Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 159. Sayı (Temmuz-Ağustos 2020)

enerji-dunyasi.com 30 Enerji ve Çevre / Temmuz-Ağustos 2020 RAPOR vardır?” sorusuna verilen cevaplardan ‘sanayi’ yüzde 83, ‘ulaştırma’ yüzde 69, ‘elektrik ve ısı üretimi’ yüzde 64 ile ilk üç sırayı paylaştı. ‘Hangisinin küresel ısınmaya en fazla etkisi vardır?’ sorusuna verilen yanıtlarda ilk üç sırada 2017 ve 2018’de ‘sanayi’, ‘şehirleşme-binalar’ ve ‘elekt- rik ve ısı üretimi’ bulunurken sıralama 2019’da yüzde 51-15-13 ile ‘sanayi’, ‘ulaş- tırma’, ‘elektrik ve ısı üretimi’ olarak değişti.Türkiye’de enerjiden kaynakla- nan en önemli çevre sorunları geçtiği- miz yıllarda olduğu gibi ‘hava kirliliği’, ‘insan sağlığı’ ve ‘iklim değişikliği’ ola- rak görülürken, ‘iklim değişikliği’ cevabı 2017 ve 2018’de yüzde 25 iken 2019’da yüzde 38’e çıktı. Enerji politikaları seçmenin oy verme eğilimini etkiliyor Ankette, “Oy verdiğiniz partinin enerji politikaları konusunda ne derece bilgilisiniz?” sorusuna verilen yanıtlar- dan ‘bilgiliyim’ diyenlerin oranı 2016- 2019 yılları arasında yüzde 8-10-15-29 şeklinde artarken, ‘bilgili değilim’ diyen- lerin oranı yüzde 75-47-49-34 olarak azaldı. Öte yandan, ‘Oy verirken parti- nizin enerji politikalarını ne derece dik- kate alırsınız?’ sorusuna verilen olumlu yanıtlarda da ciddi artışlar gözlendi. ‘Dikkate almam’ diyenlerin oranı 2016- 2019 arasında yüzde 55, 44, 35 ve 29 olarak düşerken, ‘Dikkate alırım’ diyen- lerin oranı ise yüzde 15-17-34-40 olarak arttı. Anket sonuçlarına bağlı olarak, seçmenlerin partilerin enerji politika- ları hakkındaki farkındalığının arttığı gözlendi. “Hükümetin enerji politikalarını ne derece destekliyorsunuz?” sorusuna ‘destekliyorum’ cevabını verenlerin oranı 2016’da yüzde 24’ten, 2017’de yüzde 35’e, 2018’de yüzde 46’ya çıkar- ken, 2019’da yüzde 30 oldu. Destekle- yenlerin yüzde 54’ünün AK Parti, yüzde 28’inin MHP, yüzde 16’sının CHP, yüzde 7’sinin HDP seçmeni olduğu anlaşıldı. Ankete katılanların, hükümetin enerji politikalarında başarılı buldukları ‘doğalgaz temini’, ‘petrol ve doğalgaz boru hatları’ ve ‘elektrik üretimi-ile- timi-dağıtımı’ ilk üç sıradaki yerlerini korudu. Olumlu bulanların oranları ‘doğalgaz temini’nde yüzde 54-46- 43-43; ‘petrol ve doğalgaz boru hat- ları’nda yüzde 55-42-36-39; ‘elektrik üretimi-iletimi-dağıtımı’nda ise yüzde 51-39-37-37 olarak gerçekleşti. Enerji fiyatları da 2016-2018 arasında yüzde 23-11-22-20 oranlarıyla en az olumlu bulundu. Yenilenebilir enerjiye destek devam ediyor Ankette yer alan ‘Yaşadığınız il sınırları içinde .... santrali kurulmasını ne derece desteklersiniz?’ sorusuna 2018 ve 2019 yıllarında verilen yanıt- larda farklı sonuçlar ortaya çıktığı gözlemlendi. 2016 ve 2017 yıllarında ‘doğalgaz’, ‘jeotermal’ ve ‘kömür’ ilk üç sırada yer alırken, 2018 ve 2019’daki sıralama ‘güneş’, ‘rüzgar’ ve ‘doğalgaz’ olarak değişti. 2016 ve 2017 yıllarında, en az desteklenen nükleer yüzde 27-20 ve hidroelektrik yüzde 27-22 iken 2018 ve 2019’da en az desteklenen kömür yüzde 19-16, nükleer ise yüzde 14-20 oldu. ‘Maliyetleri aynı ve kolaylıkla erişi- lebilir olsalardı, hangisini evdeki enerji ihtiyaçlarınızı karşılamak için kullan- mayı tercih ederdiniz?’ sorusuna verilen yanıtlardaki ilk üç seçenek dört yıldır değişmeden doğalgaz, güneş ve rüz- gar oldu. Fakat dört yıl içerisinde kar- şılaştırma yapıldığı zaman, doğalgazda yüzde 63’ten yüzde 35’e düzenli bir azalış, rüzgarda ise yüzde 6’dan yüzde 18’e düzenli bir artış gözlendi. Enerji verimliliği bilinci artıyor ama bilgi eksikliği devam ediyor Anket katılımcılarının yüzde 57’si enerji verimliliğinin tanımını doğru yaparken, sürdürülebilirlik kavramını doğru bilenlerin oranı ise yüzde 37’de kaldı. “Belirtilen enerji tasarrufu tüketici davranışlarından en çok hangisini uygu- luyorsunuz?” sorusuna verilen yanıt- lardan ‘kullanılmayan alanlarda aydın- latmayı kapatmak’ yüzde 28, ‘bulaşık, çamaşır ve ütüyü biriktirerek yapmak’ yüzde 16, ‘kullanılmayan alanlarda ısıyı kapatmak’ yüzde 15 oranlarıyla ilk üç sırada yer alırken, tüketicilerin yüzde 46’dan fazlasının belirtilen önlemleri uyguladıkları görüldü. “Herhangi bir elektrikli alet/cihaz almaya karar verirken enerji etiketinde yazan bilgileri ne derece dikkate alırsı- nız?” sorusuna yüzde 72 oranla ‘dikkate alırım’ cevabı verildi. Bunların yüzde 30’u ‘çoğunlukla dikkate alırım’ derken, yüzde 25’i ‘zaman zaman’, yüzde 17’si de ‘her zaman’ cevabını verdi. “Verimli- lik tedbirlerini uygulamıyorsanız, bunun nedenleri nedir?” sorusuna ise yüzde 40’ı ‘yeterli bilginin olmaması’ yanıtını verdi. Araştırma kapsamında ısı yalıtımı ile ilgili önemli verilerin ortaya çıktığı gözlemlendi. 2016-2019 yılları arasında evinde ısı yalıtım olanları oranı yüzde 34’ten yüzde 50’ye düzenli olarak artış gösterdi. Evlerinde yalıtımı bulunanla- rın oranının gelir ve eğitim düzeyiyle bağlantılı olması, bu kategorinin en dik- kat çekici sonuçlarından birisi oldu. n