Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 169. Sayı (Ekim 2021)

32 Enerji ve Çevre / Ekim 2021 enerji-dunyasi.com türbin giriş hücreleri ise rüzgar türbin- lerini ana omurgaya, yük akış yoluna göre bakarsak, 3.8 MVA gücünde 0.69/34.5kV step up transformatör ve bu transformatörün yüksek geri- lim tarafından bağlı olduğu gaz izoleli Ring Main Unit (RMU) üzerinden bağ- larlar. Ana elektrik odasında bulunan 2 adet transformatör çıkış hücresinden, 630kVA olan transformatör ana elektrik binasının iç ihtiyacını karşılayacak olan iç ihtiyaç transformatörünü, 3150kVA transformatör ise soğuk hava depo- sunu enerjilendirecek olan soğuk hava deposu transformatörü besleyecektir. Ana elektrik binasında bulunan sera çıkış hücresi ile sera elektrik binasında bulunan giriş hücresi 34.5kV sera şalt sistemini ana elektrik odasına bağla- maktadır. Böylelikle sera yükleri hem rüzgar türbinlerine hem de şebeke sistemine bağlanmış olmaktadır. Sera şalt sistemi ise 1 adet giriş fideri ve 6 adet transformatör çıkış fiderinden oluşmaktadır. Bu çıkışlar 1250kVA gücünde 34.5/0.4kV Sera iç ihtiyaç transformatörünü ve tesiste bulunan kazanları panolarını beslemek üzere de 3 adet 2500kVA gücünde 34.5/0.4kV kazan transformatörlerini besleyecek- tir. Ayrıca 2 adet 2500kVA gücünde, 34.5/0.4kV Sera Aydınlatma trans- formatörleri öngörülmüştür. Kazan panoları ve sera aydınlatma alt dağı- tım panoları LV ana dağıtım panoları üzerinden enerjilendirilmektedir. Sera binası iç ihtiyaç ana dağıtım panosu sera proses sisteminde bulunan hava- landırma, perde, bitki ısıtma, evapora- törler, fanlar, filtreler, eşanjörler, sulama sistemlerini besleyebilmektedir. Sistemin; • Şebeke besleme, • Şebeke ile rüzgar türbinleri bes- leme yük akış analizleri, • Şebeke besleme, şebeke ile rüzgar türbinleri besleme 3 faz kısa devre ve 1 faz kısa devre, • Şebeke besleme, şebeke ile rüzgar türbinleri besleme 1 faz-toprak kısa devre, analizleri PSS® SINCAL yazılımı veya benzeri yazılımlar ile modellen- dirilir. Örnek tesis yük akış modelle- mesi şekil 3 te görünmektedir. Elektrik güç sistemlerinde meydana gelebi- lecek ani güç kayıplarının, hatalar ve arızaların giderilebilmesi için koruma koordinasyon şebeke ile selektif olacak şekilde, kısa devre hesaplarında VDE 0102/2002-IEC 909/2001 standardı, koruma koordinasyon simülasyonları ve koruma parametreleri ayar değerle- rinin hesaplanmasında IEEE 242-2001 standardı temel alınmalıdır. Bu tip bir sera tesisinin SCADA HMI ekranları üzerinden uzak kumanda kurulumlarının yapılması ve tesisin sağ- lığının izlenmesi tüm tesisin kolayca işletilebilmesi açısından önerilir. Bu nedenle uzak kumanda, koruma ve haberleşme fonksiyonlarının tamamı- nın sağlanabilmesi için orta gerilim hücrelerinde yeni nesil, esnek ve akıllı cihazlar olan koruma röleleri kullanıla- bilir. Röleler SCADA sistemi ile ihtiyaca uygun biçimde seçilmiş olan haber- leşme portları üzerinden IEC61850 haberleşme protokolü veya farklı bir protokol ile haberleştirilebilir. Rüzgar türbinlerinin durumları, alçak gerilim Şekil 2. Yüksek Teknoloji bir sera tesisine ait örnek tek hat şeması TEKNİK