Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 149. Sayı (Nisan 2019)

32 Enerji ve Çevre / Nisan 2019 enerji-dunyasi.com 10.000 MW kurulu güce sahip yaklaşık 80 milyar kWh üretim kapasiteli nükleer güç santralleri (Akkuyu ve Sinop) devreye alındığında; yaklaşık 16 milyar m3 doğalgaz karşı- lığı günümüz fiyatlarıyla yıllık yaklaşık 7,2 milyar ABD doları tutarında doğalgaz ithalat bağımlığından ülkemiz kurtulmuş olacaktır. Nükleer santralin kurulması ile hem doğalgaz ithalatı azaltılmış; hem de baz santral olarak kurulan doğalgaz kom- bine çevrim santrallerinin üreteceği karbondioksitin atmosfere verilmesi engellenmiş olacaktır. 14 NÜKLEER ENERJI ILE ELEKTRIK ÜRETIM MALIYETLERI Günümüzde işletilmekte olan nükleer güç santrallerinin ilk yatırım maliyeti diğer enerji üretim teknolojilerine göre daha yüksektir. Bunda yüksek güvenlik ve kalite anlayışı önemli bir rol oynamaktadır. İlk yatırımmaliyeti ülkeden ülkeye ve seçilen teknolojiye göre değişmekle birlikte maliyet 2000-2500 $/ kW arasındadır. Nükleer santrallerin fosil yakıtlı santrallere göre en önemli avantajı yakıt maliyetinin düşüklüğü (0,3-0,5 cent/kWh) ve üretimmaliyetine olan etkisinin görece azlığıdır. Şöyle ki; yakıt maliyetinin iki misline çıkması nükleerde üretim maliyetini %10 etkilerken, aynı durum doğalgaz santralle- rinde yaklaşık %60-80 artış getirebilmektedir. Nükleer enerji santralinin üretim maliyetini oluşturan unsurlar ve ortalama maliyetleri aşağıda verilmiştir. 15 SONUÇ Bugüne kadar ülkelerin gelişmişlik düzeylerini ölçen birçok kriter kullanıldı. En yaygın ve en önemli kriter kendi kendine yeten olabilme özelliğidir. Farklı bir ifadeyle, ülkelerin sorun çözebilme yetenekleri gelişmişlik düzeylerinin göstergesi- dir, diyebiliriz. O halde gelişmekte olan bir ülkenin bu güne kadar gelişememesindeki en önemli nedenlerden biri de enerji kaynaklarının kıtlığı veya daha vahimi sahip olduğu zengin enerji kaynaklarından yeterli enerjiyi elde edememesi olduğu söylenebilir. Enerjiyi üretebilme yeteneği olmayan ülkeler genelde ithal etme yoluna gitmekte, bu da doğal olarak bütçelerine yük getirmektedir. Aynı zamanda bu yöntem uzun vadeli bir çözüm olmadığı gibi hazırı tüketmek olarak da nitelene- bilir. Dolayısıyla, gelişmenin süreci öncelikle iyi bir planlama gerektirmektedir. Bu planlar mutlak suretle ülkenin enerji kaynaklarını faaliyete geçirecek çalışmaları içermelidir. Ener- jisiz kalkınma olamayacağı için, kalkınmanın sürdürülebilir olması için, sürekli, ekonomik ve çevre dostu enerji kaynak- larına ihtiyaç vardır. Bu da günümüzün çağdaş enerjisi olan nükleer enerjiden elde edilebilecektir. Nükleer enerjiye karşı oluşturulan tüm önyargılar, gelişmekte olan ülkelerin nükleer enerjiye yönelmelerini engellemekten başka bir şey değildir. Özellikle de yenilenebilir enerji kaynaklı santralleri baz yük olan nükleer enerji santrallerine alternatif olarak sunmaya çalışmak, en basit tabiri ile enerji alanında bilgi sahibi olmayanların fikir sahibi olmasıdır. Türkiye’nin; gelişmiş tüm ülkelerin yaptığı gibi nükleer toryum yakıtlı nükleer santral araştırmalarında mutlaka yer almalı, yerli enerji kaynaklarını ekonomiye kazandırmalıdır. Elektrik Üretiminde Dışa Bağımlılık (%) İlk Yatırım : 2,28 cent/kWsaat % 63 İşletme-bakım : 0,90 cent/kWsaat % 25 Yakıt* : 0,45 cent/kWsaat % 12 Toplam** : 3,63 cent/kWsaat % 100 * Atık depolama ve söküm maliyeti hariç (yaklaşık değer 0,2 cent/kWsaat) ** İşletme sırasında yapılacak olan kapital yatırımı hariç 14 Internet: https://nepud.enerji.gov.tr/tr-TR/Bilgi-Bankasi/Nukleer-Guc-Santrallerinin-Dogalgaz-Ithalatina-Etkisi-Ne-Olacaktir 03.02.2019 15 T.Belen: ESAM Stratejik Araştırma Dergisi, Şubat 2007. S.88 MAKALE KAYNAKLAR 1. https://www.teias.gov.tr/tr/elektrik-istatistikleri Erişim Tarihi: 21 Aralık 2018 2. M.SAV, Düşük Karbon Ekonomisi – EPDK Bülteni, 2012 Ekim, Enerji ve Çevre Dergisi., Türkiye Enerji Ajandası, Sektörel Fuarcılık 3. Nükleer Santraller ve Ülkemizde Kurulacak Nükleer Santrale İlişkin Bilgiler¸ ETKB Yayını, https://www.webtekno.com/uzmanlara-gore- gezegeni-kurtarmanin-tek-yolu-nukleer-enerji-h61128.html Erişim Tarihi: 24 Ocak 2019 4. T.Belen: ESAM Stratejik Araştırma Dergisi, Şubat 2007. S.82 5. http://www.world-nuclear.org/information-library/current-and-future- generation/nuclear-power-in-the-world-today.aspx 6. S. Sultansoy, Prof. Dr. ve T. Belen, Dr., Mimar ve Mühendisler Grubu, 24 Kasım 2018 sunumu ve internet adresi (https://www.nei.org/news/2015/ land-needs-for-wind-solar-dwarf-nuclear-plants)nden derlenmiştir. 7. Internet :https://www.afad.gov.tr/tr/23711/Radyasyon-Kaynaklari Erişim Tarihi: 21 Aralık 2018 8. Internet :https://nepud.enerji.gov.tr/tr-TR/Sayfalar/Dunyada-Nukleer- Guc-Santralleri 9. Internet :https://nepud.enerji.gov.tr/tr-TR/Bilgi-Bankasi/Nukleer-Guc- Santrallerinin-Dogalgaz-Ithalatina-Etkisi-Ne-Olacaktir 3.2.2019 n