Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 152. Sayı (Eylül 2019)

enerji-dunyasi.com 36 Enerji ve Çevre / Eylül 2019 ÜRÜN FRITERM KURU SOĞUTUCULARI ARTIK ATEX SERTIFIKALI FRITERM, ASME U-STAMP SÜRECINI TAMAMLADI İ smini Fransızca “Atmosphere Exp- losive”’in kısaltılmasından alan ATEX, patlayıcı ortamı ifade ediyor. Patlayıcı ortam tanımı, yanıcı madde- lerin gaz, toz, buhar ve sis ile çeşitli nedenlerden dolayı bir kısmının veya tümünün tutuşturucu kaynakla teması sonucu yanabilen karışım olarak nite- lendirilir. Patlayıcı ortamlara örnek ola- rak ham petrol işletme tesisleri, petrol ve sıvılaştırılmış gaz nakliye gemile- rinde, doğalgaz ve LPG gaz kullanı- lan tesislerde, maden ocaklarında ve kimyasal üretim tesisleri verilebilir. Avrupa Birliği’nin 94/4/EC ve 1992/92 EC direkliflerine göre 26.12.2013 tarih ve 25328 sayılı Resmi Gazete’de yayınla- nan “Patlayıcı Ortamların Tehlikelerin- F riterm, basınçlı ekipmanlar olarak nitelendirilebilecek ürünler ve ekipmanlar için ASME U-Stamp sürecini başarıyla tamamladı. ASME standardı, basınçlı kapların tasarımında en çok kullanılan standarttır. Basınçlı ekipmanı bu standarda göre üretmek isteyen firmalara, geniş kapsamlı bir denetim sonucunda ASME (Amerikan Makine Mühendisleri Topuluğu) tara- fından ASME U-Stamp belgesi veriliyor. Her üç yılda bir yenilenmekte olan bu standartın amacı, dünyanın her yerinde teknik anlamda ortak bir dilin konu- şulmasını ve ürün güvenliği ile kalite eşdeğerliliğini sağlamaktır. Bu nedenle basınçlı ekipman üretip ihracat yap- mak isteyen firmaların ASME U-Stamp belgesini almaları zorunlu. Firmalarda ASME süreci, bir demo ürünün hazırlan- masıyla başlar. Bu demo ürünün satın alma, kalite kontrol, tasarım ve üretim den Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik” hükümlerinde bağlı ola- rak bu tür tesislerde kullanılan elektrikli ekipmanların ve cihazların ATEX sertifi- kalı olma zorunluluğu bulunuyor. Kuru soğutucularda kullanılan fan, emniyet şalteri, buat kutusu, kablo rakoru, kle- süreçleri bütün yönleriyle standart- lara uygun olması gerekiyor. Sürecin ilk aşamasında firmanın kalite kontrol standartları ASME standartlarına göre revize edilir ve demo ürünün tasarım şartları belirlenir. ASME tarafından görevlendirilen bir denetçi tarafından belirtilen tüm prosedürler yerinde ince- mensler ve kablo bağlantı redüksiyonu gibi ekipmanların da ayrı ayrı ATEX ser- tifikasına sahip olması gerekiyor. Ayrıca ürün üzerinde kullanılan boyanın yanıcı olmaması, yanıcı ise antistatik kaplama ile bu özelliğinin pasifize edilmesi gere- kiyor. Ürün üzerinde kullanılan kabloların alev geciktirici olması ve açıkta bulunan kabloların bir koruma kılıfından geçirile- rek mekanik darbelerdeni kar ve yağmur gibi doğa olaylarından korunması gere- kiyor. Friterm ATEX sertifikalı kuru soğu- tucu ürün serisi ve belgelendirme çalış- ması Temmuz 2019 itibariyle tamam- landı. Ürünler Zone 2 sınıfı T3 sıcaklık grubu (Tutuşma sıcaklığı 200°C ve üzeri sıcaklıklar) ve gaz patlayıcı ortamlarında kullanılmak üzere sertifikalandırıldı. n lenir. Denetçi gözetiminde demo ürünün imalatı gerçekleştirilir ve dizayn ekibi tarafından hazırlanan imalat resimleri doğrultusunda kaynak ile birleştirme yapılır. Gerçekleştirilen kaynak yöntem- leri standartlara uygun olması ve kaynak prosesinin ASME Sec. IX’a göre PQR ve kaynakçı sertifikasına sahip olan per- sonellerin gerçekleştirilmesi gerekiyor. Kaynak sonrası tahribatsız muayene olarak bilinen NDT ise ASNT’ye göre belgelendirilmiş personeller tarafından yapılması gerekiyor. Demo ürünün ima- latı tamamlandıktan sonra maksimum basıncın 1,3 katı kadar büyüklükteki basınçta hazırlanan ürünün testi gerçek- leştirilir. Basınç testi esnasında herhangi bir sızıntı veya şekil bozukuğu olmayan ürünler eğer diğer prosedürleri stan- dartlara uygun olarak hazırlanmış ise denetçi nezaretine isim plakası üzerine ASME U-Stamp damgası vurulur. n C M Y CM MY CY CMY K