kW olması beklenmektedir). d. Kaynak kullanımı ve alan kullanımı üzerinde projelerin koşullu hakları bulunacaktır. Önceden görüntülenecek olan bu projeler listesi Eylül 2002 tarihinde hazırlanmış olmalıdır. Heyet önceden görüntüleme ile ilgili kriterleri ETKB ve DSİ ile görüşüp yaklaşık 200 potansiyel projenin bulunduğu bir listeyi de başlangıç aşamasında gözden geçirmiştir. Proje Finansmanı ve Lider Yürütücü Güç .İçin TSKB'ye Teknik Destek Sağlanması: TSKB yönetimi para ödünç verme işlemlerinin tutucu olduğunu, sınırlı-koşullu tipi dönemsel-ödünç verme yaklaşımlarını nitelikli yenilenebilir enerji projelerine de açarak genişletmeyi istediklerini belirtmiştir. Hatta proje tasarımı sponsor istediği takdirde TSKB'niıı bazı nitelikli projelerde lider rolü üstlenebileceğini de düşünmektedir. TSKB kapasitelerini geliştirmede yardımcı olacak bir kaynak-sorumlusu belirlenmesini istemiştir. Heyet ise Ekim 2002'de önceden görüntülenen projeler hakkındaki şirketlerin değerlendirmesi ve sonuçlandırma çalışmaların başlamak için TSKB ile bir sonraki görüşmelerinde istenen uzmanları getirmeyi kabul etti. ECOGENERATION WORLD

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=