Enerji ve Çevre Dünyası 13. Sayı (Ekim 2002) / Ecogeneration World - Cogeneration, Waste Recovery, Renewables & On-site Generation - Kojenerasyon Atıktan Enerji, Yenilebilir Enerji, Yerinde Üretim

Bu konuyla ilgili olarak Eylül ayı içinae Diinya Ban ası'mn yenilene5i/ir enerji projelerinae kullanılmak üzere 200 miryon olar ı tahsis ettiği konusu kulislerde konıışıılmaya başlandı. Resmi olmayan açıklamaya göre; ilk etapta 30 MW'ın altındaki HES prô,1e birkaç RES projesi bufoııdan yararlanabilecek, hangi projelerin fondan yararlanacağı konusuna ise ETKB karar vereceli. Raporun "Lisans Yasal Düzenlemeleri Üzerine Yorumlar" başlığı altındaki değerlendirmeler de şlJyle: Madde 6 - Üretim, otoprodüktör ve otoprodüktör grup lisansları arasında ayırt edici mantık yeniden değerlendirilmelidir. Onaylar ve prosedürler aslında tüm gruplar için aynı olduğundan, üretim lisansı tek bir kategoride olabilir. Üretim lisansı ile otoprodOktOrler ve otoprodüktör gruplara verilen lisanslar arasında farklılık gözetmek düşük kapsamlı bir ilişkilendirme kurabilir veya yarar sağlayabilir. Bu tür bir ayrımın yararlı olmadığına dair üç neden sayılabilir: (a) otoprodüktör veya otoprodüktör grup olarak işletilen bir üretici, ulusal şebekeyle genelde eş zamanlı işleyecek, Hesap Kapama ve Tasfiye Yasası'nın yanı sıra Şebeke Yasası'ndaki tüm koşullara uymak zorunda kalacaktır; (b) Yasa ile belirlenen ve üçüncü kişi veya tarafolarak öz sermaye gruplarının yapacakları her satış 'yeterlikli tüketicilere' olabilecektir, bu da yine üretim lisansı almak ile benzer bir durum teşkil edecektir. Otoprodüktörler ve otoprodüktör gnıpları için hazırlanan Üretim Lisansları daha basit olabilirama farklı bir Lisans kategorisi olarak ele alınmamalıdır. Madde 7 - Lisans yenileme ücretleri, lisans değişikliği ücretleri ve lisans çoğaltma ücretlerinin 'nakit olarak ödenmesi' ile ilgili olarak bir zorw1'uluğun bulunmaması gerekiyor. Nakit ödemeler bazı/çoğu lisans sahibi için uyum maliyetlerini arttıncı nitelik taşıyabilir. Madde 8 - Rüzgar gücü projelerinde başvuru tarihi üzerinden toprak kullanım haklarını ilk başvurana vermek şeklinde etkin bir şekilde yürütülen sürece EPDK'nın dahil olup karışmaması belki de en iyi seçim olacaktır. Bu süreç başvuruları ilgili kurumlarla görüşüp işlemleri yürütecek Yenilenebilir Enerji Birimi tarafından gerçekleştirilmelidir. Madde 10 - Lisans başvurularını değerlendirip gözden geçirirken EPDK'nın 'hareket ettiği temel noktalar' oldukça kullanışsız/aşırı nitelikli görünmektedir. EPDK özellikle üretim tesisinin toplam verimliliğini değerlendirilmesine ve üretim tesislerinin çoklu-yakıt tasarımına karışmamalıdır. EPDK üreticilere tesisleriyle ilgili herhangi bir maliyeti telafi ederek geri kazanım konusunda garanti veremediğinden, bu birimlerin teknolojilerini de değerlendumemelidir. Madde 12 - Gelecekteki bir üretici tesisin inşasına başlamadan önce de bir lisansa (en azından koşullu bir lisans) sahip olmak isteyecektir. Finansman sağlayabilmesi ve satın alacak taraflarla çift taraflı enerji geçiş düzenlemelerini tamamlaması için üreticinin bu tip bir lisansa sahip olması büyük önem taşımaktadır. Asıl inşaatın başlangıcında verilen ilk aşama lisansı ile önerilmekte olan üç aşamalı lisans süreci uygun nitelikte değildir-teknik izinlerle işletme lisansı arasında bir çeşit karışıklık olduğu gözlemlenmiştir. Madde 13 (b) ve (c) 'Kurul'un isteği üzerine' ve 'ilgili yasamadaki değişiklikler yüzünden' lisanslarda yapılacak değişiklikler ile ilgili bu şartlar çok açık uçlara sahiptir. Söz konusu şartlar özel yatırımcı için yasal riskleri arttıracak, en kötüsü de özel sektör yatırımcısı için kabul edilemez hale gelecektir. Lisansı değiştirebilme hakları sınırlandınlmalı ve/veya Kurul değişikliğe bağlı olarak yaşanacak ters bir sonuç için firmayı tazmin etmekle sorumlu olmalıdır. Madde 15 - Kurulun borç veren tarafa tahsis edilen lisansı onaylaması zorunluluğu yatırımcının malibir hata yapması durumunda borç veren tarafın araya girip müdahale etme haklarıyla çakışır nitelikte olabilir. Bu durum yatırımcıların borç finansman bulmalarını zorlaştırabilir. Yasadaki zorunluluk, borç veren tarafın müdahale haklarını kullanmasından sonraki belirli bir süre içinde söz konusu tesisi idare edebileceğine dair kanıt göstermesi şeklinde düzenlenebilir. Madde 16-'Dağıtım lisansını feshetmek için zorunluluk' halinin hangi koşul ve durumlarda zorunluluğa dönüşeceği pek açık değildir-bu durum Yasa'da da belirsizlik taşımaktadır. Gerekli koşullar Lisans Yasal Düzenlemelerinde açıkça belirlenmelidir. EPDK'nın lisansı alan tarafın yönetimini değiştirerek müdahalede bulunması doğru değildir- EPDK enerji sektör kurumlarına sahip değildir ve sahibiymiş gibi davranamaz. Madde 19 -(g) Bir üreticinin hisselerini rehin etmesi ve/veya mal varlıklarını ipoteklemesi haklarını EPDK'nın kontrol etmesine gerek yoktur. Madde 23 - Dağıtım lisansları üzerine varolan 'son mercideki arz edici üretici firma' zorunluluğu, bu lisansların böylesi bir hizmet verdiklerinde usulen hizmetleri karşılığı tazmin edilmeleri durumunu açıklamalıdır. Özellikle söz konusu ihtiyaçları karşılamak için enerji satın alımına ilişkin maliyeti telafi edebilmelerine izin verilmeli, bu maliyetlerin diğer bayiler tüketicilerine yansıtılmamasına da dikkat edilmelidir. Madde 25 -(d) Bağlantı fizibilitesi ve potansiyel üretim, otoprodüktör ve otoprodüktör grup lisansları bağlantı gereksinimleri değerlendirilirken dağıtım lisansı sahibinin 'tesisin toplam verimliliğini' de değerlendirmesine gerek yoktur. Bu tür bir üretim, otoprodüktör veya otoprodüktör grubu lisans sahiplerinin değerlendirmede uygun olması gereken standartlar veya kriterler tanımlanmalı -belki de Dağıtım Yasası olarak ayrı bir yasa hazırlanmalıdır. ECOGENERATION WORLD 61

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=