Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 160. Sayı (Eylül 2020)

enerji-dunyasi.com Kapsüllenmiş FDM’yi Tanımlamak Gerekirse: FDM genellikle polimer esaslı bir kapsül içerisine hapsedi- lir. Böylece FDM kapsül içinde erirken dışarı sızmaz. Sonuçta kapsül daima kurudur. FDM olarak genellikle parafin kullanılır. Faz değişim esna- sında büyük miktarda ısı yutar veya verir. Faz değişim sıcaklık aralığı yeterince dardır. Yüksek enerji performanslı net sıfır enerjili binalar (nZEB) ve yaklaşık sıfır enerjili binaların (nnZEB) tanımlanan yapılar mevcuttur. Her ne kadar üzerinde çok konuşulsa da net sıfır enerjili bina (nZEB) ve yaklaşık sıfır enerjili bina (nnZEB) kavramı tam olarak tanımlanmış ve içi doldurulmuş değildir. Net sıfır enerjinin anlamı binanın 0,0 kwh/m 2 yıl primer enerji (fosil tabanlı enerji) tüketimi olmaması, yaklaşık sıfır enerjinin anlamı ise binanın yaklaşık olarak 0,0 kwh/m2yıl primer enerji tüketimine sahip olmasıdır. Net Sıfır Enerjili Bina (nZEB): Düşük primer enerji kulla- nan ve üretilen yenilenebilir enerjinin bir kısmını satarak, yıllık enerji bilançosunu sıfır yapabilen bir binadır. Bir başka ifadeyle burada net bilanço olarak primer enerji tüketimi yoktur. Yaklaşık Net Sıfır Enerjili Bina (nnZEB): Primer enerji tüketimi >0.0 kwh/m2yıl olan binalardır. Bu, binada bir miktar primer (fosil tabanlı) enerji tüketildiği anlamına gelir. Binaların Enerji Performans Standardı (EN 15316-1; 2007): Binaların tüm enerji kayıp ve kazançlarını tanımlayan bir standarttır. Sağlanan Enerji (EN 15603; 2008): Sistem sınırlarından binaya giren gaz, elektrik gibi enerji miktarlarını tanımlamak- tadır. Bu enerji binanın ısıtma, soğutma, havalandırma, sıcak kullanım suyu, aydınlatma ve cihazlar için kullanılır. Bu enerji binada yenilenebilir enerji kaynağından da üretilmiş olabilir. Satılan Enerji (EN 15603; 2008): Bina içinde üretilen ve dışarı verilen enerjiyi ifade eder. Net Sağlanan Enerji (EN 15603; 2008): Sağlanan enerjiden satılan enerjinin çıkarılması ile kalan enerjidir. Primer Enerji: Yenilenemeyen (fosil) veya yenilenebilir kaynaklardan elde edilen enerjidir. CO 2 Emisyon Katsayısı (EN 15603; 2008): Binanın tüket- tiği primer enerjiden kaynaklı CO2 salımlarını hesaplamak için kullanılan katsayı olup, yakıt cinsine göre değişir. Sistem Sınırı: Enerji aktivitesini içine alan sınırlardır. Örne- ğin binanın oturma alanı. Yaklaşık sıfır enerjili bina için sistem sınırı ve net enerji girişini göstermektedir. Geliştirilen enerji etkin tasarım kriterleri ve verimliliği yüksek yapı standartlarıyla binaların enerji tüketimleri oldukça düşük seviyelere çekilebilmektedir. Bu hedefler doğrultusunda geliştirilen ve yaygınlaşan enerji etkin yapı tipleri; yeşil bina, sıfır enerjili bina, pasif ev, artı-enerji bina olarak adlandırılan uygulamalardır. Yeşil bina kavramı, Amerika Yeşil Binalar Konseyi (US. Green Building Council) tarafından binanın yerleşimi, su yöne- timi, iç hava kalitesi, malzeme kullanımı ve enerji ile ilgili unsurları içermekte olup, sağlıklı, konforlu, sağlam, enerji verimli ve çevre dostu binaları hedefler. Kaynakların korunarak sürdürülebilirliğin sağlanması için günışığından yararlanma, ısıl verimlilik, güneş enerjisi uygulamaları, su tasarrufu sağla- yan tesisat kullanımı, yağmur hasadı ve yöreye uygun peyzaj seçimi tasarımda önemli parametrelerdir. Bina sektöründe enerji verimliliği ve emisyonların azaltıl- ması konusunda Avrupa Birliği’nin 2020, 2030 ve 2050 yılı hedefleri aşağıdaki Tablo 1’de yer almaktadır. Pasif Ev Standartları; Düşük enerjili ev standardının geliş- tirilmesiyle oluşturulmuş olan “Pasif Ev Standardı” çeşitli teknoloji, tasarım ve malzemelerin kullanımıyla gerçekleştiri- lebilir. Pasif evler, geleneksel ısı dağıtım sistemine gereksinim duymadan yaz ve kış aylarında istenilen iç iklimsel koşulları sağlayan yapılardır. Pasif ev standardı temel olarak aşağıda açıklanan üç unsura dayanmaktadır. • Isıtma ve soğutmada kullanılan enerji sınırlaması, • ISO 7730 normuna göre iç ortamda ihtiyaç duyulan termal konforun sağlanması, • Enerji sınırlamasını ve yeterli iç ortam kalitesini maliyet etkin şekilde sağlayan pasif sistemlerin kullanılmasıdır. Pasif ev standardına uygun tasarlanan yapılarda uyulması gereken 5 ana ilke bulunmaktadır. a- Isı yalıtımı b- Isı yalıtım direnci yüksek pencereler c- Atık Isı Geri Kazanım Tablo 1. Avrupa Birliği'nin Enerji İle İlgili Hedefleri 2020 Hedefi • Sera gazı salımında 1990 yılı seviyesine göre % 20 azalma • Enerjinin % 20'sinin yenilebelir kaynaklardan karşılanması • Enerji verimliliğini % 20 artırmak 2030 Hedefi • Sera gazı salımında 1990 yılı seviyesine göre % 40 azalma • enerjinin % 27'sinin yenilenebilir kaynaklardan karşılanması • Enerji verimliliğini % 27 artırmak 2050 Hedefi • Sera gazı salamında 1990 yılı seviyesine göre % 80 azalma 30 Enerji ve Çevre / Eylül 2020 MAKALE