Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 151. Sayı (Temmuz-Ağustos 2019)

38 Enerji ve Çevre / Temmuz-Ağustos 2019 enerji-dunyasi.com ÇATI VE CEPHEDE ELEKTRIK ÜRETIMI / RÖPORTAJ Bildiğiniz gibi Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından 12 Mayıs 2019 tarifli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu yönetmeliğin sizce lisanssız elektrik üretim tesisleriyle ilgili olarak özellikle güneş enerjisi sektörüne ne gibi katkıları olacak? Y akın gelecekte her binanın veya elektrik tüketim noktasının kendi enerjisini kendi yatırımıyla ya da başka bir yatırımcı aracılığıyla üretmesinin sağlanabilmesi gerekti- ğini düşünüyorum. Enerji piyasasının liberalleşmesinden yanayım. Ülkemiz, çatı üzeri güneş enerjisi potansiyeli en yüksek ülkelerden biri ve bu potan- siyeli değerlendirmek için çok doğru bir zaman. Türkiye’de güneş enerjisi sektörü için yeni bir dönem açacak bu yönetmelik, sektöre önemli bir yön verecek. Vatandaşlar bu yönetmelikle güneş enerjisine dayalı üretim tesisle- rini sadece çatı ve cephe uygulaması olarak gerçekleştirebilecekler. İşlet- meler ve kamu kurumlarında 5 MW’a kadar kurulacak enerjinin öz tüketim fazlasının satılabilmesi mümkün hale geliyor. Bu yönetmelikle çatı ve cephe tipi güneş enerjisi santrallerinin önü açılıyor. Çatı ve cephe uygulamalı güneş enerjisi kaynaklı üretim tesisleri ile diğer yenilenebilir elektrik üretim tesislerine getirilen 1,000 MW’lik sınır artırıldı. Elektrik piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği tek başına yeterli olacak mı? Tüm dünyadaki enerji modelleri “Yerinde üretim ve yerinde tüketim” ve “Yenilenebilir Enerji” üzerine kurulmaya başlandı. Bizim de bu eğilimi destek- leyecek adımları daha hızla atmamız gerekiyor. Kanun ve yönetmelikler önemli tabii ama esas işin özüne ve pra- tikte ne olduğuna bakmak gerekiyor. Öztüketimde yeteri kadar talebin oluş- maması ihtimalinin altında temel risk- ler var. Öncelikle uygulamada herkes büyük zorluklarla karşılaşabilir. Bele- diye veya ilgili kurum ve kuruluşların bu santrallerin kurulumunda zorluklar çıkarmayacağına emin olmak gereki- yor. Bu uygulamaların tarafsız, şeffaf ve belli bir süre içinde yapılıyor olması şart. İzinlerin çıkış sürelerinin hızlan- dırılması ve kolaylaştırılması gerekiyor. Dünyada birçok başarıyla sürdürülen örnek var. Yönetmeliğin uygulamaya geçileceği süreç içinde bu örnekler- den ders çıkartılmalı. Bir başka deyişle kanunu veya yönetmeliği en iyi şekilde çıkarmak yeterli değil. Uygulama ve icrada tüm paydaşların aynı yöne bakı- yor olmaları ve yenilenebilir enerjiye geçişte ellerinden gelen tüm kolaylıkları sağlamaları gerekiyor. Kanun kanundur diyebilirsiniz, ancak Türkiye’de maa- lesef uygulamada çok büyük farklılık ve zorluklar ortaya çıkabiliyor. Bunun bertaraf edilmesi gerekir. Son olarak çatı üstü piyasasının önünün gerçekten açılması için finans- manın kolaylaştırılması şart. Bunun için finans kuruluşları bu iş modelini çok iyi öğrenip avantajlı kredilendir- menin önünü açmalılar. En az bunun kadar önemli PPA (Power Purchase Agreement-Enerji Satış Sözleşmesi) modelinin başlaması için ilgili kanunda düzenlemelerin yapılması gerekiyor. Bir başka deyişle, çatı üstü veya arazilerde kurulacak yenilenebilir enerji santralle- rinden üretilecek elektriğin doğrudan tüketiciye satışının önü açalmalı. Bu yolla tüketim noktası bazında yapılacak yatırımların üçüncü taraf yatırımcılar tarafından finanse edilmesi sağlana- bilir. n “FINANSMANIN KOLAYLAŞTIRILMASI GEREKIYOR” CEPHEDER ÜYESI VE EKORE CEO’SU SERHAN SÜZER: