Enerji ve Çevre Dünyası 185. Sayı | Doğalgaz Dergisi 242. Sayı(Kasım 2023)

53 DOĞALGAZ VE ENERJİ • Kasım / 2023 RAPOR ölçümlerinin en uygun şekilde yapıla- bilmesi için kamudan destek alınması gerekir. Ek olarak projelerin çevresel ve sosyal gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlanması, bölgeye/denize uygun teknolojik yöntemlerin belirlen- mesi, ulusal elektrik şebekesine erişimle ilgili başlıkların düzenlenmesi ve deniz üstü rüzgarda yerli sanayinin gelişimi ve istihdamın artırılması konularının da büyük bir dikkatle ele alınmasında fayda var ve raporda bu konudaki öne- rilerimizi de ortaya koyduk. En az bun- lar kadar önemli olan diğer başlıkları da ilgili ihale takviminin ve yöntemle- rinin (açık ihale) belirlenmesi, uygun teklifler için yeterli zaman verilmesi, uzun vadeli ve istikralı enerji tedarik anlaşmaları (PPA) hedeflenmesi olarak belirttik. Son olarak olası ekonomik dalgalanmalara karşı koruma ve ayrıca cezai yaptırımların etkin bir şekilde uygulanması da önerilerimiz arasında. Raporla ilgili olarak ilgili düzenleyici kuruluşlarla irtibatta olmaya devam edeceğiz.” Deniz Üstü Rüzgarda Akdeniz ve Ege Fırsatı Raporda, deniz üstü rüzgar ener- jisinin, büyük ölçekli ve temiz elekt- rik üretme potansiyeli sayesinde son yıllarda küresel yenilenebilir enerjide önemli rol oynadığı belirtiliyor. Tür- kiye’nin Akdeniz ve Ege Denizi’ndeki stratejik konumunun sürdürülebilir enerji kaynaklarına ulaşmakta önemli fırsat sunduğu ifade edilirken, Tür- kiye’deki deniz üstü rüzgar enerjisi YEKA yarışmalarını etkili bir şekilde tasarlayabilmek için, uluslararası deniz üstü rüzgar ihale uygulamalarının incelenmesinin öneminin altı çiziliyor. Çalışmada, Japonya, İngiltere, Fransa, Hollanda ve Danimarka’da gerçekleşen deniz üstü rüzgar ihaleleri inceleniyor. Birçok ülkede rekabetçi fiyatlar, verimli proje tahsisi ve çeşitli diğer faydalar elde etmek için ihale mekanizmaları- nın başarıyla uygulandığı vurgulanıyor. Diğer ülkelerdeki deneyimlerin, Türki- ye’nin deniz üstü YEKA yarışmaları için örnek olabileceği belirtiliyor. Rapora göre uluslararası alanda deniz üstü rüzgar yarışmalarında genel kriterlerin başında ‘Met-Ocean ve Deniz Tabanı Jeoteknik Ölçümleri’ geliyor. Met-ocean ölçümleri, meteo- rolojik ve oşinografik (dalga hızı, yük- sekliği, periyodu ve yönü, akıntı hızı ve yönü, deniz seviyesi, deniz sıcaklığı, deniz tuzluluğu, iletkenliği vb.) koşul- ların saptanması, planlanan deniz üstü rüzgar santrali projelerinin kurulum ve bakım-onarım süreçleri için güvenli koşulların bulunduğunun teminatı niteliğinde. Deniz tabanına ilişkin jeoteknik araştırmalar da proje geliş- tiricilerinin deniz üstü rüzgar türbini, trafo merkezi ve kablolama altyapısı- nın en uygun şekilde yerleştirilmesini sağlayabilmesi için kritik öneme sahip. Raporda, “İhale Yaklaşımı”, “İhale Organizasyonu”, “Teklif Süresi”, “Açık-Mühürlü/Kapalı Teklif ”, “İhale Hacmi”, “Enerji Alım Anlaşması”, “Yerli Aksam Gereksinimleri”, “Finan- sal Destek Mekanizmaları”, “Cezalar”, “Fiyatlandırma” ve “Şebeke Altyapısı”- nın ihale tasarımında en önemli kri- terler arasında olduğu ifade ediliyor. Bu kriterler arasında bulunan Enerji Alım Anlaşması süresini belirlemenin, projelerin finansmana erişimi için son derece önemli olduğu belirtiliyor. Yerli Aksam Gereksinimleri ise yerli ekipman/malzeme içerik yüzdesini belirlemek, ekonomik kalkınmayı ve yerel endüstrileri desteklemek açısın- dan önemli. Diğer yandan yarışmaya esas tavan fiyatın da katılımcılar için alacakları risklere karşılık finansman bulmalarına yardımcı olacak ve makul oranda finansal getiri sunacak şekilde belirlenmesinin önemli olacağı vurgu- lanıyor. Bu konuda İngiltere’den bir örnek verilerek Temmuz 2023 tari- hinde gerçekleştirilen 5 GW kapasiteli deniz üstü rüzgar enerjisi ihalesine, tavan fiyatın MWh başına 44 sterlin olmasından ötürü katılımcılar tarafın-