Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 173. Sayı (Nisan 2022)

20 ENERJİ ve ÇEVRE • Nisan / 2022 GÖRÜŞ İBRAHİM ERDEN Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği Başkanı Enerji Bağımsızlığı için Yenilenebilir Kaynaklara Ağırlık Verilmeli 2 021 yılı ortasından itibaren hızla artan enerji ve ham- madde talebiyle beraber yoğun şekilde artan küresel hammadde ve tedarik zinciri sıkıntı- ları, bu nedenle dünya çapında olu- şan global enflasyonist ortam, yakın zamanda hızla bir savaşa dönüşen Rusya-Ukrayna krizi ve bu nedenle gerilen Rusya-NATO ilişkileri gibi önemli küresel sorunlar nedeniyle tüm emtia ve enerji maliyetlerinde olağanüstü artışlar meydana geldiğini görmekteyiz. Artan bu maliyetler hem dünya hem de ülkemizde enflasyon etkileri olarak iktisadi hayatımıza yansımakta, ayrıca enerji arzında da kısa vadede önemli riskler ortaya çıkarmaktadır. Bu riskleri azaltmak ve yüksek tedarik maliyetleriyle tekrar karşılaşmamak için en doğru çözümü- nün yabancı kaynaklı petrol, kömür ya da doğalgaza bağımlılığımızı azal- tacak şekilde rüzgâr ve güneş gibi yerli ve yenilenebilir kaynaklara daha fazla ağırlık vermek olduğu kanaatindeyiz. RES üretimlerinin yüksek olduğu gün ve saatlerde spot piyasada oluşan saat- lik fiyatların düşük olması bu görüşü desteklemektedir. Devletimiz de bu amaçla YEKA ve benzeri kapasite ihalelerini yapar- ken, büyük tüketicilerin kendi ihtiyaç- larını karşılamak için güneş ve rüzgâr içerisinde kalınarak” aranması ve yeni yatırımların güçlü biçimde teşvik edil- mesi olduğu kanaatindeyiz. Bilindiği üzere, enerji yatırımlarında yatırım kararları alınırken pek çok faktör göz önünde bulundurulmaktadır. Özel- likle finansman faktörü dikkate alın- dığında yeni düzenlemelerin hassasi- yetle planlanması yeni yatırım moti- vasyonunu azaltmadan yenilenebilir enerji alanında gücümüzü arttırmak açısından oldukça önem arz etmekte- dir. Bugün bulunan çözümlerin ileride daha büyük yatırım sorunlarına sebep olmaması noktasında hassasiyet gös- terilmelidir. Bu noktada, yakın geçmişte başka ülkelerde uygulanan bazı önerilerin söz konusu ülkelerde yatırımların devamı açısından olumsuz sonuçlara neden olduğunu hatırlatmakta fayda görüyoruz. Bundan kaçınmak ama- cıyla ülke kurulu kapasitemizi hızla artırabilecek yeni kapasite artışları, hibrit santraller ve yeni YEKA ihale- leri gibi yeni yatırımların finanse edil- mesinde ek zorluklar ortaya çıkmadan bu zor dönemin atlatılması gerektiği kanaatindeyiz. Takdir edilmelidir ki ülkemizde yerleşik rüzgâr enerjisi yatırımcıları, COVID-19 pandemisi- nin başlangıcından 2021 yılı sonuna kadar geçen 2 yıllık dönemde 3.000 MW yeni rüzgâr kurulu gücünü sis- yatırımı yapabilmesi amacıyla çatı- larda ve arazide öz tüketim yatırımla- rını kolaylaştırmaya çalışmaktadır. Bu doğrultuda açıklanan kapasiteler ve teşvik düzenlemelerini memnuniyetle izlemekle beraber tümünün daha da artırılarak devam ettirilmesi gerek- tiğini düşünüyoruz. Zira en büyük önceliğimiz rüzgâr ve güneş gibi ener- jide tam bağımsızlığı destekleyecek ve hızla devreye alınabilecek kaynak- ların eksiksiz kullanılması olmalıdır. Bu doğrultuda kurulu gücümüzdeki her %1 yenilenebilir enerji artışı 250 milyon USD’lik yabancı kaynak itha- latına engel olacak ve cari açığın bu ölçüde azalmasını mümkün kılacaktır. Devletimiz mevcut koşullarda yeni yatırımların yapılması adına iyileş- tirici adımlar atarken özellikle dar gelirli vatandaşlarımız ile küçük esna- fımızı artan maliyet baskısına karşı korumaya gayret etmektedir. Bu niyetle, çeşitli sektörel sübvansi- yonlara ek olarak artan enerji fiyatları ile ilgili de yeni düzenlemeler yapıl- maya gayret edildiğini de görmekte- yiz. Bu doğrultuda devreye alınacak uygulamalarla ilgili olarak Bakanlıklar ve düzenleyici kurum yetkilileriyle de görüşmelerimizi sürdürmekteyiz. Bu görüşmelerimizde sektör temsilcileri olarak tekraren vurguladığımız şekilde çözümün ısrarla “serbest piyasa yapısı