Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 158. Sayı (Mayıs-Haziran 2020)

enerji-dunyasi.com 22 Enerji ve Çevre / Mayıs-Haziran 2020 ARAŞTIRMA TÜREB Notu TÜREB’in anketle ilgili değerlen- dirmesinde, ülkemizin 2008 yılından itibaren gerek pazar, gerek endüstri olarak global rüzgar enerjisi piyasa- sının en önemli aktörlerinden biri olduğu ifade edildi. Yerli ve yabancı paydaşların büyük katkı ve emekleri ile son 10 senede kurulu RES gücün 8.056 MW seviyesine ulaştığı ifade edildi. Değerlendirmede şu ifadelere yer verildi, “Ayrıca, bir türbini oluştu- ran en önemli aksam olan kanat, kule, jeneratör gibi parçaların üretimi bir- çok yerli ve yabancı firma tarafından ülkemizde yapılmaktadır. İmalatçıları- mız global tedarik zincirinin bir par- çası olmuş ve ihracatımıza ciddi katkı koyar hale gelmiştir. Ülkemizde hem kaynağına para vermediğimiz hem de teknolojisini bu denli yerlileştirebildi- ğimiz başka bir elektrik üretim alanı bulunmamaktadır. Öyle ki, bazı aylarda tüketilen toplam elektriğin %11’i rüz- gar enerjisinden karşılanmaktadır. Son zamanlarda yaşamakta olduğumuz Koronavirüs salgını pek çok sektörü etkilediği gibi, yerli ve milli kaynak olan rüzgar enerjisi sektörünü de olumsuz etkilemektedir. Özellikle rüzgar ener- jisi yatırımını teşvik eden en önemli unsur olan YEKDEM’den faydalanan projeler için global tedarik ve kurulum zincirinde yaşanan sorunlar nedeniyle belirlenen süreler içerisinde tamamla- namayacağı kaygısı sektörün en önemli sorunları arasındadır. YEKDEM’e yetiş- mesi hedeflenen toplamda 2.450MW arasından ankete katılan firmalara ait yetişmesi gereken 1.667 MW olan 39 projesinin zamana riayet ederek kabul yapılması halinde sadece yatırımcıya ve enerji arz güvenliğine değil, enerji ithalatını azaltma anlamında ekono- miye de büyük katkı sağlayacağı düşü- nülmektedir.” TÜREB’in değerlendirmesinde aşa- ğıdaki konuların çözümünün sektör için önem arz ettiği belirtildi; • Uluslararası ekipman tedariki- nin salgın nedeniyle aksaması ve her türlü saha koşulu hazır olsa bile tesi- sin tamamının veya kısmi kabulünün yapılamaması nedeniyle YEKDEM’den yararlanılamaması, • İnşa sürecinde 2.500, işletme süre- cinde 450 civarı işgücünün istih- dam edilememesi, ulaşım kısıtı nedeniyle, saha çalışmalarında aksamalar olması, • Kamuda dönüşümlü çalışma uygu- laması(imar onayı), idarelerin bir- birinden farklı uygulamaları(yapı ruhsatı), yavaş yürüyen izin kalem- lerinin artık durma noktasına gel- mesi (orman izni), gibi nedenlerle, izin süreçlerindeki gecikmeden kaynaklı sahaya zamanında girile- memesi. Genel beklenti ve öneriler COVID’19 salgınının mücbir sebep kabul edilmesi, tüm paydaş iş kolları- nın genel talebi ile, yeniden tedarik ve iş planı yapılmasına imkan sağlamak adına mümkün olan en kısa sürede (örneğin 4-6 hafta içinde) YEKDEM başvurularına 8 ila 12 ay arasında ilave süre verecek bir kanuni düzenleme çıkartılması (benzer bir uygulama, EPDK tarafından önlisans ve lisans aşamasındaki projelerin yükümlülük- lerine ilişkin sürelere 3 ay süre uzatımı verilmesi şeklinde gerçekleşmişti) bek- leniyor. Saha çalışmaları devam eden projelerde iller arası ve sahaya ulaşım için ilgili valiliklerden resmi olarak proje bazlı genel izin verilmesi, uluslara- rası ekipman tedarikinde, özel izinler ile ekipmanların sahaya ulaşmasının sağlanmasını düzenleyen bir mev- zuat çalışması yapılması da beklenen düzenlemeler arasında yer alıyor. Kamudaki izin süreçlerinin hızlan- ması veya izin ile saha çalışmalarının eş zamanlı yapılabilmesine imkan tanıyacak şekilde bir istisnai uygulama düzenlemesi yapılması da öneriliyor. n