Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 167. Sayı (Temmuz-Ağustos 2021)

Enerji ve Çevre / Temmuz-Ağustos 2021 17 enerji-dunyasi.com toplumların refahını yükseltebiliyor olması en önemli faktörler arasında. • Gelecek nesillerin kendi ihtiyaçla- rını karşılama yeteneklerinden ödün verdirmemesi gerekiyor. Güneş enerjisini düşünelim mesela; gele- cekte dünyada ne olabilir ki güneş bir ısı ve ışık kaynağı olarak bundan etkilensin? Ya da rüzgar; dünyada canlılık var oldukça esmeye devam edecek... • Dünyadaki herkes tarafından kulla- nılabiliyor olmalı. (Fosil kaynaklar sadece bu sebepten ötürü bile sür- dürülebilir değildir. Topraklarında petrol çıkmayan ülkeler ne yapsın! Coğrafya kaderdir diyip geçiştirmek olmaz elbette.) Yenilenebilir Enerji Nasıl Sürdürülemez Olabilir? Yenilenebilir enerji doğru kullanıl- dığı takdirde geleceğimizi tehdit eden çevre sorunlarına çok önemli bir çözüm olabilir. Fakat bazı noktalarda yenilene- bilir enerjinin sürdürülebilirlik kriterlerini karşılayamadığını belirtmekte fayda var. Bu aslında enerji kaynaklarının kendi özelliklerinden değil, insanoğlunun onu yanlış kullanmasından ya da yönetme- sinden kaynaklanıyor. Bunu bazı örnek- lerle anlamaya çalışalım. • Güneş enerjisi çok temiz, güvenli, verimli ve ucuz (özellikle güneş- lenme süresi uzun olan ülkeler için) bir kaynaktır. Fakat siz içerisinde yüzlerce, binlerce güneş paneli olan bir tarlayı bir tarım arazisi üzerine kurarsanız, bölgedeki tarım faaliyet- leri bundan olumsuz etkilenecektir haliyle. Tarım üretimi azalacak, bir sürü tarım işçisi işsiz kalacak. Güneş enerjisi projelerinde bu faktörler de göz önüne alınmalı. • Rüzgar, çok verimli, temiz, uygun fiyatlı ve uzun ömürlü bir enerji kay- nağı. Bu enerjiyi boyu onlarca, hatta yüzlerce metreyi bulabilen rüzgar türbinleri aracılığıyla elektrik ener- jisine dönüştürüyor ve kullanıyoruz. Fakat bu türbinler, kimi zaman kuş ölümlerine ya da yaralanmalarına neden olduğu için kamuoyundan tepki alabiliyor. Yani çevreci diye kurduğumuz bir sistem, ironik bir şekilde bölgedeki ekosistemi tehdit edebiliyor. Bunun için rüzgar enerjisi projeleri için yapılan fizibilite çalış- malarında bölgedeki kuş hareketleri de incelenmelidir. Rüzgar türbinle- rinin özellikle göçmen kuşların göç güzergahlarının dışına kurulması büyük önem arz ediyor. • Hidrolik enerjisini de yine bir diğer yenilenebilir enerji kaynağı ola- rak kabul ediliyor. Bu enerjiyi de akan bir nehrin ya da inşa edilen bir barajın üzerine kurduğumuz hidroelektrik santralleri vasıtasıyla kullanıyoruz. Fakat takdir edersiniz ki küresel ısınma ve iklim değişikli- ğinden dolayı gezegenimizdeki su kütleleri büyük tehdit altında. Yani bugün aktif olarak kullandığımız bu sistemler, gelecekte - bulunduğu bölge için - işlevini kaybedebilir ya da verimsiz hale gelebilir. Dahası, bu sistemlerin kurulması için doğal