Enerji ve Çevre Dünyası 189. Sayı | Doğalgaz Dergisi 246. Sayı(Mayıs 2024)

60 MAKALE DOĞALGAZ VE ENERJİ • Mayıs / 2024 Bu parametreler ile tasarlanacak algoritmadaki limit değerleri üreticinin belirtilmiş olduğu referans değerler ile işleme alınmıştır. İlgili referans değerler aşağıda Tablo-2’deki gibi görülmektedir [7]. Yukarıdaki tabloda da belirtildiği üzere kirletici parametrelerin izin verilen çalışma aralığı normal değerler olarak görülmektedir. Normal değerler üzerinde 4 farklı ölçüm aralığı ile çalışma seviyeleri ve bu seviyelerdeki izin verilen çalışma zamanları belirtilmiştir. Santralde de yapılması planlanan kontrol sistemi mekanizması algoritması da bu seviyelere göre dizayn edilmiştir. Sistemde oluşturulacak koruma sisteminin hangi parametreleri izleyeceği ile ilgili olarak da sistemde buhar saflığını en çok etkileyecek olan sodyum ve katyonik iletkenlik değerlerinin izlenmesi ve bu değerlere göre oluşturulacak limit değerlere göre otomatik koruma sisteminin dizayn edilmesine karar verilmiştir. Literatür araştırmasında bulunan ve referans olarak belirlenen algoritmalardan çıkarılan sonuçlara göre takip edilecek sodyum ve katyonik iletkenlik değerlerinin aksiyon seviyelerinin belirlenmesi için oluşturulmuş diyagramlar Şekil-4 ve Şekil-5’de gösterilmektedir. Bu diyagramlarda sahada bulunan analizörlerden ölçülüp iletilmiş olan değerler kıyaslanarak algoritmaya giriş yapmaktadır. Ölçüm değer aralığının denk geldiği ölçülen değer algoritma sonunda isabet ettiği aksiyon seviyesi aralığının değerini çıkarmaktadır. Örneğin sodyum değerinin 8 ppb olarak ölçülüp algoritmaya girmesi ile karşılık geldiği karşılaştırma bloğu 6 ppb değerinden büyük 12 ppb değerinden küçük olduğu için üstten aşağıya doğru saydığımızda 3. sırada bulunan karşılaştırma (CMP) bloğuna giriş yaparak yine üstten alta doğru sayıldığında 3. seçim (SEL) bloğunu aktif edecektir. Seçim bloğu aktif olduğunda çıkışına 3 değerini gönderecek ve sodyum seviyesi Seviye-3 olarak algoritmadan çıkış yapmış olacaktır [8]. Her iki parametre için algoritmalardan belirli aksiyon seviyeleri çıkacaktır. Her iki parametre değeri için oluşan aksiyon seviyesinin beraber kıyasladığı ve koruma sistemini çalıştıracak bir final değerlendirme matrisinin de oluşturulması gerekmektedir. Buna ilişkin olan final aksiyon belirleme tablosu Tablo-3’de görünmekte olup buna ilişkin çalışacak algoritmaya ait diyagram da Şekil-6’da görünmektedir [8]. Yukarıda belirtilmiş olan algoritmalar ve buna ilişkin diyagramlar sistemdeki ölçümlerin sürekli ve düzgün yapıldığı durumlar için geçerli olmaktadır. Ancak normal çalışma koşullarında ölçüm yapan cihazların arızalanması, hataya geçmesi veya prosesten bozucu etki ile yanlış ölçüm yapması TABLO 2. Kirletici Parametreler İçin Limit Değerler ve İzin Verilen Çalışma Saatler Tablosu TABLO 3. Final Değerlendirme Matrisi Tablosu İzlenecek Parametre Birim Normal Çalışma Değeri 1. Aksiyon Seviyesi 2. Aksiyon Seviyesi 3. Aksiyon Seviyesi 4. Aksiyon Seviyesi Sodyum (Na) ppb ≤ 3 > 3 ≤ 6 > 6 ≤ 12 > 12 > 500 Katyonik İletkenlik µS/ cm ≤ 0,2 > 0,2 ≤ 0.35 > 0.35 ≤ 0.5 > 0.5 > 1 Yıllık İzin Verilen Toplam Saatlik Çalışma Süresi h/a Limit yok ≤ 2000 ≤ 500 ≤ 80 0 Şekil 4. Sodyum Ölçüm Değerleri Aksiyon Seviyesi Belirleme Diyagramı Şekil 5. Katyon İletkenlik Değerleri Aksiyon Seviyesi Belirleme Diyagramı

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=