Enerji ve Çevre Dünyası 184. Sayı | Doğalgaz Dergisi 241. Sayı(Ekim 2023)

29 DOĞALGAZ VE ENERJİ • Ekim / 2023 SEKTÖRDEN “2 Yılda 14 Patent ve 32 Uluslararası Akademik Makale Ürettik” Dr. Mithat Bülent Özmen, yaklaşık 2 yıl önce doğal gaz dağıtım şirketleri arasında “lisanslı ilk ve tek” Ar-Ge Mer- kezi’ni kurduklarını belirterek, şunları ifade etti: “Ar-Ge Merkezimiz, ülkemize ve sektörümüze değer katacak akıllı şehircilik; enerji verimliliği; karbon- suzlaştırma; çevre koruma; iklim deği- şikliği; şebeke güvenliği ve yerli ürün geliştirme gibi konularda çok önemli çalışmalar yürütüyor. Bugüne kadar Türk Patent ve Marka Kurumu’na 23 fikri mülkiyet hakkı başvurusunda bulunduk. Bunlardan 14’ünün tescil işlemleri tamamlandı. Ayrıca ulusal ve uluslararası alanda 32 akademik yayın da Ar-Ge Merkezimizin çalışmaları paralelinde üretildi.” “Deprem Erken Uyarı ve Afet Önlem Projelerine Hız Kazandırdık” Dr. Özmen, Ar-Ge Merkezi’nde halen sürdürülen projelerin çoğunun odağında doğal gaz arz güvenliği oldu- ğunu belirterek, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Hepimizin malumu, olası bir Marmara depremi gerçeği var. Yönetime geldiğimizde ilk yaptığımız işlerin başında ‘Deprem Erken Uyarı Sistemi’ de dediğimiz; ‘İGDAŞ Dep- rem Risk Azaltım Sistemi’ni güncel- lemek oldu. Bu projeyle, İGDAŞ’ın mevcut doğal gaz dağıtım sistemindeki 832 bölge regülatör istasyonunun eksik kalan kısımlarını tamamlamak sure- tiyle, tüm bölge regülatörlerine kuv- vetli yer hareketi ivme ölçer cihazları monte ettik. Yine mevcut cihazların teknolojik versiyonlarını da yenileye- rek, daha yüksek hassasiyetle ölçüm yapabilen bir yapıya kavuşmalarını sağladık. Ar-Ge Merkezimizin Boğa- ziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi iş birliği ile başlattığı önemli projeler- den bir diğeri de “Fiber Optik Tabanlı Deprem Erken Uyarı Sistemi Geliştiril- mesi Projesi” (FOTDES)’dir. Projede, Marmara Denizi tabanında bulunan ve Adalar açıklarından geçen Ambar- lı-Pendik arasındaki mevcut fiber optik kabloların erken uyarı sensörü olarak kullanılması hedefleniyor. Bu çalışma ile olası bir Marmara depreminin, ger- çekleşme yerine bağlı olarak 3 saniye ile 30 saniye arasında bir erken uyarı süresi elde etmeyi hedefliyoruz. Bu sis- temin de yapay zekâ ve akıllı öğrenme süreciyle birlikte, 2024 sonuna kadar tamamlanmasını öngörüyoruz.” “Robot Göz Projemizle Doğal Gaz Hatlarımızda Daha Hızlı Tarama Yapabileceğiz” Bilimsel ve teknolojik gelişmeleri takip ederek yürüttükleri çok önemli bir başka projenin de “Robot Göz” de denilen “Boru İçi Denetleme Robotu” projesi olduğunu kaydeden Dr. Özmen, projeye ilişkin dikkat çeken şu açıkla- malarda bulundu: “Bu proje, İstanbul depremi öncesinde ve sonrasında olu- şabilecek risklerin analiz edilmesini sağlamak üzere, TÜBİTAK-RUTE iş birliği ile geliştiriliyor. Amacımız, çelik dağıtım hatlarında kesintisiz ola- rak yürütülecek robotik izleme sonu- cunda, doğal gaz hatlarının çok hızlı bir şekilde taranarak; hasarlı hatların tespiti ve bu hatlara erken müdahale olanağı sağlamak. 5 faz olarak tasarlanan proje- nin, halihazırda dördüncü fazına gelmiş durumdayız. 2024 sonunda bu projeyi de tamamlamayı planlıyoruz. Kahra- manmaraş depremi, hepimizin haya- tını derinden etkiledi. İGDAŞ olarak, biliyorsunuz depremin hemen sonrası, Hatay’a ‘İGDAŞ Arama Kurtarma Eki- bimizi gönderdik. Ekiplerimiz birçok vatandaşımızı, enkazdan sağ olarak kurtarmayı başardı. Ama deprem böl- gesinde çalışmalarımız bununla sınırlı değildi. İGDAŞ hasar tespit ve bakım onarım ekiplerimiz, 20 gün boyunca, Gaziantep, Kahramanmaraş ve Adı- yaman şehirlerinin doğal gaz dağıtım ve iletim hatlarındaki hasar tespit çalışmalarını sürdürdü. Gece gündüz bölgeyi baştan başa dolaşarak hasarlı hatların onarılmasına ve yeniden gaz verilmesine nezaret etti ve bizler için de çok önemli ve öğretici deneyimlerle döndü. Sertifikalı firmalarımızla Eylül ayı başından bu yana, bu deneyimleri- mizi de paylaştığımız ‘İGDAŞ Afet Acil Durum Yönetimi 2023 Bilgilendirme Toplantıları’ gerçekleştiriyoruz. Bu vesileyle bu toplantılara değerli katı- lımlarınızın İstanbul için çok önemli