Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 165. Sayı (Nisan 2021)

ve yayılmasını desteklenmesi, çevreye duyarlı teknolojilerin geliştirilmesi, transferi, yayılması ve yayılmasını teşvik eden gelişmekte olan ülkeler için onaylanmış toplam fon tutarı içeriğinde elektrikli araçların şarj altyapısı ile enerji depolama çözümlerinde yapılması gereken atık yönetimi gibi konularda teknoloji transferi ilişkilendirilebilecektir. Elektrikli araçları üreten ülkelerde değişiklik olsa da mevcut araç üreticisi ülkeler ağırlıklı yürüyen bir otomotiv sektöründe bir aktarım olmasa bile araçları kullanan ülkelere yapılması gereken tek- noloji transferleri bulunmaktadır. Atıklar ile ilişkili maddelerin çalışıldığı bölümde aktarıldığı gibi elektrikli araçlar kaynaklı oluşacak zararlı atıkların araç kullanan ve teknoloji geliştirme- miş ülkelerin yalnız başına bırakılması halinde sürdürülebilir kalkınma hedeflerine erişebilmekte zorluklar olacaktır. Gelişmekte olan ülkelerde sadece teknoloji transferinin ötesinde kendi teknolojilerinin üretir hale gelmelerini sağ- layacak altyapıyı daha sürdürülebilir hale gelmesini sağ- layacaktır. Sürdürülebilir kalkınma hedefleri içindeki amaç ve göstergeler incelendiğinde 9. amaç olan sanayi, yeni- likçilik ve altyapı dayanıklı altyapılar tesis etmek, kapsayıcı ve sürdürülebilir sanayileşmeyi desteklemek ve yenilikçiliği güçlendirmek içindeki ulaşım modlarına göre yolcu ve yük hacmi içindeki kaynakların daha verimli kullanımının artırıl- ması ve temiz ve çevresel açıdan daha sağlam teknolojiler ve sanayi süreçlerinin daha çok benimsenmesi yoluyla altyapının ve güçlendirme sanayilerinin sürdürülebilir hale gelecek biçimde geliştirilmesi, yenilikçiliğin teşvik edilmesi ve her 1 milyon kişi içindeki araştırma geliştirme alanında çalışan kişi sayısının, kamu araştırmalarının, özel araştırmaların ve hükümet harcamalarının önemli ölçüde artırılması yoluyla bilimsel araştırmanın geliştirilmesi ve sanayi sektörlerinin teknolojik yetkinliklerinin genişletilmesi, Afrika ülkelerine, en az gelişmiş ülkelere, karayla çevrili gelişmekte olan ülkelere ve gelişmekte olan küçük ada devletlerine genişletilmiş finan- sal, teknolojik ve teknik destek verilmesi yoluyla gelişmekte olan ülkelerde sürdürülebilir ve dayanıklı altyapı geliştirmenin kolaylaştırılması ile ilişkilendirilebilecektir. Bu şekilde sadece hazır olan teknolojilerin paylaşılması yerine kendi gelişim ortamlarını sağlamak 14. amaç olan nitelikli eğitim kapsayıcı ve hakkaniyete dayanan nitelikli eğitimi sağlamak ve herkes için yaşam boyu öğrenim fırsatlarını teşvik etmek için önemli bir kazanım sağlatacaktır. Teknolojileri geliştirmek için çalışan ülkelerde araştırma geliştirme altyapısının oluşturulması için yapılan destekler en küçük yaştaki okullardan yüksek öğrenime kadar zenginlik yaratacaktır. Sanayisi ve teknoloji gelişimi olan yerlerdeki okulların ve eğitimin kalitesi çevreden etkilenmesi çok doğaldır. Bu bir ülkenin içinde bile sanayi ve teknoloji imkanların daha fazla olduğu bölgelerdeki okullar daha olumlu etkilenirken, bu imkanların az olduğu bölge- lerdeki eğitimler de teknik alanda daha zayıf kalmaktadır. 4. DIREK ETKISI OLMAYAN AMAÇ VE GÖSTERGELER Günlük hayatımızda ulaşım artık temel ihtiyaç haline gel- diği için bu alanda yapılan her değişiklik az ya da çok hayatın tüm alanlarını etkilemektedir. Fosil yakıtlı olan araçlardan elektrikli araçlara geçiş ile birlikte de aşağıda sayılan madde- lerde dolaylı olarak mutlaka etki olması ile şu anda eşlenebi- lecek direk etkisi olmadığı için bu şekilde sınıflandırılmışlardır. Araç ve yakıtlarına ait endüstriler global ekonomiler içinde büyük bir paya sahip oldukları için yaşanan değişimler hem toplumlar arası değişimlerde hem de toplumların içindeki kesimlere ait paylaşımların değişmesinde rol oynayacaktır. Örneğin araçların petrol ürünleri yerine elektrik kullanması ile bile enerji kaynaklarının değerleri, bölgesel zenginlikler ve ülkelerin jeopolitik konumları etkilenecektir. Sürdürülebilir kalkınma hedefleri içindeki amaç ve göster- geler incelendiğinde; 2. amaç olan Açlığa son; açlığı bitirmek, gıda güvenliğine ve iyi beslenmeye ulaşmak ve sürdürülebilir tarımı desteklemek, 5. amaç olan Toplumsal cinsiyet eşitliği Toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak ve tüm kadınlar ile kız çocuklarını güçlendirmek, 8. amaç olan İnsana yakışır iş ve ekonomik büyüme istikrarlı, kapsayıcı ve sürdürülebilir ekonomik büyümeyi, tam ve üretken istihdamı ve herkes için insana yakışır işleri desteklemek, 10. amaç olan Eşitsizliklerin azaltılması ülkeler içinde ve arasında eşitsizlikleri azaltmak. 16. amaç olan Barış, adalet ve güçlü kurumlar Sürdürülebilir kalkınma için barışçıl ve kapsayıcı toplumlar tesis etmek, herkes için adalete erişimi sağlamak ve her düzeyde etkili, hesap verebilir ve kapsayıcı kurumlar oluşturmak başlıkları altındaki göstergeler ile incelendiğinde direk etkilendiği içerik olmadığı görülmektedir. SONUÇ Sürdürülebilir kalkınma hedefleri ile elektrikli araçlara dönüşümün incelendiği bu çalışmada; elektrikli araçların hayatımıza nasıl girdiği, ne gibi değişiklikler yarattığı ince- lenerek, sosyal hayatta etkisi olacak bu değişimin amaç ve hedeflerdeki olumlu ya da olumsuz nasıl etki yarattığı konusunda yorumlar yapılmaya çalışılmıştır. Elektrikli araçlar hayatımıza bizim neslimizden bile önce girmesine rağmen yeterli teknoloji geliştirilememesi nedeniyle yer bulamamış, fakat günümüzde gelişen teknoloji ve çevre hassasiyeti nede- niyle tekrar hayatımıza girmiştir. Çevre açısından etkinin nasıl yaratılacağı konusundaki başlıklar ve içten yanmalı motordan elektrik motoruna geçiş ile edinilen hava kirliliği ve emisyon salınımında azalım, elektrikli araçlar ile kullanımı artan kimya- MAKALE 30 Enerji ve Çevre / Nisan 2021 enerji-dunyasi.com