Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 165. Sayı (Nisan 2021)

Enerji ve Çevre / Nisan 2021 29 enerji-dunyasi.com bile egzoz gazı yoğunluğu gibi insanların yaşam alanların- daki kaliteyi düşüren durumların elektrikli araçlar ile yaşam alanlarından uzaklaşması mümkün olacaktır. Bu da sağlık açısından değerlendirildiğinde bir avantaj sağlaması müm- kün olacaktır. Günümüzde birçok şehir merkezinde trafiğin yoğun olduğu yerlerde oluşan egzoz kirliliğinin olmaması için yüksek motor hacimli araçlardan yüksek motor olduğunda yüksek vergi alarak daha düşük motor hacmi araçların tercih edilmesi amaçlanmaktadır. Elektrikli araçların tercih edilmesi durumunda bu istenen emisyon azaltımına yardım edecektir. Elektrikli araçların bir önemli önlediği kirlikte gürültü için ola- caktır. Motorların tamamen sessiz hale gelmesiyle, elektrikli araçlardan sadece aracın yola olan temasından gelen sesler kalacaktır. Bu da günümüzde çok gürültülü olan şehir mer- kezleri ve kalabalık yollarda gürültüyü yok ederek kalıcı bir iyileşme yamak mümkün olacaktır. Ses konusunda yakıtta olan kirlenmenin azalarak da olsa yer değiştirmesi gibi değil de tamamen yok olacağı için bu tamamen bir avantaj olarak adlandırılabilecektir. Sürdürülebilir kalkınma hedefleri içindeki atıklara ve hava kirliliğine ilişkin maddeler olan ilişkin 11. amaç olan sürdürü- lebilir şehirler ve topluluklar Şehirleri ve insan yerleşimlerini kapsayıcı, güvenli, dayanıklı ve sürdürülebilir kılmak göster- gelerinde bulunan hava kalitesinin artırılması ile kentlerin kişi başına düşen olumsuz çevresel etkilerinin azaltılması, 3. amaç göstergelerinden hane halkları ve çevre ortamının hava kir- liliğinden edindikleri zararlar ve ölümler, 13. Amaç olan iklim eylemi İklim değişikliği ve etkileri ile mücadele için acilen eyleme geçmek içindeki gösterge düşük sera gazı emisyonu geliştirme ve iklim direncini geliştirmek ve iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine uyum yeteneğini arttırmak, iklim deği- şikliği azalmak, iklim değişikliğine uyum, etkinin azaltılması ve erken uyarı konularında eğitimin, farkındalık yaratmanın ve insani ve kurumsal kapasitenin geliştirilmesi, 14. amaç olan sudaki yaşam Sürdürülebilir kalkınma için okyanusları, denizleri ve deniz kaynaklarını korumak ve sürdürülebilir kullanmak içindeki göstergelerden okyanus asitlenmesinin etkilerinin ele alınması ve en aza indirgenmesi, 15. amaç olan Karasal yaşam karasal ekosistemleri korumak, iyileştirmek ve sürdürülebilir kullanımını desteklemek; sürdürülebilir orman yönetimini sağlamak; çölleşme ile mücadele etmek; arazi bozunumunu durdurmak ve tersine çevirmek; biyolojik çeşit- lilik kaybını engellemek bu kapsamda sera gazları salınımında elektrikli araçların avantaj sağlaması nedeniyle olumlu etkile- necektir. 3. amaç içindeki diğer göstergeler incelendiğinde; elektrikli araçların mevcutta kullanılan fosil yakıtlı araçların yerine geçmesi ile araçların sürüş teknolojilerinden çok enerji harcama türü değişecektir. Bu nedenle göstergelerde bulu- nan karayollarında oluşacak trafik kazalarınki ölümlerin ve yaralanmaların sayısının değişmesine günümüzdeki hali ile bir etkisi olmayacağı gözükmektedir. Bundan sonraki geliş- meler ile elektrikli araçlarda teknolojideki gelişimlerin sürüş teknolojileri ve araçların gövdesi içinde daha fazla gelişmesi halinde avantajları gözden geçirmek gerekecektir. Ülkemizin elektrikli araçların yaygınlaşması ile yakıt pili kullanan araç türlerinde teknolojinin gelişmesi durumunda büyük bir avantaj sağlayabilecektir. Bor minerallerinin çoğun- luğu ülkemizde bulunmaktadır. Türkiye’nin teknik olarak kanıtlanmış bor minerali rezervleri 800 milyon ton, toplam muhtemel rezervleri de 2.443.142.000 ton olarak belirlen- mektedir. Dünyadaki rezervlerinin yüzde 72,5’i ülkemizde bulunmaktadır. Bu rezervler ile tüm dünyaya 450 yıl yete- cek kadar Bor minerali bulunmaktadır. Sodyum Bor Hidrür (NaBH4) Sıvı haldeyken doğrudan yakıt pili olarak kullanı- labilmektedir (Özdemir, 2020). 3. TEKNOLOJI ILIŞKILI ETKILER Elektrikli araçlar, dünyanın birçok şehrinde yaygın hale gelmektedir. Ulaşımın elektrifikasyonu kişisel arabalar, taksi, araba paylaşımı, araç çağırma ve belediye filoları, şehir içi otobüsler, iki üç tekerlekli araç ve ticari ve yük taşıtları gibi çok çeşitli şekillerde ve artan bir şekilde yer almaktadır (IEA, 2020). Bu artan araç filolarında tüm dünyada değişim yaşan- ması hızlı da olsa yavaş da olsa uzun vade de gerçekleşecek- tir. Teknoloji ile ilişkili göstergeleri incelediğimizde 1.4. mad- desinde uygun yeni teknolojiler gibi konularda eşit haklara sahip olmalarının sağlanması, gelişmekte olan ülkelerin daha sürdürülebilir tüketim ve üretim kalıplarına yönelmeleri için bilimsel ve teknolojik kapasitelerini güçlendirme konusunda desteklenmeleri, gelişmekte olan ülkelere sürdürülebilir tüke- tim, üretim ve çevreye uyumlu teknolojiler için araştırma geliştirmede alanında yapılan yardım miktarı, 17. amaç olan amaçlar için ortaklıklar uygulama araçlarını güçlendirmek ve sürdürülebilir kalkınma için küresel ortaklığı canlandırmak içindeki bilim, teknoloji ve yenilikçilik alanlarında Kuzey-Gü- ney, Güney-Güney ve üçlü bölgesel ve uluslararası işbirliğinin ve bilim, teknoloji ve yenilikçiliğe erişimin ilerletilmesi ve özellikle Birleşmiş Milletler düzeyinde mevcut mekanizmalar arasında geliştirilmiş işbirliği ve küresel bir teknoloji kolaylaş- tırma mekanizması aracılığıyla üzerinde anlaşmaya varılan hükümler konusunda bilgi paylaşımının çoğaltılması, işbirliği türüne göre ülkeler arasındaki bilim veya teknoloji işbirliği anlaşmaları ve programlarının sayısı, çevresel açıdan sağlam teknolojilerin gelişmekte olan ülkelerde üzerinde ortak olarak anlaşmaya varıldığı üzere ayrıcalıklı ve öncelikli koşullar da dâhil olmak üzere uygun koşullarda gelişiminin, transferinin