Enerji ve Çevre Dünyası 14. Sayı (Kasım-Aralık 2002) / Ecogeneration World - Cogeneration, Waste Recovery, Renewables & On-site Generation - Kojenerasyon Atıktan Enerji, Yenilebilir Enerji, Yerinde Üretim

Daha önceden kamusal alanda kalan mal ve hizmet üretimi ve/veya sunumlarının piyasalaştırılması sürecinde, diğer ülke uygulamalarında da güçlükler yaşandığı bilinmektedir. Bu itibarla, serbestleştirmeyi, piyasa oluşturmayı evrimsel bir süreç olarak görmek gerekir. Çünkü yapılan sadece bir şeylerin özelleştirilmesi değil; aynı zamanda zihniyetlerin de değiştirilmesidir. Ülkemizde de durum farklı değildir. Elektrik Piyasası Kanununun özelleştirme başlıklı 14. maddesi, kamu mülkiyetinde bulunan elektrik üretim tesisleri ile dağıtım varlıklarının 4046 '' RÖPORTAJ / INTERVIEW edilecek mi? Bunun yasal dayanağı nedir? Kanunda tanımlandığı üzere mevcut sözleşmeler kapsamına 3096 sayılı Kanun, 3996 sayılı Kanun, 4283 sayılı Kanun ve 4501 sayılı Kanun uyarınca 3 Mart 2001 tarihinden önce imzalanmış sözleşmeler girmektedir. Kurumumuz Elektrik Piyasası Kanunu ile kendisine çizilen yasal çerçeve içerisinde hareket etmeye büyük titizlik göstermektedir. Kanunda söz konusu sözleşmelerden dağıtım işletme hakkı devrine ilişkin olanlar için açıkça bir tadil süreci öngörülmektedir. Ayrıca işletme hakkı devirlerine ilişkin tüm mevcut sözleşmelerin sayılı Özelleştirme Kanunu uyarınca özelleştirileceğini hükme bağlamıştır. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından bu yönde başlatılan çalışmaların piyasa hedefleri dikkate alınarak mümkün olan en kısa sürede Elektrik Piyasası Kanun hükümlerine göre düzenlenmesi Kurumun sorumlukları arasında yer almaktadır. Buna ek olarak Kanunun 5. sonuçlanması, serbest bir elektrik piyasası oluşturulmasına büyük katkı sağlayacaktır. Diğer taraftan, uzun dönemli alım garantilerinin bulunduğu mevcut sözleşmelerin de serbest bir elektrik piyasasının oluşmasına katkı sağlamadığı açıktır. Bu sözleşmelerin, piyasa koşullarına uyumlaştırılması için ilgili tüm tarafların sürdürülebilir bir piyasa hedefi doğrultusunda birlikte hareket etmeleri son derece önemlidir. Kanununun özelleştirme başlıklı 14. maddesi, kamu mülkiyetinde bulunan elektrik üretim tesisleri ile dağıtım varlıklarının 4046 sayılı Özelleştirme Kanunu uyarınca özelleştirileceğini hükme bağlamıştır. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından bu yönde başlatılan çalışmaların piyasa hedefleri dikkate alınarak mümkün olan en kısa sürede sonuçlanması, serbest bir elektrik piyasası oluşturulmasına büyük katkı sağlayacaktır. '' maddesinde Kurulumuza mevcut sözleşmelere ilişkin olarak, Kanun hükümleri uyarınca rekabetçi piyasaya geçişi kolaylaştıracak hususlarda, taraflarca değerlendirmek üzere değişiklik önerilerinde bulunmak görevi de verilmiştir. Bugüne kadar yapılan düzenlemeler yasal dayanağını Elektrik Piyasası Kanunundan almakta olup, görev ve sorumlulukların yerine getirilmesinde yasal dayanağı olmayan hiçbir uygulamanın gerçekleştirilmesi söz konusu değildir. Kurumumuz, bu amaç doğrultusunda atılacak her türlü adımı, sorumlulukları dahilinde desteklemeye hazırdır. Piyasanın çalışmasının önünde engel olarak görülen mevcut sözleşmelerin feshi düşünülüyor mu? Fesih durumunda tazminat ödemeleri Mevcut tesis ve yatırımların yanı sıra yeni üretim yatırımları, müzakereye açık bir arz fazlasının oluşturulması açısından büyük önem taşımaktadır. Bilindiği üzere, yeni yatırım kararlarının alınmasından önce yapılan piyasa araştırmalarında, talepteki artışla birlikte yatırımların geri dönüşü açısından güvenilir ve istikrarlı bir piyasa yapısının varlığı da dikkate alınmaktadır. Bu itibarla, düzenleyici risklerin asgari düzeye indirilmesi ve bu yolla piyasada şeffaflığın oluşturulmasını teminen Kurumumuz, yapılan tüm düzenlemeleri nihai hale getirmeden önce kamuoyunun görüşüne sunmakta olup, uygulama öncesi tüm piyasa katılımcılarını bilgilendirmektedir. Bu çerçevede lisanslandırmaya ilişkin tüm süreçler ile sisteme erişim ve sistem kullanımına ilişkin kurallar herhangi bir tereddüde yer vermeyecek açıklıkta düzenlenmiştir. Mevcut sözleşmelerde enerji fiyatının yüksek olduğu ve sözleşmelerin yeniden müzakere edileceği yönünde bir açıklamanız basında yer aldı. Piyasa oluşumunu engellediği ifade edilen mevcut sözleşmelere müdahale gündeme gelebilecek. Bu sözleşmelerin arbitration'la ilgili hükümlerini Türkiye'de hangi makam göğüsleyecek? Herhangi bir sözleşmenin sürdürülmesi veya feshedilmesi sözleşme taraflarının alacağı kararlar doğrultusunda şekillenecek bir husustur. Bu itibarla sözleşmelerin tarafı olmayan Kurumumuza yöneltilen bu soruya herhangi bir cevap vermek mümkün değildir. Devlet geleneğinde süreklilik ve ahde vefa ilkesi esastır. Sözleşmelere müdahale ya da fesih konuları gündeme geldiği takdirde, sektöre gelmesi muhtemel yabancı sermayeyi ürkütmez mi? Daha önceki sorulara verdiğim yanıtlarda da belirttiğim üzere bugüne kadar Elektrik Piyasası Kanunun bize çizdiği çerçeve dışında herhangi bir uygulamamız olmadığı gibi fesih konusu tamamen sorumluluk alanımızın dışındadır. Ayrıca piyasaya ilişkin altyapıyı oluştururken yerli ve yabancı sermaye, kamu ve özel sektör gibi ayrımlara gitmemiz de söz ECOGENERATION WORLD 23

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=