Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 148. Sayı (Mart 2019)

12 Enerji ve Çevre / Mart 2019 enerji-dunyasi.com HABERLER Bakımı Yapılmayan Rüzgar Türbini İki Yılda Alarm Veriyor Zorlu Enerji’nin Enerji Depolama Projesine AB Desteği D ondurucu soğuk, fırtına, yağış, yıldırım çarpması gibi hava koşulları; kurulum, taşıma, kal- dırma süreçlerindeki ihmaller ve metal yorgunluğu nedeniyle rüzgar türbin- lerinde oluşan hasarlar, rüzgar enerji santrallerinin verimini azaltarak enerji üretimde kesintilere yol açabiliyor. Rüzgar enerjisine yönelik hızla artan beklentinin karşılanması için rüzgar tür- bini bakımlarına azami önemin gösteril- mesi gerektiğini vurgulayan Ülke Enerji Genel Müdürü Ali Aydın, verimin ancak kontrol, hasar tespit ve onarım hizmet- lerinin sertifikalı teknisyen ve uzman teknoloji eşliğinde, düzenli ve detaylı bir şekilde yapılarak sağlanabileceğini dile getiriyor. Dünya için gitgide daha önemli hale gelen yenilenebilir enerji kaynaklarının başında rüzgar enerjisi geliyor. Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği’nin 2018 tarihli istatistikleri, Türkiye’nin toplam kurulu rüzgar enerjisi gücünün 7 bin MW’yi aştığını gösteriyor. Buna karşılık, rüzgar türbinlerinin en küçük bileşenlerinden Z orlu Enerji, AB’nin en büyük araştırma ve inovasyon prog- ramı olan Horizon 2020 Prog- ramı kapsamındaki GeoSmart proje- sinden, enerji depolama alanında yapı- lacak çalışmalar için Kızıldere 1 Jeoter- mal Enerji Santrali ile fon almaya hak kazandı ve 8 ülkede yer alan 19 partner kuruluştan biri oldu. Elektrik şebeke arz güvenliğinin sağlanması, fazla ihtiyaç durumlarında depolama sisteminin devreye girmesi ve elektrik üretim sistemleri ile böl- gesel ısıtma sistemlerinin eş zamanlı olarak uyum içerisinde çalışabilmesini birinin bile zarar görmesi türbinin genel verimini azaltarak büyük oranlarda kayıplar yaratırken, bakımı zamanında yapılmamış pek çok türbin, zamanla tamamen değiştirilmeye ihtiyaç duya- rak operasyonel zarar dışında maddi zararın da oluşmasına sebep oluyor. Özellikle dışarıdan görülemeyen hasar- ların tespit edilememesi nedeniyle rüzgar santrallerinde zamanla büyük sorunlarla karşılaşılmaması adına tür- binin hem iç hem dış yapısında detaylı çalışmaların yapılması gerekiyor. İlk başta performansı pek etkilemediği sağlamak amacıyla enerji depolaması çalışmalarının başlatılacağı Kızıldere 1 Santrali, Belçika Belmatt sahası ile birlikte iki demo sahasından biri olmayı başardı. Günümüzde enerji sektöründe, enerjinin üretimi kadar, depolanması ve verimli kullanımı da global ölçekte tartışılan bir konu oldu. Zorlu Enerji, AB’nin en büyük araş- tırma ve inovasyon programı olan ve 2014 – 2020 tarihleri arasında uygula- nacak Horizon 2020 Programı’na, enerji depolama çalışmalarını içeren, Kızıldere 1 Jeotermal Santrali’nin demo sahası için önemsenmeyen bir çizik, türbi- nin durmasından kanadın türbinden ayrılmasına kadar pek çok soruna yol açabiliyor. Rüzgar santrali bakım hizmetleri ile ilgili yapılan bir çalışma, rüzgar santral- leri çalışanlarının özellikle bir santralin ilk 5 yılında kanat bakımını göz ardı etmeye daha eğilimli olduğunu gös- teriyor. Buna karşılık, düzenli bakım ile ömrünü ortalama 25 yıla kadar çıkartabilen rüzgar türbinleri, düzenli bakımların ihmal edilmesi nedeniyle 2 yıl içerisinde bile alarm verebiliyor. n olarak belirlendiği “GeoSmart Projesi” ile dahil oldu. Enerji alanında, güvenilir, temiz ve verimli enerji temelleri üze- rine, global anlamda örnek olabilecek projelere 5,9 milyar avroluk fon ayıran Horizon 2020 kapsamında alınan fon ile gerçekleştirilecek projeyle; şebekede meydana gelebilecek anlık kesintiler ve yüksek elektrik ihtiyacı halinde elektrik üretiminin devam edebilmesi için gerekli enerjinin depolanması ve elektrik ve ısı üretmek amacıyla şebe- keye elektrik gönderiminin kesintiye uğramadan verimliliğini sürdürmesi hedefleniyor. n