SÖYLEŞİ/ INTERVIEW "Türkiye'de gaz fazlası var" iddiaları dile getiriliyor. Size göre bir gaz fazlası var mı? Bu yıl gaz fazlası öngörüyor musunuz? Bunun için ne gibi önlemler alıyorsunuz? Alım sözleşme/erinin bütününe baktığımızda bir arz fazlası görünüyor. Bu arzfazlasını ortadan kaldırmaya yönelik, bir yerde satıcıfirmalarla görüşmeler, asgari alım taalılıütlerini aşağı çekmeye yönelik çalışına/ar, bımıın yanında gaz dağıtım ve iletimi siiratle yaparak tüketimi artırmayll yönelik çalışımılllr hepsi dört bir elden devam ediyor. Bunlllrdan bir kısmı bizim Herkesin bildiği alım sözleşmelerimizvar. Bu alım sözleşmelerinin bütününe baktığımızda bir arzfazlası görünüyor. Bu arz fazlasını ortadan kaldırmaya yönelik, bir yerde satıcı firmalarla görüşmeler, asgari alım taahhütlerini aşağı çekmeye yönelik çalışmalar, bunun yanında gaz dağıtım ve iletimi süratle yaparak tüketimi artırmaya yönelik çalışmalar hepsi dört bir elden devam ediyor. Bunlardan bir kısmı bizim kontrolümüzde olan hususlar; yatırımların tamamlanması ve gaz tüketebilecekbölgeleregazın ulaştırılması gibi. Maalesefbugüne kadar burada bir gecikmeler zinciri yaşanagelmiş. Gecikmeler zincirini el birliğiyle yok etmeye uğraşıyoruz. Bütün bunlara rağmen, gazı her tarafa çekseniz de, mukavelesel olarak yapılan taahhütleri karşılamadığı takdirde buna yönelik olarak da elbette gerekli tedbirler alınır. Burada asıl olan mukavelelerde yazılıdır. Demin de söylediğim gibi mukavelelerölü belgeler değildir. Mukaveleler, sürenin sonuna kadaryürürlükte kaldıkları sürece sürekli değişen ve tarafların durumlarına kendisini uyarlayan belgelerdir. Zaten böyle bir şey söz konusu olmasaydı, kimse 25 yıllık taahhüt altına girmezdi. Bu yıl birgazfazlası yaşanacağını öngörmüyoruz. 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Yasası gereğince devretmeniz kontrolüınüztle ollln lıususlar; Yllfırımlarııı gereken kontratlarla ilgili çalışmalarda hangi aşamaya gelindi? taınmnlanınası ve gaz tüketebilecek bölgelere gazın Bu devir hangi yöntemle ve hangi tarihte gerçekleştirilecektir? ulaştırılması gibi. Maalesefbugüne kadar burada bir Mukavelelerin devrine ilişkin 4646 sayılı Yasanın icapları konusunda gecikmeler zinciriyaşanagelmiş. Gecikme/er zincirini e•L--,_�l ::.:, ı ::.:m�a::; la ::.:.r:-- d.evam ediyor. Bununla ilgiliönümüzdeikiseçenekvar; mukavele devri ya da miktar.devri. Mukavele devrinin yerine, miktardevrinin birliğiyle yok etmeye ıığraşıyoruz. ı öngörülen süre i ·sinde uygulama açısından daha rahat olacağını Bu durumun gaz arzını sıkıntıya sokacak bir kesi tiye y 1 açması söz konusu olabilir mi? Hayır. Bugün Rusya'nın GazExport şirketi, yıllardan beri dü yanı� çeşitli ülkelerine gaz satıyor. Zaman zaman hepsiyle uyuşm � ıklar olmuştur. Ama böylesine müşteri karşısında güvenilirliğini yitir� dayatmaların içine girebilmesi mümkün değil. Zaten böyle bir tavır akdin tamamen ortadan kalkmasını gündeme getirebilecek bir senaryoyu yaratır ki, Türkiye'nin Rusya'nın üçüncü büyük gaz müşterisi olduğunu düşündüğümüzde gerçekçi bir değerlendirme olmaz. Mavi Akım'da geçtiğimiz günlerde gaz alımına ara verilmişti. 