Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 172. Sayı (Mart 2022)

47 ENERJİ ve ÇEVRE • Mart / 2022 KONUK YAZAR EMİRHAN AKBULUT Elektrik Elektronik Mühendisi Omega Elektrik Pano İş Geliştirme Uzmanı REÇETE: Düşük Enerji ve Yüksek Verimlilik S izlere bu yazımda günlük hayatımızın hemen hemen her köşesinde yer edinen bir kavram ile sizlerle buluşmak istedim. O kavram hayatımızı adeta bir sarmala alan ve her alanda kulla- nımına muhtaç olduğumuz yegâne unsur olan enerjidir. Enerji birçok şekilde ortaya çıka- bilir ve bizler de çıkarıldığı şekil- deki halinin neredeyse her seferinde amaçlanan kullanımı için bir yakıta dönüştürmekteyiz. Örneğin, rüzgâr veya güneş enerjisini kullanabilmemiz için elektriğe dönüştürülmesi gerekir. Benzer şekilde, topraktan çıkartılan ham petrolünde yakıt olarak birçok yerde kullanılabilmesi için benzine, dizele, jet yakıtına, sıvılaştırılmış pet- rol gazına, elektriğe dönüştürülmesi gerekmektedir. Kullanıma erişmesi için dahi bu enerji kaynaklarının bir kısmı işlemler sırasında kaybolurken bizlere düşen görev ise bu enerji kay- naklarını azami ölçüde doğru kullan- mak ve telafisi belli oranda da olsa mümkün olan yenilenebilir enerjiden yana tercih yapmak. Teknik olarak aktarmak gerekirse de enerji santralleri genelde elektrik ihtiyaç duyar. Enerji santrallerinde soğutma sistemleri de çoğunlukla sıcak su veya hava şeklinde doğaya ısı salabilir. Sonuç olarak etrafa kocaman bir verimsizlik tablosu çıkar. Ayrıca her gün evlerimizi ısıttı- ğımızda, arabamızı sürdüğümüzde veya yemeğimizi pişirdiğimizde, yani her enerji kullandığımızda, bu ener- jinin bir kısmını boşa harcarız enerji verimsizliği çevreyi gereğinden fazla kirletirken, para dahil olmak üzere, kaynaklarımızın göz ardı edilemez bir kısmını boşa harcadığımız anlamına gelir. Sanırım bir Elektrik Elektronik Mühendisi ve İş Geliştirme Uzmanı olarak sektörümüze, ülkemize, cebi- mize ve en önemlisi doğaya katkı sunmak adına yapmamız gereken çalışma, araştırma ve yoğunlaşma unsurumuz yenilenebilir enerjileri hayatımıza daha çok nasıl alabilir ve bu verimliliği daha yüksek seviyelere çıkabiliriz çünkü gelecek bizleriz. Gelecekte yer edinirken en büyük kozumuz kimin enerjisi daha yüksek mottosu olacaktır. Başka konularda buluşmak dilek- lerimle. Enerjimiz yüksek verimliliği- miz bol olsun. üretmek için kömür gibi birincil bir yakıtı yakarak alınan ısıyı kullanır. Su, buhar oluşturmak için kaynatı- lır ve gaza dönüştükçe genişler, bu da devamında türbinleri döndürür. Bu hareket (mekanik hareket) daha sonra elektrik olarak saklanır. Ancak giriş yakıtının göz ardı edilemez bir parçası, dönüştürme sırasında atık ısı olarak kaybedilir. Günlük hayatı- mızda da dizüstü bilgisayarlara, ara- balara veya diğer pek çok elektronik cihazlara benzer olarak enerji sant- ralleri de çalışırken ısı üretir ve aşırı ısınma riskini ortadan kaldırmak için de soğutma sistemlerine sahiptir. Böylelikle enerji santralleri veya petrol rafinerileri, günlük çalıştırma faaliyetlerini ve dönüştürme işlemini gerçekleştirmek için enerjiye ihtiyaç duyar. Tahmin edilebileceği gibi enerji sistemleri de çalışmak için enerjiye