Kanunu oluştu. Cumhurbaşkanı'nın onayından sonra da yürürlüğe girdi. Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra 6 ay içerisinde ikincil mevzuatları EPDK'nın çıkarması gerekiyor. Nasıl Enerji Bakanlığı'nın yardımlarını gördüysek, birlikte çalıştıysak, EPDK'yla da aynı şekilde birlikte çalışıyoruz. Birlikte iki toplantı yaptık. Sanırım ki bu 6 aylık süre içinde yine sivil toplum örgütlerinin, dağıtım şirketlerinin, bürokratların, Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'nün, TÜPRAŞ'ın, hepsinin üzerinde mutabakat sağlayacağı bir ikincil mevzuat oluşacak. Bu konuda çalışmalarımız var. Bu şekilde uyumlu bir çalışma sonucunda Petrol Piyasası Kanunu, her şeyden önce tüketiciye kaliteli ve uygun fiyatla ürün satılmasını sağlayacak. Şu anda Avrupa'da satılan 98 oktan kurşunsuz benzin, düşük kükürtlü motorin Türkiye'de satılmıyor. Petrol Piyasası Kanunu yürürlüğe girdikten sonra, fiyat oluşumları, uç fiyatlar serbest hale gelecek. Fiyatlar serbest olunca, kaliteli ürünü getirdiğinizde, daha yüksek fiyatla satma imkanı olacak. İkincisi, dağıtım şirketleri, sattığımız ürünlerin yüzde 60'ını TÜPRAŞ'tan almak zorunda. Ancak %40'ına kadar bölümü ithalat yoluyla getirilebiliyor. Yasa tam olarak devreye girdiği zaman 12 ya da 18 ay sonra, ithalat serbest olacak. İthalatın serbest olması ve serbest fiyatla satılması dolayısıyla, daha kaliteli ürün, daha kaliteli hizmet tüketiciye sunulacaktır. Yasanın hazırlık döneminde en büyük beklenti sektöre disiplin getirmesiydi. Yasa bu haliyle beklentinize cevap veriyor mu? Sektöre disiplin getirmesi açısından, önemli olan kanunun ya da ikincil mevzuatların çıkması değil, bunların uygulanması çok çok önemli. Bu çıkan kanun, uygulandığı takdirde, ikincil mevzuatlarla tam açıklık getirildiği taktirde, haksız rekabet diye bir konunun olacağını sanmıyorum. Çünkü haksız rekabet, dağıtım şirketleri açısından, bayiler açısından ve en önemlisi tüketici açısından önemli. Tüketici herhangi amblemli bir istasyona giriyor. O istas yondan, amblemini taşıdığı şirketin ürününü aldığını sanıyor. Fakat yüzde 100 amblemini taşıdığı şirketin ürünü olduğu �önünde bir garanti yok. Kanun devreye girip uygulanmaya başladığı takdirde, amblemini taşıyan şirketin ürünü olduğundan tüketici emin olacak. Bu yönden çok çok iyi. Dolayısıyla sektör açısından, bir dağıtım şirketi, milyon dolarlar civarında yatırım yaptığı bir istasyonda, başka bir dağıtım şirketinin ürününün satılmasını kabul etmez. Maalesef şu anda çok olmasa da yüzde 1-3 seviyesinde olsa da bu konu da var. Bunların hepsine disiplin getirecek diye düşünüyorum. Gerek dağıtım şirketleri, gerek bayiler açısından olsun, dağıtım şirketi ya da bayi, getirdiği ürünlerde Türkiye TSE spektlerini tutmadığı zaman, dağıtım şirketlerine 500 milyar, bayilere ise beşte biri kadar para cezası uygulanacak. Bir yıl içerisinde bu olay iki kez tekrarlanırsa ceza iki katına çıkıyor. Bu cezai uygulamalar da disiplin