Enerji ve Çevre Dünyası 183. Sayı | Doğalgaz Dergisi 240. Sayı(Temmuz 2023)

62 DOĞALGAZ VE ENERJİ • Temmuz / 2023 önemli bir parametre haline gelmiştir. Gerek yatırım gerekse operasyonel maliyetlerin optimum bir şekilde finanse edil- mesinde emisyon oranı ciddi rol oynamaktadır. Örneğin bir güneş enerji santrali ele alındığında; sahaya minimum operasyon, asgari oranda personel müdahalesi, öngörücü otomasyon sistemleri kullanımı ve talep-tahmin yazılımları kullanılması gibi çözümler emisyon oranını azaltacağı gibi operasyon maliyetlerini de düşürmektedir. Güneş enerji santrali ilk yatırım aşamasında değerlen- dirildiğinde yüksek maliyetler ile karşılaşılmakta ancak bu sistemler kısa sürede operasyonel maliyetleri ile başa baş nok- tasına ulaşmaktadır. İlk yatırım maliyetlerini eğer araştırma geliştirme projeleri aracılıyla desteklenirlirse yeşil inovasyo- nun başarılı örneklerini gözlemleyebiliriz. Dünyada olduğu gibi ülkemizde de ulusal destek prog- ramları tarafından teşvik-hibe çağrılarının yaygınlaştığı görülmektedir. Yerli ürün üretmenin yanında çevreye ve canlılara minimum zarar verecek çözümler geliştirmek, daha az enerji tüketen ürünlerin tasarlanması ve ürün ömürlerinin artırılması iklim değişikliği ve yeşil inovasyon dönüşümünde önemli bir yere sahiptir. İş süreçlerinin fikir aşamasından çıktının alınmasına kadar geçen ürün yaşam döngüsünde; kalite faktörü olarak, emisyon oranındaki değişim kıstas alınabilir. Bu kalite fak- törü şirketlerin ve otoritelerin karnesi olarak kullanılabilir. Her yeni iş ve süreç başlangıcında bu oranının azaltılacağının taahhüttü, kültürel olarak da bu edinim gerçekleşmesinde bağlayıcı olacaktır. Emisyon oranının düşürülmesi kalite faktörü olarak değerlendirilebileceği gibi belge-sertifikasyon ya da küresel ölçekte göreceğimiz kripto token uygulamaları ile maddiyat ve itibar açısından sürdürülebilirliğin teşvik edilmesini sağ- lamak da verimli bir karar olur. n Enerjide yeşil inovasyon için dikkat edilmesi gereken örnek ölçütler: TEKNİK