Enerji ve Çevre Dünyası 181. Sayı | Doğalgaz Dergisi 238. Sayı(Mayıs 2023)

51 DOĞALGAZ VE ENERJİ • Mayıs / 2023 SÖYLEŞİ Bu alanda 100kw’dan 30mw’a kadar çıkan dev bir pazar öngörüyoruz. Goo- dWe markamızın bu amaca hizmet edebilecek 250kw 1500V invertörünü bu yatırımcılara tavsiye ediyoruz. Tür- kiye’de kurulu gücünü gerçekleştiren markalar hariç, her global marka gibi biz de 100kw 136kw arasında olan invertörlerin tedarikinde sıkıntılar yaşıyoruz. Diğer bir önerimiz ise yine bu ihtiyaçları rahatlıkla karşılayabile- cek 50kw 5 MPPT ve 60kw 6MPPT ürünlerimiz… Bu ürünlerle olası bir yatırımda yaklaşık 9000 USD gibi bir artış oluyor ancak, bu konuda uzman olmayan diğer markalardan 100 kw ürün tercih etmektense sağlıklı ve güve- nilir bir çözüm olduğunu belirtebiliriz. Şu anda bizde 100kw ürün var diyen tüm markalar Mosfed teknoloji veya bilinmez IGBT kullanıyorlar. Pazarda pastadan pay almak için çabalayan bu markalar, hammadde olarak rastgele komponentler kullandıkları için BOM listesinden çıkmış oluyorlar. Bunun anlamı TUV IEC EN gibi sertifikas- yon kuruluşların taahhüt ettikleri ilk malzemelerle ürünleri örtüşmüyor ve risk taşıyan tarafa geçiyorlar. Malesef bu uygulamalar yüzünden Türkiye bir invertör çöplüğüne dönecek. Bu projeleri gerçekleştirirken karşınıza çıkan zorluklardan kısaca bahseder misiniz? Arazi projelerinde YEKA dediği- miz işler, proje tasarımından devreye almaya kadar partnerler ve yatırımcı- larla sürekli irtibatta olmamız gereken projelerdir. Bu işlerde en küçük yanlış yatırımcıları doğrudan etkileyebilir. Bu sebeple teknik servis ve satış depart- manlarımızda tecrübeli mühendisler ile çalışarak, işin her aşamasında partner ve yatırımcılarımıza destek oluyoruz. Aynı zamanda AG Pano Trafo OG Pano tamamını GoodWe olarak suna- biliyoruz. Burada bakım anlaşmaları yaparak tüm sorumluluğu alıyoruz ve %100 müşteri memnuniyeti sağlıyoruz. 2021-2022 yıllarında, HT Serisi İnver- törlerde fabrika uygulamaları ve arazi projelerinde altyapıların iyi olmaması sebebiyle birden çok GES bağlantıla- rının doğru olmadığını gördük. Güneş görmeyen ülkelerde uygulanan %40-50 DC yüklemesi özelliğinin, Türkiye gibi çok güneşli bir ülkede uygulanmasına izin verilmesi sebebiyle alıcılara faz- ladan panel satıldığına çok kez şahit olduk. Türkiye için %20-25 DC yükle- meleri yeterlidir. Bunun en kötü örnek- lerinden biri Şanlıurfa, Gaziantep gibi yaz aylarında iklimin çok sıcak olduğu bölgelerde yapılması sonucunda inver- törler hatalı kullanıma maruz bırakıldı. Bunun üzerine DC kablosundan tasar- ruf etmek için Norminal DC girişi 650- 850 voltajken, 900-1000V arasında stringler gördük. Altyapı konusunda bir GES projesi kurulmadan önce fabrika altyapısının kontrol edilmesi gerekir. Bu süreç tamamlanmadan başlanan bir projede Kompanzasyon Harmonikler, GES projesinin bağlanacağı dağıtım pano veya AG kontrol edilmediği için invertörler doğru çalışmadı. Bu şartlar altında bir İnvertör çalışsa bile uzun vadede sorun olacağı bilinmeliydi. Bunun önüne geçmek için invertör satışlarımızı yapmadan önce bu verileri müşterilerimizden istiyoruz veya tes- pit için servis ekibimizi ücretsiz şekilde proje alanına göndererek raporlamasını yapıyoruz. Yatırımcıların bu projelere başlamadan önce mutlaka altyapı tes- piti yaptırarak koşulların dünya stan- dartlarında olduğuna emin olmaları gerekir. Sizin hizmet verdiğiniz alanda, solar invertör ve depolama sistemlerinin geleceğini nasıl görüyorsunuz? Dünyadaki çip krizinin sizin ürünlerinize yansıması nasıl oldu? Herkesin ortak bir sorunu maalesef “chip krizi” deniyor ama aslında bu IGBT krizi yani inverter kalbi ile ilgili bir sorun. Ancak otomotiv elektrikli arabalarında da kullanıldığı, bu sek- törde ham madde tedarikçileri tarafın- dan yapılan alımlar daha yüksek olduğu için öncelik bu sektöre veriliyor. Dünya pazarında IGBT kullanan birçok inver- ter üreticisi var ve bunların çoğu Alman veya Amerikan markaları. Bu markalar, yarı iletken üreticisi olarak dünya paza- rında lider konuma sahiptir. 2023'te, bu markaların üretim kapasitelerinin %70'inde çalıştıkları ve %10-15'inin güneş sektörüne, %5'inin diğer sektör- lere ve geri kalanının tamamen elekt- rikli arabalara ayrıldığı görülmektedir. Araba galerilerinde de yeni araç bulu- namıyor ve sipariş verildiğinde mini- mum 4 ay veya 1 yıl bekleniyor. Aynı durum IGBT sektöründe de yaşanıyor; hammadde IGBT tedarikçileri teslimat sürelerini sürekli erteleyebiliyor ve üre- tim kapasiteleri talepleri karşılamıyor. Depolama konusunda elektrik fiyatlarının yüksek olduğu ülkelerde talep patladı ve kapasite yetersizliğin- den dolayı 4-5 aylık üretim süreleri gibi inanılmaz tedarik sorunları yaşanıyor. Örneğin, Almanya'da bir müşteri 10 kW bir sistem kurmak istediğinde, %40 peşinat vererek en az 4 ay veya 8 ay kurulum beklemesi gerekiyor. Bunun nedeni, inverter ve lityum batarya tes- limatlarındaki gecikmeler ve insan gücü kıtlığıdır. Gelecek yıllarda endüstriyel çözümlere daha fazla odaklanılması bekleniyor, çünkü mevcut kurulum- lar, özellikle yaz ve ilkbahar aylarında şebeke dengesizliği yarattığı için depo- lamanın önemi artacak. Bu depolama sistemleri, akşam saatlerinde kendi fabrika alt yapılarını güçlendirmek ve akşam saatlerinde kullanmak veya mer- kezi sistemlerde öğle saatlerinde talebin fazla olduğu peak saatlerinde şebeke dengelemek için kullanılacak. Yakın bir zamanda, yıllardır konuştuğumuz akıllı şebeke yönetimi gerçek olacak ve GoodWe gibi inverter üreticileri, kendi