56 DOĞALGAZ VE ENERJİ • Mayıs / 2024 1. GİRİŞ İnsanoğlu zaman içerisinde kendi ihtiyacına yönelik olarak bilim ile birlikte birçok yeni buluş ve keşif ortaya çıkarmıştır. Bu çalışmalar sonucunda günlük hayatta olsun, teknik alanda olsun kullanabileceği birçok yeni ürün ortaya çıkarmıştır. Ortaya çıkan ürünler de yerinde kalmamış onlar da sürekli gelişerek daha yeni versiyonlar olarak günden güne değişiklik kazanmıştır. Kullanılan ürünler teknolojinin gelişimine göre şekil almıştır. Örneğin daha önceleri taşıma için kullanılan trenler buhar gücü kullanılarak hareket ettirilirken günümüz teknolojisinde elektrik kullanan yüksek hızlı trenlerin ortaya çıktığını görmekteyiz. Teknolojinin ilerlemesi ile birlikte kullanılan tüm ürünler ve donanımlar için elektrik ihtiyacı da artış göstermiştir. Şu anda neredeyse teknolojik olarak kullanılan tüm el aletlerinden ulaşımda kullanılan araçlara, endüstriyel fabrikalarda kullanılan makinalardan bölgesel izleme kontrol merkezlerine kadar her yerde elektrik olmazsa olmaz bir ihtiyaç olarak karşımıza gelmektedir. Elektriğe bu kadar ihtiyacın olduğu günümüz teknolojisinde de elektrik üretimi de birçok farklı kaynaktan ve farklı yollar ile yapılabilmektedir. Tek bir proses ile yüksek kapasitede elektrik üretiminin mümkün olduğu teknolojilerden birisi de buhar türbinli elektrik santralleridir. Buhar türbinli elektrik üretim santralleri teknolojisi yaygınlaşmış ve birçok noktada kullanımı olan bir teknoloji olarak karşımıza çıkmaktadır. Tek bir proses ile yüksek elektrik enerjisi elde edilen bu proses birçok karmaşık yapının bir araya gelmesi ile oluşmuştur. Bu sebeple buhar türbinlerinin çalışması esnasında izlenecek birçok nokta, takip edilecek birçok kriter ve güvenli ve emre amade şekilde uzun bir çalışma süresi elde etmek için birçok koruma sistemi mevcut durumdadır. 2. BUHAR TÜRBİNLERİNİN GENEL YAPILARI Buhar türbinlerinin olduğu farklı yapılarda termik santraller bulunmaktadır. En çok karşımıza çıkan buhar türbini kullanılan termik santraller aşağıdaki gibi söylenebilir. - Kömür yakıtlı termik santraller - Sıvı yakıtlı termik santraller - Gaz yakıtlı kombine çevrim santralleri - Nükleer yakıtlı termik santraller - Jeotermal Santraller - Biyokütle Santralleri Bu santrallerde bulunan buhar türbinleri prosesin büyüklüğüne göre çeşitli güçlerde dizayn edilebilmektedir. Ama ana çalışma prensibi olarak hepsi benzer yapıdan ibarettir. Termik santrallerde kabaca çalışma prensibini kazanlarda oluşan yanma etkisiyle oluşturulan yüksek sıcaklıkta ve basınçtaki buharın türbinlere gönderilmesi; türbinin gelen MAKALE Buhar Saflığı Kontrol ve Koruma: Örnek Koruma Sistemi Algoritma Oluşturma, Lojik Tasarım ve Uygulama Çalışması İncelemesi EKREM ÇARKACI Bilgin Güç Santralleri Enerji Üretim A.Ş. Samsun DGKÇ Santrali
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=