1 Ağustos'tan itibaren tekrar gaz alımına başlandı. Burada bir sorun var mı? Şubat ayında Mavi Akım hattından gaz alındı. Mart ayına kadar devam etti. Biz alımı durdurma opsiyonumuzu kullandık. 1 Ağustos itibariyle tekrar gaz alımına başlandı. Gaz alımında herhangi bir sorun yok. Bu hattan bu yıl alınacak toplam gazın miktarı yaklaşık 800 milyon metreküp civarında olacak. Mevcut inşası süren ana iletim hattı projelerinde durum nedir? Ana iletim hatları olarak şu anda yapılmakta olan Sivas-Mersin hattı ve Konya-Nazilli hattı vardır. Bunlar şu anda fiilen başlamıştır. Bu işlerin başlamasında ihaleden bu yana iki buçuk yılı aşan bir gecikme söz konusudur. Artık gecikti, gecikmedi sözlerini bir yana bırakıp, 2005 yılı itibariyle bu güzergahlardaki bütün merkezlere gaz verebilir hale gelmek kesin hedefimiz. Önümüzdeki yıl başında da iletim hatlarının geçeceği güzergahlardaki illere gaz vermek üzere ulaştırma çalışmaları da devam edecektir. Bütün bu ana iletim hatları için tamamlanma tarihi en geç 2004 yılının sonu. dQşQnüyoruz. Bu erekli zeminlerde görüşüldükten sonra önümüzdeki iki hafta lçlnde kara erilecek bir husustur. Anlaşılması, algılanması ve �r kola bir sistem uygulayacağız. Asgari ihale edilecek rakam, belacakyıhlı ön •rülen tüketiminin yüzde 20'si. Yani 4.6 milyarmetreküp. 4846 sayılı asada değiştirilmesi gerektiğini düşündüğünüz maddeler var mı? asanın çizdiği çerçevede faaliyetlerimizi oluşturmak durumundayız. Yasanın şöyle ya daböyledeğişmesini isteme gibi bir şansımız yok. EPDK çalışıyor, Bakanlığımız çalışıyor. Biz de kendi boru hattı işletrneciliğimizi ve gaz ticaretimizi en etkin biçimde kendimize yasaların biçtiği görevi en etkin bir şekilde yapmak durumundayız. Bir taraftan gaz fazlası varsa, bir yandan da Şahdeniz gazı neden yapılmaya çalışılıyor? Türkiye coğrafyasına baktığımız zaman 70 milyon nüfus, yaklaşık 1 500 kWh kişi başına elektrik tüketimi. Bunlar gelişmekte olan ülke işaretleri. Dolayısıyla ülkemizde elektrik üretimi, sanayi faaliyetleri çok ciddi farklı noktalara gelecek. Hiçbir zaman için Türkiye'nin bugünkü sınırlarına hapsolup, artan bir nüfusa rağmen bugünkü üretim seviyeleri içerisinde kalacağını öngörmek mümkün de değil, doğru da değil, akılcı da değil. Bugün Türkiye'nin 201 1 yılına baktığımızzaman varolan mukaveleler toplamı 44 milyar metreküptür. Asgari alım taahhütleri içerisinde baktığımızda da 40 milyar metreküplük bir alım taahhüdü olacak. Buna Azerbaycan gazı da dahil. Bu yıl için Türkiye'nin tüketimi 20 milyar metreküp, önümüzdeki yıl için öngörülen tüketim 23 milyarmetreküp. Biz bu tüketimlerden söz ederken, Türkiye'nin sanayi coğrafyasına ulaşamamışız; Malatya'ya, Maraş'a, Antep'e, Adana'ya, Mersin'e. Turizm bölgelerindeki potansiyele ulaşamamışız; Muğla'ya, Antalya'ya. Sanayi ve ziraatpotansiyeline ulaşamamışız; lzmir'e daha yeni ulaştık. Dağıtım tam bir noktayagelmedi. Dolayısıyla biz bu durumda önümüzdeki yıl 23 milyar ENERJi & KOJENERASYON OÜNYASI 23
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=