gelişmişliğin en önemli ölçütüdür. 9-12 bin kWh/ yıl x kişi seviyesinde iken bu ülkemizde 2000 kWh/yıl x kişi seviyesine ulaşamamıştır. Ülkemiz gelişmiş ülke olmak için yıllık %4-6 arasında bir kalkınma hızı tutturmak zorundadır. %4-6 kalkınma hızı %6-9 elektrik talebinde artışa karşılık gelmektedir. Ayrıca ciddi bir nüfus artışı ve kentleşme hızının olduğu da bir gerçektir. Bu etkenlerle yıllık elektrik enerjisi talebinin %10 artacağı tahmini yapılmaktadır. Bu yıllık %10 artışın karşılanabilmesi için ülkemizin yatırımın cinsine bağlı olmak üzere yılda 4-5 milyar USD'lık enerji yatırımı yapması gerekli görünmektedir. (Türkiye'nin kurulu gücü Termik Santralde 19.406 MW, MAKALE / ARTICLE Bu çıkmazdan kurtulmak için kurulan EPDK ise kayıp kaçak oranı, hatların kullanımı, gece-gündüz elektrik kullanım oranını esas alarak yeni bir fiyatlandırma icat etti. "Bölgesel Elektrik Fiyatı." EPDK bu tarife için hükümetten izin alamayınca Temmuz 2003'den itibaren "İl Bazında Elektrik Tarifesi" kararını uygulayacağını açıkladı. EPDK'nın bu kararına göre Elektrik Enerjisi fiyatları 43 ilde azalırken, 38 ilde yükselecek. izmir'de en düşük fiyat (mesken) 101.100,-TL/kWh olarak ve en yüksek fiyatta 292.200,-TL/kWh olarak Hakkari'de uygulanacak. Böylelikle; elektrik alanında verimlilik, rekabete açılma, nitelikli (kaliteli), ucuz enerji söylemiyle karlı bölgeler özelleştirmeye yönelik parçalanmaktadır. Amaç Hidrolik Santralde 12.230 MW, Rüzgarda 19 MW, 2001 yılı i çi n Almanya budur. Ama olayın kayıp-kaçak boyutu, olmak üzere 31.655 MW'tır. Bu gücün %10'u 3000 MW yapmaktadır. Santral cinsine bağlı olarak 1 kW için 1000 $ yatırım bedeli üzerinden bu tutar 3 Milyar $, faiz, yenileme, hat tesisi, vb. 1000 m3 doğal gazı 62$ - 102 $ arasında aldı. Türkiye ise 130 $'dan başlayıp 160 $'a kadar gaz aldı. Türkiye'de tek dağıtıcı konum da olan BOTAŞ ise sanayiciye gazın 1000 m3'ünü 189 $'a kadar sattı . Bu fiyat konutlarda 240 $'a kadar çıktı. sosyal boyutu, yatırım ve bölge ayrımcılığı boyutu, hukuki boyutu göz ardı ediliyor. Özetle elektrik enerjisinin Kısaca ul usal enerji politikasızlığı bizi , yani halkımızı pahalı enerj i geleceği karanlık. için düşünülen ise 1 Milyar $'dır.) Bunun manası yani 4 Milyar $'ın Türkiye'de üretilen kullanmaya mahkum etti . Enerji yönetimini keşfetmel iyiz yıllık enerji miktarına bölünmesi ile elektriğin kWh'ı başına 3-4 cent arasında kapasite bedeli olarak ilave edilmek zorundadır. Diğer taraftan ülkemizde %24-%25 oranında kayıp kaçak oranı bulunmaktadır. Bunun parasal değeri 1,2 ila 1,4 Milyar$ civarındadır. (2002 yılı üretilen elektrik 125 Milyon kWh bunun %24 ü 30 Milyon kWh TETAŞ satış fiyatı 80.000 TL/kW ile çarpılmasından oluşan fiyat). Bunun da elektrik enerjisi satış fiyatına etkisi 1 cent/ kWh civarındadır. Bu iki kalemin toplanmasından yani kapasite bedeli için 3-4 cent/kWh ile kayıp-kaçak oranı için 1 cent/kWh ilavesi ile 4-5 cent arasındaki kaçınılmaz gider oluşmaktadır. Ülkemizde elektrik enerjisi satışının 6-8 cent/kWh olduğu düşünülürse o zaman elektrik enerjisinin ucuz olduğu bile söylenebilir. Nitekim Enerji Bakanı ucuzlatacağız söyleminden vazgeçti ve %6-8 oranında zam yapılacağı müjdesini verdi. Bugünlerde elektrik zammımızı kutlarız. Peki elektrikte durum bu da doğal gazda durum farklı mı? Maalesef hayır. Türkiye, dünyanın enerji kaynaklarının merkezinde, yakınında ama dünyada doğal gazı en pahalı kullanan ülkeler arasında. Türkiye'nin Rusya, Irak, İran Cezayir, Nijerya, Mısır, Kuveyt, B. Arap Emirlikleri ile gaz anlaşması var. 2001 yılı için Almanya 1000 m3 doğal gazı 62$ - 102 $ arasında aldı. Türkiye ise 130 $'dan başlayıp 160 $'a kadar gaz aldı. Türkiye'de tek dağıtıcı konum da olan BOTAŞ ise sanayiciye gazın 1000 m3'ünü 189 $'a kadar sattı. Bu fiyat konutlarda 240 $'a kadar çıktı. Kısaca ulusal enerji politikasızlığı bizi, yani halkımızı pahalı enerji kullanmaya mahkum etti. Bizim bu durumda ne yapmamız gerekiyor? Kendi enerji yönetimimizi keşfetmemiz gerekiyor. Bunun ilk aşaması yalıtımdır. Daha sonra enerji tasarrufunun diğer konuları gündeme gelecek. Pahalı malı mümkün olduğunca az ama etkin ve verimli kullanmanın yolunu mutlaka öğreneceğiz. ENERJi & KOJENERASYON DONYASI 63
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=