Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 140. Sayı (Mart 2018)

Enerji ve Çevre / Mart 2018 39 enerji-dunyasi.com MALIYETLER GIDEREK AZALDI Uluslararası enerji ajansının raporuna göre ise 2016’da güneş enerjisi (fotovol- taik) alanındaki büyüme diğer tüm enerji kollarının önüne geçti; 2010’dan bu yana yeni güneş enerjisi panellerinin maliyeti %70 azalırken rüzgar enerjisi %25, pil maliyetleri ise %40 azaldı. Rapora göre yenilenebilir enerjiler, birçok ülke için en düşük maliyetli üretim seçeneği olması sebebiyle dünya elektrik santrali yatı- rımının üçte ikisini oluşturacak. Güneş enerjili fotovoltaik (PV) sistemlerin Çin ve Hindistan öncülüğünde hızla uygula- maya geçirilmesi, 2040 itibariyle güneş enerjisinin en büyük düşük karbonlu kapasite haline gelmesini, bu sırada toplam elektrik üretiminde yenilenebi- lirin payının %40’a çıkmasını sağlaya- cak. Avrupa Birliği’nde yeni kapasitenin %80’ini yenilenebilir enerji oluştururken, 2030 geride kaldığında rüzgar ener- jisi gerek karada gerek açık denizdeki uygulamalarla başlıca elektrik kaynağı haline gelmekte. Politikalar sayesinde besleme tarifelerinden çok rekabetçi ihaleler yoluyla yenilenebilir enerji dünya çapında desteklenecek, milyon- larca hanenin, işyerinin ve toplulukların dağıtık PV sistemlerine doğrudan yatı- rım yapmasıyla enerji sektörü dönüşüm geçirecek. Rapora göre yenilenebilir enerjideki artış enerji sektörüyle sınırlı kalmayacak: Dünya genelinde ısınma ve ulaşım için yenilenebilir enerjinin kullanımı, başlangıç seviyesi düşük olsa da, iki kat artacaktır. Brezilya’da nihai enerji tüketiminde doğrudan ve dolaylı yenilenebilir kullanımı bugünkü %39 düzeyinden 2040’ta %45’e çıkarken, aynı dönemde dünya çapında %9’dan %16’ya artış kaydedilecek. GÜNEŞE 160 MILYAR DOLAR YATIRIM Bloomberg’in Yeni Enerji Finans- manı raporuna göre, güneş panellerine talebin artmasıyla beraber temiz enerji yatırımları da 2016’ya göre artış gösterdi. 2015’te temiz enerji yatırımları 360 mil- yar dolarla rekor kırmıştı. Temiz enerjide Çin’in yükselişi de dikkat çekti. Çin’de temiz enerji yatırımları yüzde 24’lük artışla yaklaşık 133 milyar doları buldu. Güneş enerjisine yatırım 2017’de yüzde 18 artarak 160 milyar doları aştı. Güneş enerjisine yapılan yatırımın yarısından fazlası Çin’de gerçekleşti. Raporu hazır- layan Boomberg Yeni Enerji Finansmanı grubunun başkanı Jon Moore, “Güneş enerjisi teknolojisinde masrafların ciddi oranda azaldığı düşünüldüğünde, 2017’deki yatırımın boyutu dikkat çekici. Güneş panelleri, geçen yıl iki yıl öncesine oranla yüzde 25 daha ucuzdu” açıklama- larında bulundu. YENI YEKA’DA DEPOLAMA DA OLACAK Dünya genelinde güneş enerjisi yatı- rımlarımda artış yaşanırken Türkiye’de de önemli gelişmeler yaşandı. Geçtiğimiz yıl yapılan ihalede Konya’nın Karapınar böl- gesinde ihaleyi kazanan firmalar 1.000 MW gücünde güneş enerjisi santrali inşa etme ve bu santralde üretilecek elektriği 15 yıl boyunca kilovat-saat başına 6,99 ABD Dolar-sentlik fiyat üzerinden satma hakkı ve 30 yıl kullanım hakkı elde ettiler. İhale aynı zamanda Türkiye’de yüksek teknolojiye dayalı yatırım yapma anla- mında da önemli yükümlülükler getiriyor. Enerji Bakanlığı tarafından hazırlanan düzenlemedeki şartlar gereğince kon- sorsiyumun Türkiye’de güneş modül- lerinin tüm bileşenlerini kapsayacak şekilde yıllık en az 500 MW’lık üretim kapasitesine sahip olması ve yüzde 80 oranında Türk mühendislerin çalıştığı bir Ar-Ge merkezi kurması gerekiyor. Kalyon Enerji ve Hanwha Q CELLS kon- sorsiyumunun projeyi hayata geçirmek için yapacağı yatırım tutarının 1,3 milyar dolar düzeyinde olacağı öngörülüyor. Bu proje için kurulacak tesislerin temeli atılmış durumda. Enerji ve Tabii Kaynak- lar Bakanı Berat Albayrak’ın açıkladığı bilgilere göre 2018 yılında düzenlenecek 1000 MW’lık yeni YEKA ihalesi ile pil ve depolamayla ilgili konularda yer alacak. Yeni YEKA ihalesinin yaz aylarında ger- çekleştirilmesi düşünülüyor.