getirecek. Tüketici aldığı üründen emin olacak. SÖYLEŞİ / INTERVIEW Sektöre disiplin getirmesi açısından, önemli olan kanunun ya da ikincil mevzuatların çıkması değil, bunların uygulanması çok çok önemli. Bu çıkan kanun, uygulandığı takdirde, ikincil mevzuatlarla tam açıklık getirildiği taktirde, haksız rekabet diye bir konunun olacağını sanmıyorum. Çünkü haksız rekabet, dağıtım şirketleri açısından, bayiler açısından ve en önemlisi tüketici açısından önemli. İkincisi çok büyük cezai yaptırımlar var. Gerek dağıtım şirketleri, gerek bayiler açısından olsun, dağıtım şirketi ya da bayi, getirdiği ürünlerde Türkiye TSE spektlerini tutmadığı zaman, dağıtım şirketlerine 500 milyar, bayilere ise beşte biri kadar para cezası uygulanacak. Bir yıl içerisinde bu olay iki kez tekrarlanırsa ceza iki katına çıkıyor. Bu cezai uygulamalar da disiplin getirecek. Tüketici aldığı üründen emin olacak. Yüzde 100 ithalat yapma imkanı olduğunda, kaliteli ürünleri tüketiciye sunabileceksiniz. Şu anda akaryakıt fiyatları zaten yüksek. Yüksek oluşunun en önemli nedenlerinden biri de uygulanmakta olan vergi oranları. Yasa bu vergi konusuna bir çözüm getirecek mi; yoksa değişen bir şey olmayacak mı? Vergiler açısından yasada herhangi bir kıstas yok. Bu vergiler, hükümetlerin alacağı kararlara bağlı olarak değişiyor. Çıkan Kanunla, uç fiyatla, vergilerle ilgili herhangi bir madde yok. Bu tamamen Bakanlar Kurulu'nun yetkisinde. Yasanın hazırlık dönemlerinde en çok tartışılan konulardan biri TÜPRAŞ'ın da dağıtım şirketi kurabilme yetkisine sahip olmasıydı. TÜPRAŞ'ın özelleştirilmesi işlemi de şu anda yapılmış durumda. TÜPRAŞ'ın özelleştirilmesi ve dağıtım şirketi kurabilmesi, size göre piyasası nasıl etkileyecek? Aslında TÜPRAŞ dağıtım şirketi kurmalı mı; kurmamalı mı diye baktığımızda, petrol işi bir bütündür. Dikey entegrasyon denilen, araması, üretimi, pazarlanmasıyla bir bütün olarak ele alınması gerekir. Dolayısıyla TÜPRAŞ'ın da dağıtım şirketi kurması gayet doğaldır. Ama bugün Türkiye'de satılan ürünlerin yüzde 87'si TÜPRAŞ tarafından üretiliyor. TÜPRAŞ, Türkiye'de tekel durumunda. Özelleştirildiği takdirde dağıtım şirketlerine karşı, Petrol Piyasası Kanunu'nun uygulanmasıyla eşit büyüklüklerdeki şirketlere, eşit şartlarda ürün satışı yapacak deniyor. Petrol Piyasası Kanunu bunu belirlemiş. Burada küçük dağıtım şirketleriyle, büyük dağıtım şirketlerinin şartları değişecek. Kanunda bu şekilde yer alıyor. TÜPRAŞ özelleşse de, özelleşmese de, Petrol Piyasası Kanunu'ndan sonra küçük dağıtım şirketlerinin işleri biraz zor. TÜPRAŞ, dağıtım şirketi kurarsa ne olur? Dağıtım şirketi kurmak çok kolay bir iş değil. Büyük şehirlerde bir istasyon açmanın maliyeti 1 milyon ile 3 milyon dolar arasında değişiyor. TÜPRAŞ, özelleşse de özelleşmese de önce Avrupa standartlarında ürün üretsin. Ondan sonra dağıtım şirketini kursun. Biz dağıtım ENERJi & KOJENERASYON DÜNYASI 43
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=